Πώς να διαχειριστείτε το παιδί που θέλει να τα κάνει όλα μόνο του
Μοντεσσόρι - Μάθε με πώς να το κάνω μόνος μου
«Βοήθησέ με να το κάνω μόνος μου» είπε η Μαρία Μοντεσσόρι και δεν εννοούσε τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από αυτό.
Ποιος γονιός δε θέλει ένα αυτόνομο παιδί, ένα παιδί γεμάτο χάρη, που αυτοεξυπηρετείται και φροντίζει μόνο του για τις ανάγκες του;
Ας το δούμε όμως και λίγο από την πλευρά του ίδιου του παιδιού… ποιο παιδί δε θέλει να τα καταφέρνει μόνο του, δίχως να έχει ανάγκη τον ενήλικα και να είναι ευέλικτο και αυτόβουλο;
Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει φράσεις όπως: «Εγώ θα το κάνω», «Μόνος μου!», «Άσε με!». Τα ακόμη μικρότερα παιδιά μας δηλώνουν την διάθεσή τους να φέρουν τη δουλειά τους εις πέρας μόνα τους, φωνάζοντας το όνομά τους: «Η Άννα η Άννα!». Λες και ακούω την κόρη μου στην προσπάθεια της να κλείσει το φερμουάρ της, έχοντας από πάνω τον παππού της, που προσπαθεί να την προλάβει για να την ‘βοηθήσει’. Μην παρεξηγηθώ… τον λατρεύουμε όλοι τον παππού, όμως η δική του οπτική ως προς τη βοήθεια των παιδιών είναι πολύ διαφορετική από τη δική μου.
Έτσι λοιπόν συχνά ερχόμαστε αντιμέτωποι με τεράστιες εκρήξεις από την πλευρά του παιδιού, επειδή δεν αφήσαμε το παιδί να δράσει μόνο του και τα δικά μας χέρια πήραν τη θέση των δικών του.
Και η εύλογη ερώτηση είναι η εξής:
«Μα πώς να αφήσω το παιδί να τα κάνει όλα μόνο του; Είναι επικίνδυνο! Δεν ξέρει! Θα κοπεί! Θα λερωθεί! Και έτσι όλο αυτό φαντάζει βουνό… δύσκολο και μάλλον ακατόρθωτο».
Και όμως!
Το παιδί είναι μια οντότητα με απεριόριστες δεξιότητες. Τόσες πολλές που ο ενήλικας δε βάζει με το νου του. Είναι ένα εύπλαστο ον, ικανό για υπέροχα μικρά και πολύ μεγάλα θαύματα. Όλα του τα κρυφά χαρίσματα που δεν είναι στην επιφάνεια, μπορούν να καλλιεργηθούν και να αναδυθούν. Χρειάζεται όμως τη βοήθεια μας.
«Δείξε μου, επίτρεψέ μου να δοκιμάσω, να κάνω λάθη, να λερώσω, να ξαναλερώσω, να λερωθώ, να χτυπήσω, όμως πάνω απ’ όλα δείξε μου τον τρόπο και άσε με να δράσω ΕΓΩ για τον εαυτό μου!»
Αυτά είναι τα λόγια που θα έλεγε ένα μικρό παιδί αν ήξερε πώς ακριβώς να ζητήσει αυτό που έχει ανάγκη για να τα καταφέρει.
Και για να σε προλάβω… ναι, φυσικά και δεν είναι όλα τα αντικείμενα για τα παιδιά. Όμως αυτό είναι το μεγάλο μάθημα εδώ… αυτή είναι η μικρή αλλαγή που πρέπει να κάνεις στην καθημερινότητα σου για να πετύχεις το στόχο σου προς την αυτονομία του μικρού σου.
Φέρτα όλα στα μέτρα του
Δώσε στο παιδί τα κατάλληλα εργαλεία, δείξε του τον τρόπο και άφησε το να πειραματιστεί. Με ένα κοφτερό μαχαίρι, σίγουρα κινδυνεύει να τραυματιστεί. Τι θα έλεγες όμως να το αφήσεις να δοκιμάσει με ένα μαχαίρι αλείμματος που δεν είναι αιχμηρό; Με ένα μεγάλο ποτιστήρι, το νερό πιθανώς να καταλήξει στο πάτωμα. Όμως με ένα ποτιστήρι που χωράει στην παλάμη του χεριού του δεν πιστεύεις πως θα είναι καλύτερα; Όταν το βιβλίο που θέλει να πιάσει είναι σε ένα ψηλό ράφι, είναι πολύ πιθανό το παιδί να πέσει. Αν όμως το βιβλίο ήταν σε ένα χαμηλό ράφι στο ύψος του παιδιού; Μικρά παραδείγματα, που όμως θα κάνουν ουσιαστική διαφορά στην καθημερινότητα σας στο σπίτι.
Δες με τα μάτια του παιδιού, παρατήρησέ το, αφουγκράσου το, γίνε το ίδιο το παιδί
Τα πάντα του φαίνονται τεράστια. Κι αν όλα τα φέρεις στα μέτρα του; Για σένα είναι μικρός ο κόπος, η ανταμοιβή, όμως, σου το εγγυώμαι θα είναι τεράστια! Βοήθησε το λοιπόν, δείξε του τον τρόπο και άσε το παιδί να πειραματιστεί αμέτρητες φορές, μέχρι να το δεις να ανθίζει! Και πίστεψε με όταν τα καταφέρει δε θα φουσκώνει μόνο αυτό από υπερηφάνεια, αλλά και εσύ! Όχι μόνο γιατί το παιδί σου τα κατάφερε, αλλά και επειδή σύντομα θα διαπιστώσεις πως έβαλες ένα μικρό λιθαράκι στην ανάπτυξη και συνέβαλες στην ευημερία του!
Πέγκυ Τζάννε