Καθ' έξιν Αποβολές: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Η απώλεια ακόμα και μίας κύησης είναι μία τραυματική εμπειρία καταρχήν για τη γυναίκα, αλλά και για το ζευγάρι, πόσο μάλλον όταν έχουμε καθ' έξιν αποβολές. Ευτυχώς όμως σήμερα έχουν αναπτυχθεί πρωτόκολλα, που μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε τις καθ' έξιν αποβολές με σημαντικά ποσοστά επιτυχίας.

Η αυτόματη και μεμονωμένη απώλεια μίας κύησης στο πρώτο κυρίως τρίμηνο είναι πολύ συνηθισμένη. Φαίνεται πως η ανάπτυξη των γονιμοποιημένων ωαρίων αναστέλλεται σε ποσοστό έως και 70%. Εξάλλου, υπολογίζεται πως έως και 50% των κυημάτων χάνονται πριν ακόμα παρουσιαστεί καθυστέρηση στην περίοδο και όταν η γυναίκα δει αίμα πιστεύει πως είναι η κανονική της περίοδος.

Τι ονομάζουμε καθ' έξιν αποβολές;

Παραδοσιακά ορίζουμε ως καθ' έξιν αποβολές, την απώλεια τουλάχιστον 3 κυήσεων πριν από τη συμπλήρωση 20 εβδομάδων κύησης. Οι καθ' έξιν αποβολές εμφανίζονται με συχνότητα που κυμαίνεται μεταξύ του 1/300 και του 1/100 ζευγάρια. Η κλινική διερεύνηση στην απώλεια κύησης, όμως συνήθως αρχίζει ακόμα και μετά από δύο αποβολές, ειδικά αν είχε διαπιστωθεί υπερηχογραφικά καρδιακή λειτουργία του εμβρύου, αν η γυναίκα είναι πάνω από 35 ετών ή αν το ζευγάρι είχε δυσκολίες στην σύλληψη.

Από τι προκαλούνται;

Οι καθ' έξιν αποβολές μπορεί να προκληθούν από γενετικούς παράγοντες. Επομένως η κλινική διερεύνση στις καθ' έξιν αποβολές περιλαμβάνει καταρχήν τον έλεγχο του γονιδιώματος, του DNA δηλαδή, των γονέων.

Το γονιδίωμά μας είναι οργανωμένο σε 23 ζεύγη σωματιδίων, που ονομάζονται χρωμοσώματα. Στο κάθε ζεύγος χρωμοσωμάτων, ένα χρωμόσωμα προέρχεται από τη μητέρα μας και ένα από τον πατέρα μας.Το κάθε χρωμόσωμα έχει συγκεκριμένα γονίδια, το καθένα από τα οποία είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο συγκεκριμένης λειτουργίας του σώματός μας.

Μερικές φορές, στα ζευγάρια που παρουσιάζουν καθ' έξιν αποβολές, σε έναν από τους δύο γονείς, δύο χρωμοσώματα έχουν «ανταλλάξει» μεταξύ τους κάποια γονίδια. Η συχνότητα αυτής της «ανταλλαγής» στο γενικό πληθυσμό είναι περίπου 1/500. Αυτό δεν επηρεάζει τη ζωή του φορέα αυτής της «ανταλλαγής», αφού τελικά έχει όλα τα γονίδια, που χρειάζεται για να ζήσει κανονικά (βλ. Εικόνα ).

Ισόρροπη ανταλλαγή γονιδίων μεταξύ δύο χρωμοσωμάτων

Αυτή όμως η ανταλλαγή περιπλέκει τη μετάδοση των χρωμοσωμάτων στους απογόνους. Έτσι είναι πιθανό κάποια γονίδια να χαθούν στη μεταφορά από το γονέα στον απόγονο. Επομένως το έμβρυο, που θα προκύψει, δεν θα έχει όλα τα γονίδια, που χρειάζεται, για να αναπτυχθεί και για το λόγο αυτό, η φύση το αποβάλλει.

Πώς γίνεται ο έλεγχος και πότε παρουσιάζονται οι καθ' έξιν αποβολές

Ο έλεγχος του γονιδιώματος γίνεται με μία απλή αιμοληψία και στη συνέχεια ελέγχεται ο καρυότυπος, δηλαδή εξετάζεται μία ειδική «φωτογραφία» του γονιδιώματος, στην οποία φαίνεται, αν έχουν υπάρξει «ανταλλαγές» γονιδίων μεταξύ κάποιων χρωμοσωμάτων.

Όταν ένας από τους δύο γονείς είναι φορείς μίας τέτοιας «ανταλλαγής» γονιδίων, η πιθανότητα να παρουσιασθούν στο ζευγάρι καθ' έξιν αποβολές, είναι αυξημένη.

Έτσι στην περίπτωση, που έχουν υπάρξει «ανταλλαγές» γονιδίων μεταξύ χρωμοσωμάτων σε έναν από τους δύο γονείς, συστήνεται η εξωσωματική γονιμοποίηση. Η εξωσωματική γονιμοποίηση επιτρέπει τον προεμφυτευτικό έλεγχο των εμβρύων. Δηλαδή πριν την εμφύτευση, γίνεται με ειδικές τεχνικές επιλογή των εμβρύων, τα οποία έχουν όλα τα γονίδια, που χρειάζονται για να ζήσουν και από αυτά επιλέγονται ποια θα εμφυτευθούν τελικά. Με τον τρόπο αυτό η πιθανότητα αποβολής μειώνεται σημαντικά.

Άλλη κατάσταση, που θα μπορούσε να προκαλέσει καθ' έξιν αποβολές, είναι οι ανατομικές ανωμαλίες στη μήτρα και στον τράχηλο. Οι ανατομικές αυτές ανωμαλίες φαίνεται πως διαταράσσουν την σωστή αγγείωση του πλακούντα.

Καθ' έξιν αποβολές παρατηρούνται και σε γυναίκες, που έχουν κάποιες ενδοκρινολογικές παθήσεις. Οι ενδοκρινολογικές παθήσεις, που σχετίζονται με καθ' έξιν αποβολές είναι η υπερπρολακτιναιμία (υπερβολική έκκριση της ορμόνης προκαλκτίνης, η οποία εκκρίνεται από μία συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου), διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα (ύπερθυρεοειδισμός ή ύποθυρεοειδισμός) και ο διαβήτης. Η διάγνωση για τις ενδοκρινολογικές αυτές παθήσεις περιλαμβάνει κλινική εξέταση ενώ ακολουθεί εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος, ώστε να καθορισθεί η κατάλληλη εξατομικευμένη φαρμακευτική αγωγή.

Υπάρχει αρκετά εκτεταμένη έρευνα της σχέσης των καθ' έξιν αποβολών με λοιμώξεις. Οι λοιμώξεις, των οποίων η σχέση με τις καθ' έξιν αποβολές έχει διερευνηθεί περισσότερο, είναι αυτές από τα μικρόβια Χλαμύδια, Ουρεόπλασμα, Μυκόπλασμα και από τον Ιο του Έρπητα. Εντούτοις η σχέση των λοιμώξεων αυτών με τις καθ' έξιν αποβολές είναι ακόμα υπό αμφισβήτηση.

Δεν έχει, προς το παρόν τουλάχιστον, επιβεβαιωθεί απόλυτα η χρησιμότητα του ελέγχου για την ύπαρξη λοιμώξεων σε γυναίκες με καθ' έξιν αποβολές. Ίσως ο έλεγχος αυτός να έχει νόμημα σε γυναίκες, που παρουσιάζουν αδυναμίες στο ανοσοποιητικό τους σύστημα είτε επειδή λαμβάνουν συγκεκριμένες θεραπείες είτε επειδή πάσχουν από νόσους, που επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Επίσης έλεγχος για λοιμώξεις θα μπορούσε να έχει κάποια χρησιμότητα σε γυναίκες με καθ' έξιν αποβολές, που αναφέρουν ιστορικό σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σχέση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος με τις καθ' έξιν αποβολές. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι η άμυνά μας εναντίον εξωτερικών βλαπτικών παραγόντων, όπως μικρόβια και ιοί. Όταν το ανοσοποιητικό σύστημα εντοπίσει μέσα στο σώμα κάτι, που αναγωνρίζει ως ξένο, του «επιτίθεται» και προσπαθεί να το αποβάλλει από το σώμα μας. Αυτό άλλωστε είναι και το μεγάλο πρόβλημα με τις μεταμοσχεύσεις, το ανοσοποιητικό εντοπίζει το νέο όργανο και προσπαθεί να το απορρίψει και γι' αυτό οι μεταμοσχευθέντες είναι υποχρεωμένοι να λαμβάνουν ειδικές θεραπείες, που αμβλύνουν την αντίδραση του ανοσοποιητικού τους συστήματος.

Το έμβρυο, που μεγαλώνει μέσα στη μήτρα είναι τελείως ξένο, ως προς το σώμα της μητέρας. Πολλοί ερευνητές έχουν ασχοληθεί με τους μηχανισμούς, που προστατεύουν το έμβρυο από το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας. Έχει επίσης διερευνηθεί εκτενώς η πιθανή σχέση των μηχανισμών αυτών με τις καθ' έξιν αποβολές. Οι έρευνες αυτές βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη και κάποιες ανοσολογικές θεραπείες, που κατα καιρούς προτείνονται φαίνεται πως ίσως να παρέχουν κάποια προστασία από τις καθ' έξιν αποβολές μόνο σε μικρό αριθμό συγκεκριμένων γυναικών.

Εντούτοις υπάρχει μία πάθηση του ανοσοποιητικού συστήματος, που φαίνεται πως σχετίζεται με τις καθ' έξιν αποβολές. Πρόκειται για το Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο. Το αυτοάνοσο αυτό σύνδρομο ενίοτε συνυπάρχει με μία άλλη αυτοάνοση πάθηση, τον Ερυθηματώδη Λύκο και άλλωτε δεν συνυπάρχει με άλλες παθήσεις. Στους πάσχοντες από Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο εμφανίζεται συχνά θρόμβωση, δηλαδή πήζει το αίμα τους μέσα στα αγγεία και τα πήγματα (τα κομμάτια πηγμένου αίματος) είναι δυνατόν να αποφράξουν μικρά ή μεγάλα αγγεία. Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται με εξέταση αίματος.

Θρόμβωση παρουσιάζεται και στην κληρονομική Θρομβοφιλία. Η κληρονομική Θρομβοφιλία είναι ένα σύνολο παθήσεων, που περνούν από τους γονείς στους απογόνους τους και χαρακτηρίζονται από υπερδραστηριότητα του μηχανισμού πήξης του αίματος, με αποτέλεσμα να προκαλούνται θρομβώσεις. Η κληρονομική θρομβοφιλία έχει συσχετισθεί με τις καθ' έξιν αποβολές.

Οι καθ΄έξιν αποβολές, που συνδέονται τόσο με το Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο, όσο και με την κληρονομική Θρομβοφιλία αντιμετωπίζονται με τη χορήγηση ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους. Η χορήγηση της θεραπείας γίνεται με μία υποδόροια ένεση κάθε ημέρα και ξεκινάει από τη στιγμή, που θα διαπιστωθεί η κύηση, ενώ συνεχίζεται για κάποιο διάστημα και κατά τη λοχεία.

Η αντιμετώπιση του προβλήματος των καθ' έξιν αποβολών είναι μία μεγάλη πρόκληση. Χρειάζεται εκτός από την αμιγώς «επιστημονική» αντιμετώπιση, με την έννοια της διάγνωσης των αιτίων και της χορήγησης της κατάλληλης θεραπείας, και ψυχολογική υποστήριξη στη γυναίκα. Ευτυχώς σήμερα διαθέτουμε τα μέσα για να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία τις καθ' έξιν αποβολές. Έτσι οι γυναίκες, που συλλαμβάνουν, αλλά παρουσιάζουν καθ' έξιν αποβολές, μπορούν να αισιοδοξούν πως τελικά θα αποκτήσουν παιδί.

Υπολογίστε ΕΔΩ τις γόνιμες ημέρες σας!

Θα χαρώ να απαντήσω σε οποιαδήποτε απορία σας ΕΔΩ

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr

πηγή εικόνας: By Zephyris at en.wikipedia [GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html), CC-BY-SA-3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) or GFDL (www.gnu.org/copyleft/fdl.html)], from Wikimedia Commons