Tips για να βοηθήσετε τα παιδιά να ελέγχουν τον ελεύθερο χρόνο τους

«Μαμά, τι να κάνω τώρα»; Πόσες φορές έχετε ακούσει αυτή τη φράση; Και πάντοτε αυτή η ερώτηση συνοδεύεται από μια ανησυχία που μας κυριεύει εμάς τους γονείς. «Μα καλά εγώ θα του πω; Δεν ξέρει τι θέλει να κάνει»; Η αλήθεια είναι, όμως, πως τα παιδιά μας ίσως να είναι γεμάτα ιδέες και πανέτοιμα να πάρουν πρωτοβουλία, ωστόσο να χρειάζονται μια μικρή παρότρυνση ή και βοήθεια με την ιεράρχηση προτεραιοτήτων. Ειδικά αν πρόκειται για τον ελεύθερο χρόνο τους μπορεί οι επιλογές που έχουν να είναι τόσες πολλές και έτσι όλο αυτό για ένα μικρό παιδί να μοιάζει πολύ δύσκολο. Όμως κάθε άλλο παρά ανησυχία θα έπρεπε να μας προκαλεί μια τέτοιου είδους ερώτηση. Αντιθέτως, εδώ μας δίνεται μια εξαιρετική ευκαιρία να διδάξουμε στα παιδιά στρατηγικές διαχείρισης χρόνου προετοιμάζοντας τα έτσι για την ενήλικη ζωή.

Μην πιέζετε το νήπιο παιδί σας να μάθει γραφή και ανάγνωση

Η ρουτίνα είναι σημαντική

Καταρχάς πολλές φορές τα παιδιά, ειδικά όταν πρόκειται για μικρότερες ηλικίες, λειτουργούν καλύτερα με ένα δομημένο πρόγραμμα. Έτσι, μια ρουτίνα μπορεί να βοηθήσει το παιδί ακόμη και να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ακόμη και το μικρότερο παιδί είναι ικανό να ελέγξει και να προγραμματίσει τον χρόνο του κατά τη διάρκεια της ημέρας. Η ρουτίνα αυτή θα μπορούσε ακόμη και να απεικονίζεται κάπου είτε με γράμματα είτε απλά με σύμβολα για τα μικρότερα παιδιά. Για παράδειγμα «βούρτσισμα δοντιών» ή απλώς κάποιο αντίστοιχο εικονίδιο ώστε να καταλαβαίνει ακόμη και το μικρό παιδί που δεν είναι ακόμη σε θέση να διαβάσει.

Δώστε στα παιδιά την ελευθερία επιλογής

Έπειτα, το να δώσεις σε ένα νήπιο πολλές επιλογές δεν είναι πάντα η καλύτερη ιδέα. Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι αν ρωτάμε το παιδί μας τι θέλει να κάνει δίνοντάς του μια γκάμα πληθώρας δραστηριοτήτων εκείνο τελικά μπερδεύεται, αργεί να απαντήσει και τις περισσότερες φορές επιλέγει πάνω από μία δραστηριότητα. Μια καλή τακτική λοιπόν είναι οι «δύο επιλογές»: «Θέλεις να ζωγραφίσεις ή θέλεις να φτιάξεις ένα παζλ;» Έτσι, στο παιδί είναι ξεκάθαρο ότι έχει μόνο δύο επιλογές και δε δυσκολεύεται καθόλου. Η συγκεκριμένη τακτική δεν αφορά μόνο δραστηριότητες, είναι μια πολύ καλή λύση εν γένει. Θα μπορούσε για παράδειγμα οι επιλογές να αφορούν μια βόλτα ή ακόμη και το ντύσιμο ή και το γεύμα του παιδιού. Αν δεν το έχετε δοκιμάσει, θα πειστείτε αμέσως μόλις το κάνετε.

Αφήστε τα παιδιά να βαρεθούν

Αφήστε το παιδί να βαρεθεί. Αυτός ο εξαιρετικά πολύτιμος χρόνος που κατά πάσα πιθανότητα μελλοντικά το παιδί δε θα έχει την πολυτέλεια να βιώσει ποτέ ξανά. Πώς εξάλλου θα καταφέρει διαφορετικά να γίνει δημιουργικό, να παρατηρήσει το περιβάλλον γύρω του και να έρθει σε επαφή με τον ίδιο του τον εαυτό; Το παιδί δε χρειάζεται άλλες δραστηριότητες ούτε είναι στ’ αλήθεια ικανό να βαρεθεί σε τόσο μικρή ηλικία. Οφείλουμε ωστόσο να του δώσουμε τον χώρο αλλά και τον χρόνο να σκεφτεί, να φανταστεί, να δημιουργήσει χωρίς κατευθυντήριες γραμμές και οδηγίες. Θα έλεγα μάλιστα ότι το να βαριέται το παιδί είναι και αυτό κομμάτι της ανάπτυξης.

Γιατί πιστεύουμε πως τα παιδιά μας πρέπει να τα έχουν όλα

Ελεύθερος μη δομημένος χρόνος και παιδιά

Για να ελέγξει το παιδί τον ελεύθερό του χρόνο χρειάζεται πολλές φορές εμείς, ως ενήλικες, να αποχωρήσουμε για λίγο και να παραμείνουμε σιωπηλοί. Δεν είναι εύκολο, ωστόσο είναι απαραίτητο μιας και όταν το καταφέρουμε θα παρατηρήσουμε ένα τελείως διαφορετικό παιδί, αυτόβουλο με ικανότητα λήψης πρωτοβουλιών, ανεξάρτητο και με αυτοπεποίθηση. Αλλά ακόμη κι αν το παιδί μας δεν έχει φτάσει ακόμη σε αυτό το σημείο, αυτός είναι ένας τρόπος να το βοηθήσουμε να κατακτήσει όλες αυτές τις δεξιότητες. Ας του δώσουμε λοιπόν το προνόμιο της επιλογής και σύντομα θα κινείται με χάρη σαν ένας μικρός ενήλικας.

Η σημασία που έχει για τη ψυχολογία των παιδιών και τη διάθεσή τους ένα τακτοποιημένο δωμάτιο

Επίσης, καλό θα ήταν να ελαττώσουμε τα ερεθίσματα στον χώρο που κινείται το παιδί. Προκειμένου αυτό να μπορεί να κατανοήσει τις ανάγκες του και να ακούσει τις σκέψεις του θα πρέπει να βρίσκεται σε έναν χώρο ζεστό και άνετο. Έναν χώρο που θα προσκαλεί το παιδί να ηρεμήσει και να χαλαρώσει και όχι έναν χώρο γεμάτο πειρασμούς που θα του προκαλούν ένταση. Η αταξία είναι επίσης κάτι που θα προξενήσει αναστάτωση και υπερδιέγερση σε ένα παιδί. Ο στόχος μας είναι το μικρό μας να καταφέρει να ελέγξει τον ελεύθερο του χρόνο, και να επιλέξει τις δραστηριότητές του. Ένα δωμάτιο τακτοποιημένο, που επικρατεί τάξη θα το βοηθήσει να οργανωθεί!

Μοntessori νηπιαγωγείο – Τι προσφέρει σε ένα παιδί

Παιδιά και οθόνες - Μειώστε το χρόνο

Τέλος, ας το βοηθήσουμε επιλέγοντας ως ενήλικες να περιορίσουμε τον χρόνο που τα παιδιά μας περνάνε μπροστά σε οθόνες. Σημαντικό εδώ είναι να σκεφτούμε και να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν πρόκειται μόνο για τον χρόνο που το παιδί θα βρίσκεται μπροστά από μια τηλεόραση ή ένα τάμπλετ αλλά και για το διάστημα που θα ακολουθήσει. Βλέπετε, η έκθεση στις οθόνες διεγείρει τον εγκέφαλο με τρόπο τέτοιο, όπου μετά για να επανέλθει το παιδί στην κανονικότητα χρησιμοποιεί ως φυσικό μηχανισμό τον θυμό και τα ξεσπάσματα. Είναι, λοιπόν, σημαντικό προκειμένου να υπάρχει σωστή ισορροπία στις καθημερινές δραστηριότητες των παιδιών να θέσουμε συγκεκριμένα όρια τα οποία, ως γονείς, θα τηρήσουμε για το καλό πάντοτε των μικρών μας!

Πέγκυ Τζάννε
German & English Childhood Educator

Μη διστάσεις να μοιραστείς τις σκέψεις σου μαζί μου! Θα με βρεις στο Instagram και TikTok