Εγκυμοσύνη: Μήνα προς μήνα οι απαραίτητες εξετάσεις!
Η πρώτη και βασικότερη εξέταση που θα κάνετε, αν υποψιάζεστε ότι είστε έγκυος, είναι το τεστ εγκυμοσύνης!
Μπορείτε να διαπιστώσετε την εγκυμοσύνη σας μετά από μερικές μέρες καθυστέρησης της περιόδου σας με ένα απλό τεστ ούρων, το οποίο έχει περί το 99 % θετική διαγνωστική αξία. Βεβαίως αυτός που θα επιβεβαιώσει την εγκυμοσύνη είναι ο γυναικολόγος σας με μια απλή εξέταση αίματος, στην οποία ανιχνεύεται η β - χοριακή γοναδοτροπίνη, μια ορμόνη που εκκρίνεται κατά την εγκυμοσύνη.
Σε αυτήν την πρώτη επίσκεψη o γιατρός σας, αφού σας πάρει ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό, θα μετρήσει το σωματικό σας βάρος, καθώς και την αρτηριακή σας πίεση, δυο παραμέτρους που και εσείς θα πρέπει να παρακολουθείται κατά το πρώτο κυρίως τρίμηνο της εγκυμοσύνης σας. Επίσης πρέπει και οι δύο γονείς να κάνουν αιματολογικό έλεγχο ώστε να ελεγχθεί η ομάδα αίματός τους και ο παράγοντας Rhesus.
Εξετάσεις μήνα προς μήνα
Α τρίμηνο
Εξετάσεις αίματος:
-γενική αίματος: Με την εξέταση αυτή διαπιστώνεται επίσης η ομάδα αίματος στην οποία ανήκετε και καθορίζεται το Ρέζους. Ταυτόχρονα προσδιορίζονται τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης τα οποία φυσικά μετρώνται και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε τακτά διαστήματα.
-γενική ούρων: ανιχνεύει τυχούσες νεφροπάθειες καθώς και την ύπαρξη σακχάρου. Η εξέταση αυτή επαναλαμβάνεται επίσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
-ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης: εξετάζεται η πιθανότητα να είναι η γυναίκα φορέας μεσογειακής αναιμίας
-εξειδικευμένες εξετάσεις: αυστραλιανό αντιγόνο (για ηπατίτιδα Β), αντισώματα ηπατίτιδας C, αντισώματα ερυθράς, αντισώματα τοξοπλάσμωσης, αντισώματα CMV, HTLV (για AIDS), VDRL (για σύφιλη)
-ηλεκτροκαρδιογράφημα: εξετάζεται η λειτουργικότητα της καρδιάς.
-σάκχαρο αίματος
Επίσης γίνεται από έλεγχος για πιθανή ινοκυστική νόσο, αλλά και για το ενζυμο G-6-PD.
Υπερηχογραφικός έλεγχος μεταξύ 6ης και 14ης εβδομάδας.
Απλή και ανώδυνη εξέταση κατά την οποία ελέγχονται: η βιωσιμότητα του εμβρύου, ο αριθμός τον εμβρύων, γίνεται η διαπίστωση έκτοπης κυήσεως και προσδιορίζεται η ηλικία της κύησης και υπολογίζεται η πιθανή ημερομηνία τοκετού. Ελέγχεται επίσης η αυχενική διαφάνεια του εμβρύου, δηλαδή το σημείο κάτω από το δέρμα του αυχένα του εμβρύου και υπολογίζει με ποσοστό 85% την πιθανότητα συνδρόμου down. Η συγκεκριμένη εξέταση γίνεται συνδυαστικά με την εξέταση PAPP-A. Η PAPP- Α εμφανίζει τις πιθανότητες εμφάνισης χρωμοσωμικών ανωμαλιών στο έμβρυο όπως το σύνδρομο Down.
Β τρίμηνο
-Δείκτες μεταξύ της 16ης και 18ης εβδομάδας: λαμβάνεται αίμα από την έγκυο και υπολογίζονται εξειδικευμένες παράμετροι (π.χ. α-φετοπρωτεΐνη, ουσία που παράγεται από το νευρικό σωλήνα του εμβρύου)
-Υπερηχογραφικος έλεγχος: συνδυάζεται με τα αποτελέσματα των βιοχημικών εξετάσεων και μαζί αποτελούν το Α-τεστ που αναδεικνύει την πιθανότητα συνδρόμου down σε ποσοστό 60%.
-Υπερηχογράφημα β επιπέδου: μεταξύ της 20ης και 24ης εβδομάδας σε αυτό εξετάζεται με λεπτομέρεια ολόκληρη η ανατομία του εμβρύου
Γ τρίμηνο
Μετά την 28η εβδομάδα γίνεται υπερηχογραφικός έλεγχος για να διαπιστωθεί η σωστή ανάπτυξη και η καλή γενική κατάσταση του εμβρύου.
Καρδιοτοκογράφημα: Διαπιστώνεται η κινητικότητα του εμβρύου στη μήτρα.
Doppler αγγείων μήτρας και εμβρύου: Πρόκειται για υπερηχογράφημα το οποίο διαπιστώνει τη ροή αίματος στον ομφάλιο λώρο και στις δυο μητριαίες αρτηρίες ώστε να είναι σίγουρος ο γυναικολόγος ότι ο πλακούντας τροφοδοτείται σωστά για τη σωστή ανάπτυξη του μωρού στη μήτρα.
Επεμβατικές διαγνωστικές μέθοδοι
Οι πιο συνηθισμένες από αυτές είναι:
1) Η αμνιοπαρακέντηση, που γίνεται στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μεταξύ 16-18 εβδομάδων κύησης και μόνον εφόσον συντρέχουν λόγοι, όπως αυξημένος κίνδυνος για σύνδρομο Down ή εάν η ηλικία της μητέρας είναι πάνω από 35. Στη διάρκειά της λαμβάνεται αμνιακό υγρό για το χρωμοσωμιακό έλεγχο του εμβρύου και τη μέτρηση διαφόρων βιοχημικών παραμέτρων. Η αμνιοπαρακέντηση εφαρμόζεται στη χώρα μας εδώ και 25 χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Ο κίνδυνος από αυτήν είναι πρακτικά ελάχιστος (κίνδυνος αποβολής 3 στις 1.000 περιπτώσεις, όταν η επέμβαση γίνει σε εξειδικευμένο κέντρο).
2) Η λήψη τροφοβλάστη, που γίνεται στο πρώτο τρίμηνο της κύησης μεταξύ 10ης – 12ης εβδομάδας, είναι μια εξέταση παρόμοια με την αμνιοπαρακέντηση. Στη διάρκειά της λαμβάνεται ένα μικρό δείγμα ιστού που βρίσκεται έξω από το σάκο εγκυμοσύνης – ιστός που αργότερα εξελίσσεται σε πλακούντα – για χρωμοσωμιακό έλεγχο. Πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι μπορεί να εφαρμοσθεί νωρίτερα από την αμνιοπαρακέντηση. Τι σημαίνει αυτό; Σε περίπτωση που διαπιστωθεί κάποιο σοβαρό πρόβλημα στο έμβρυο, η ενδεχόμενη διακοπή της κύησης γίνεται σε πιο πρώιμο στάδιο και κατά συνέπεια είναι ασφαλέστερη για την υγεία της γυναίκας.
3) Η λήψη αίματος από τον ομφάλιο λώρο του εμβρύου που γίνεται κυρίως στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης (19η – 20η εβδ.) εξασφαλίζει την ταχύτερη διάγνωση χρωμοσωμιακών ανωμαλιών ή άλλων παθήσεων του εμβρύου.