Αργώ να δω το μωρό με υπερηχογράφημα - Να ανησυχήσω;

Ο πρώτος εμβρυϊκός σχηματισμός, που εντοπίζεται δια υπερηχογραφήματος είναι ο αμνιακός σάκος . Πρόκειται για τον ασκό, εντός του οποίου θα αναπτυχθεί προστατευμένο το μωρό.

Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε τον αμνιακό σάκο εντός της μήτρας (η μήτρα είναι η σκιά, που περικλείεται από την κίτρινη γραμμή).

Βλέπουμε ένα απλό σφαιρικό μαύρο σχηματισμό. Με επιστημονικούς όρους, οι περιοχές με μαύρο χρώμα ονομάζονται υποηχογενείς και το μαύρο χρώμα υποδηλώνει την εκεί παρουσία υγρού, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση είναι το αμνιακό υγρό.

Μπορεί αυτή η εικόνα να μην είναι ιδιαίτερα «εντυπωσιακή», αλλά είναι η πρώτη «φωτογραφία» του μωρού σας! Επιπροσθέτως η εικόνα αυτή δίνει στον ιατρό δύο σημαντικές πληροφορίες:

• υπάρχει αμνιακός σάκος, άρα υφίσταται αρχόμενη κύηση
• ο σάκος είναι μέσα στη μήτρα, άρα πρακτικά εκμηδενίζεται η πιθανότητα εξωμητρίου κύησης (υφίσταται πάντα η πιθανότητα της λεγομένης ετερότοπης κύησης, δηλαδή της ταυτόχρονης ύπαρξης ενδομήτριας και εξωμήτριας κύησης, αλλά αυτό το ενδεχόμενο είναι ιδιαίτερα σπάνιο)

Ίσως στην πρώτη υπερηχογραφική εικόνα του μωρού σας να εντοπισθεί ένας επιπλέον σχηματισμός: ο λεκιθικός ασκός.

Ο λεκιθικός ασκός εμφανίζεται ως μία μικρή «φυσαλίδα» εντός του αμνιακού σάκου.

Στην παρακάτω εικόνα με το κίτρινο βέλος σημειώνεται ο αμνιακός ασκός και με το κόκκινο ο λεκιθικός ασκός.

Πότε ο ιατρός μπορεί να εντοπίσει με υπερηχογράφημα τον αμνιακό και τον λεκιθικό ασκό;

Συνήθως, ο εντοπισμός του αμνιακού ασκού είναι δυνατός μετά τη συμπλήρωση 5 εβδομάδων κύησης και του λεκιθικού ασκού 3 με 4 ημέρες αργότερα.

Τι σημαίνει «αργώ» να δω το μωράκι μου;

Όταν μία γυναίκα βλέπει θετικό test κύησης, τότε συχνά το πρώτο της μέλημα είναι να επικοινωνήσει με το γυναικολόγο της και να του ζητήσει να υποβληθεί σε υπερηχογράφημα. Θετικό test κύησης όμως είναι δυνατόν να καταγραφεί ήδη από τις πρώτες ημέρες καθυστέρησης. Τότε όμως είναι εξαιρετικά νωρίς και ο αμνιακός σάκος δεν είναι ορατός.

Επιπροσθέτως, ο «παραδοσιακός» τρόπος μέτρησης της ηλικίας της κύησης βασίζεται στον υπολογισμό του διαστήματος, που μεσολάβησε από την πρώτη ημέρα της τελευταίας εμμήνου ρύσεως της γυναίκας. Ο τρόπος αυτός έχει μία σχετική αξιοπιστία. Εντούτοις, η «λέξη – κλειδί» στην προηγούμενη φράση είναι το «σχετική»… Δεν είναι σπάνιο η μέτρηση της ηλικίας της κύησης με βάση την τελευταία περίοδο να οδηγήσει σε εσφαλμένους υπολογισμούς γιατί επί παραδείγματι:

• η αναφερθείσα ημερομηνία της πρώτης ημέρας της τελευταίας περιόδου είναι λανθασμένη
• η γυναίκα έχει ασταθή κύκλο, οπότε η μέτρηση της ηλικίας κύησης με βάση την τελευταία περίοδο είναι εγγενώς ανακριβής

Ενδεχόμενα σφάλματα στον υπολογισμό της ηλικίας της κύησης με βάση την τελευταία περίοδο ενδέχεται να οδηγήσουν στην λανθασμένη εντύπωση, πως η γυναίκα έχει συμπληρώσει τις 5 εβδομάδες κύησης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο αμνιακός σάκος δεν κατέστη δυνατόν να εντοπισθεί μέσα στη μήτρα, γιατί στην πραγματικότητα είναι νωρίς και όχι «αργά».

Υπάρχουν παθολογικές καταστάσεις, που συνδέονται με την καθυστέρηση εντοπισμού του αμνιακού σάκου μέσα στη μήτρα;

Παθολογίες της κύησης, που συνδέονται με την καθυστέρηση εντοπισμού του αμνιακού σάκου μέσα στη μήτρα είναι οι εξής:

• αποβολή
• βιοχημική κύηση
• εξωμήτρια κύηση

Πώς μπορούμε να διαπιστώσουμε, αν υφίσταται κάποια από αυτές τις παθολογίες της κύησης;

Κατά κανόνα μετά το μη εντοπισμό αμνιακού σάκου εντός της μήτρας, ο γυναικολόγος συστήνει την υποβολή της γυναίκας σε μέτρηση β – χοριακής.

Ο εντοπισμός του αμνιακού σάκου μέσα στη μήτρα προϋποθέτει, πως τα επίπεδα τη β – χοριακής στο αίμα της γυναίκας κυμαίνονται μεταξύ των 1500 mIU/ml και των 2000 mIU/ml.

Επομένως, επί μη εντοπισμού του αμνιακού σάκου εντός της μήτρας συνήθως συστήνεται η μέτρηση των επιπέδων β – χοριακής.

Στο σημείο αυτό θα διαχωρίσουμε δύο πιθανότητες:

• τα συγκεκριμένα επίπεδα είναι χαμηλότερα των 2000 mIU/ml.
• τα συγκεκριμένα επίπεδα είναι υψηλότερα των 2000 mIU/ml.

Τι γίνεται, αν τα επίπεδα β – χοριακής είναι χαμηλότερα των 2000 mIU/ml;

Τότε είναι μάλλον αναμενόμενο να μην είναι ορατός αμνιακός σάκος εντός της μήτρας, διότι είναι νωρίς.

Στην περίπτωση αυτή συνήθως συστήνεται επανάληψη της μέτρησης 48 ώρες μετά την πρώτη μέτρηση στο ίδιο εργαστήριο. Σε μία φυσιολογικά εξελισσόμενη κύηση τα επίπεδα αυτά αναμένουμε χονδρικά να διπλασιαστούν εντός του συγκεκριμένου διαστήματος. Επομένως, ένα τέτοιο αποτέλεσμα είναι μάλλον καθησυχαστικό. Τότε προγραμματίζεται – ανάλογα και με την κρίση του ιατρού – επόμενο υπερηχογράφημα.

Αν καταγραφεί μη ικανοποιητική άνοδος των επιπέδων β – χοριακής, τότε δύο είναι τα ενδεχόμενα, που συνήθως εξετάζονται:

• της βιοχημικής κύησης
• της εξωμήτριας κύησης

Η διάγνωση των δύο αυτών καταστάσεων εναπόκειται στην κρίση του ιατρού, ο οποίος ενδεχομένως θα ζητήσει περαιτέρω μετρήσεις των επιπέδων β – χοριακής και υπερηχογραφικό έλεγχο.

Τι γίνεται, αν τα επίπεδα της β – χοριακής είναι υψηλότερα των 2000mIU/ml;

Τότε ανάλογα με την κρίση του ιατρού, θα γίνει σύσταση για περαιτέρω εργαστηριακό και υπερηχογραφικό έλεγχο, προκειμένου να αποκλειστούν τα ενδεχόμενα της βιοχημικής κύησης και της εξωμήτριας κύησης.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr