Aδεια εγκυμοσύνης στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Ολα όσα πρέπει να ξέρετε

Η άδεια μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα
Οι γυναίκες που απασχολούνται σε οποιονδήποτε εργοδότη με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αορίστου ή ορισμένου χρόνου, δικαιούνται, ανεξάρτητα από εθνικότητα, ιδιότητα (υπάλληλος ή εργάτρια), τον χρόνο εργασίας στον εργοδότη τους, να λάβουν άδεια τοκετού και λοχείας, συνολικής διάρκειας 17 εβδομάδων, δηλαδή 119 ημέρες, προσκομίζοντας στον εργοδότη τους πιστοποιητικό γιατρού που να βεβαιώνει την πιθανή ημέρα του τοκετού. Απ' αυτές οι 56 ημέρες θα χορηγούνται υποχρεωτικά πριν από την πιθανή ημερομηνία τοκετού και οι υπόλοιπες 63 μετά τον τοκετό.

Επίσης, η μητέρα που είναι ασφαλισμένη στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και εργάζεται με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις, μετά τη λήξη της άδειας λοχείας και της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, δικαιούται να λάβει ειδική άδεια προστασίας μητρότητας 6 μηνών.

Αν δεν κάνει χρήση της προβλεπόμενης ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, η μητέρα δικαιούται αμέσως μετά τη λήξη της άδειας λοχείας την ως άνω ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας, στη συνέχεια δε και μειωμένο ωράριο.

Κατά τη διάρκεια της ειδικής άδειας, ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτερο μισθό, καθώς και αναλογία δώρων εορτών και επιδόματος αδείας. Σε περίπτωση απασχόλησης μέχρι και 4 ώρες ημερησίως ή μέχρι 13 ημέρες τον μήνα κατά τη διάρκεια του εξαμήνου που προηγείται της άδειας κυοφορίας, το καταβαλλόμενο από τον ΟΑΕΔ ποσό ισούται με το μισό του καθοριζόμενου κατώτερου μισθού.

Θα πρέπει, τέλος, να σημειωθεί ότι οι μητέρες εργαζόμενες δικαιούνται, για χρονικό διάστημα τριάντα μηνών από τη λήξη της άδειας τοκετού (δηλαδή 9 εβδοµάδες μετά τον τοκετό), είτε να προσέρχονται αργότερα στην εργασία τους, είτε να αποχωρούν νωρίτερα κατά μία ώρα κάθε ημέρα. Την άδεια απουσίας για λόγους φροντίδας του παιδιού δικαιούται και ο πατέρας, εφόσον δεν κάνει χρήση αυτής η εργαζόμενη μητέρα, προσκομίζοντας στον εργοδότη του σχετική βεβαίωση του εργοδότη της μητέρας του παιδιού.

Το δικαίωμα καθυστερημένης προσέλευσης ή πρόωρης αποχώρησης της μητέρας και εναλλακτικά του πατέρα για τη φροντίδα του παιδιού έχουν και οι θετοί γονείς παιδιού ηλικίας ως 6 ετών, υπό τους ίδιους ως άνω όρους των φυσικών γονέων και χρονική αφετηρία την υιοθεσία.

Τι ισχύει στο Δημόσιο

Στο δημόσιο τομέα χορηγείται άδεια μητρότητας με πλήρεις αποδοχές 2 μήνες πριν και 3 μήνες μετά τον τοκετό. Σε περίπτωση τέκνου πέραν του 3ου, η άδεια μετά τον τοκετό προσαυξάνεται κάθε φορά κατά 2 μήνες. Επίσης, ο χρόνος εργασίας του γονέα υπαλλήλου μειώνεται κατά δύο (2) ώρες ημερησίως εφόσον έχει τέκνα ηλικίας έως δύο 2 ετών και κατά μία (1) ώρα εφόσον έχει τέκνα ηλικίας από 2 έως 4 ετών.

Ο γονέας υπάλληλος δικαιούται 9 μήνες άδεια με αποδοχές για ανατροφή παιδιού, εφόσον δεν κάνει χρήση του μειωμένου ωραρίου (Ν.2683/9-2-1999). Επιπλέον, οι υπάλληλοι έχουν δικαίωμα χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών συνολικής διάρκειας έως δύο ετών για την ανατροφή παιδιού ηλικίας έως 6 ετών. Η άδεια αυτή χορηγείται υποχρεωτικά χωρίς τη γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου και χωρίς την ανάγκη επίκλησης και απόδειξης σοβαρών ιδιωτικών λόγων. Η άδεια ανατροφής μπορεί να χορηγείται και τμηματικά. Μετά τη λήξη της ο υπάλληλος επανέρχεται στην θέση που υπηρετούσε. Εκτός αν στο μεταξύ μετακινηθεί ή μετατεθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Για το γονέα που είναι άγαμος ή χήρος ή διαζευγμένος ή έχει αναπηρία 67% και άνω το κατά 1 ώρα μειωμένο ωράριο προσαυξάνονται κατά 6 μήνες.

Ειδικές περιπτώσεις
Σε περίπτωση απόκτησης παιδιού με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας οι αποκτώντες γονείς δικαιούνται τις άδειες που αφορούν τη φροντίδα και ανατροφή του παιδιού σαν να ήταν φυσικοί.

Επίσης στους εργαζόμενους /-ες, που έχουν χηρέψει και στον άγαμο γονέα που έχει την επιμέλεια τους παιδιού, χορηγείται άδεια με αποδοχές 6 εργάσιμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούται από άλλες διατάξεις. Γονέας με 3 παιδιά ή περισσότερα, δικαιούται άδεια 8 εργάσιμων ημερών. Η άδεια αυτή χορηγείται λόγω αυξημένων αναγκών φροντίδας παιδιών ηλικίας μέχρι 12 ετών συμπληρωμένα.

Τέλος, για κάθε παιδί ηλικίας μέχρι 16 ετών που είναι μαθητής (-τρια), οι εργαζόμενοι γονείς δικαιούνται να απουσιάζουν, χωρίς περικοπή των αποδοχών τους και μετά από άδεια του εργοδότη, ορισμένες ώρες ή ολόκληρη την ημέρα από την εργασία τους μέχρι τη συμπλήρωση τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών το ημερολογιακό έτος, προκειμένου να παρακολουθήσουν την σχολική επίδοση του παιδιού.