Ψώνια δεν γεννιούνται τα παιδιά, γίνονται

Γράφει η Έλια Κωνσταντινίδη

Εγώ τα λέω απαιτητικά, άλλοι τα λένε μικρομέγαλα, κακομαθημένα και άλλοι ψωνισμένα. Όλοι οι προσδιορισμοί περιστρέφονται γύρω από ένα αρκετά ύπουλα διαβρωτικό στοιχείο για ένα παιδί.

Το να είναι ένας ενήλικας “ψώνιο”, μπορεί να είναι κούφιο από μέσα -οι λεγόμενοι φελλοί, μαϊντανοί, πες τους όπως θες-, μπορεί όμως και να κρύβει μια “τρέλα” διαφορετική, μια αυτοπεποίθηση που πηγάζει από μια σταθερή εικόνα εαυτού, η οποία θα έλεγα ότι μου αρέσει κι όλας. Σε κάθε περίπτωση, οι ενήλικες είναι υπεύθυνοι για αυτό που είναι και το στηρίζουν όπως αγαπούν και επιλέγουν οι ίδιοι. Δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο όμως με τους μικρούς ανθρώπους, τα παιδιά.

Όταν υπερφίαλοι γονείς “μπολιάζουν” με δηλητηριώδη “ιδανικά” τα παιδιά τους, διαμορφώνουν αποπροσανατολισμένα παιδιά, χωρίς στεγανά και μέτρο. Τα παιδιά όμως θέλουν όρια. Θέλουν να ακούνε το “όχι”, το “μη”, το “δεν κάνει”. Νιώθουν ασφάλεια με αυτόν τον τρόπο. Αναγνωρίζουν το ρόλο του γονιού ως προστάτη και ρυθμιστή. Όταν λοιπόν οι γονείς βάζουν τα παιδιά στο βάθρο να δρουν ανεξέλεγκτα, το αποτέλεσμα δεν είναι θετικό. Δεν μπορούν να έχουν τα πάντα, δεν μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν, δεν τους ανήκει ο κόσμος όλος.

Θα ξεκινήσω από κάτι απλό. Υπάρχουν γονείς με μεγάλη οικονομική ευχέρεια, που έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν κυριολεκτικά τα πάντα στα παιδιά τους. Σαφώς και δεν πηγάζει η ανάγκη των ίδιων από μεγαλομανία, αλλά από την αγάπη που έχουν στα παιδιά τους και την ανάγκη της προσφοράς. Μπορεί όμως να μεταφραστεί λάθος από τα παιδιά. Ότι δηλαδή έχω τα καλύτερα, γιατί οι γονείς μου είναι οι καλύτεροι και κατά συνέπεια είμαι κι εγώ ο καλύτερος. Σίγουρα τέτοιες αντιλήψεις δεν έρχονται στη φόρα μόνο από πολλά παιχνίδια και υλικά αγαθά βέβαια, αλλά βοηθάνε και αυτά που λέγονται μέσα στο σπίτι.

“Είσαι ο/η καλύτερος/η”. Το να τονώνεις την αυτοπεποίθηση του παιδιού σου επιβάλλεται. Πρέπει να το βάζεις σε μια διαδικασία από νωρίς να έχει γνώμη, να τη στηρίζει και να την εμπιστεύεται. Να ξέρει ότι οι άλλοι δεν υπερέχουν σε σχέση με εκείνο. Πρέπει όμως να καταλάβει ότι δεν υπερέχει και το ίδιο σε σχέση με τους άλλους. Είναι πολύ βασικό να “γεννάμε” όσο το δυνατόν περισσότερους ισορροπημένους ανθρώπους. Είναι ψυχικά ασύμφορο για όλους το κόμπλεξ ανωτερότητας. Κανείς δεν είναι ανώτερος κανενός, γιατί είμαστε όλοι διαφορετικοί και μοναδικοί.

Όρια. Όσοι γονείς δεν βάζουν όρια όπως είπα και παραπάνω, κάνουν δυστυχισμένα τα παιδιά τους -και τους ίδιους βέβαια, γιατί περνάνε τον τάραχο τους με τα μικρά αφηνιασμένα πλασματάκια τους. Είναι παιδιά εκτός ελέγχου, που θεωρούν ότι μόνα τους αποφασίζουν, μόνα τους δρουν και νιώθουν ικανά και ανίκανα ταυτόχρονα. Βλέπουν τους γονείς άπραγους και κουρνιασμένους και νιώθουν μια άνευ λόγου υπεροχή. Κάτι τέτοιο τους δίνει το δικαίωμα να μην τους “ανήκουν” μόνο οι γονείς αλλά και οι άλλοι. Τα παιδιά δεν φταίνε όμως. Τα παιδιά τεστάρουν. Βλέπουν που τα παίρνει και πόσο τα παίρνει. Κι όταν τα παίρνει πολύ, το γενικοποιούν και θεωρούν ότι κάτι τέτοιο ισχύει παντού και πάντα.

Ανακεφαλαιώνοντας, το “μέτρον άριστον” είναι κάτι που όλοι οι γονείς πρέπει να έχουν ως γνώμονα στο μεγάλωμα των παιδιών τους. Ούτε στερημένα πρέπει να είναι, ούτε υπερκακομαθημένα. Ούτε υποδεέστερα, ούτε ανώτερα. Πρέπει να μαθαίνουν το μέτρο, τα όριά τους και να αναγνωρίζουν την ευτυχία και μέσα από χαρούμενες στιγμές.

Θα με βρείτε και στο φυσικό μου περιβάλλον egwthasoutapw