Εγκυμοσύνη και εξετάσεις: Ποιες εξετάσεις πρέπει να γίνουν στο πρώτο τρίμηνο

1. Η επιβεβαίωση της κύησης
Συνήθως το πρώτο από τα συμπτώματα της εγκυμοσύνης, το οποίο οδηγεί μια γυναίκα να απευθυνθεί στον ιατρό της, είναι η καθυστέρηση της έλευσης της περιόδου.
Ο ιατρός τότε θα ζητήσει την πρώτη εξέταση στα πλαίσια της εγκυμοσύνης, η οποία είναι η μέτρηση των επιπέδων της β-χοριακής γονιδοτροπίνης – της ορμόνης της κύησης δηλαδή. Η ανίχνευση της ορμόνης αυτής γίνεται τόσο στα πρωινά ούρα με κάποιο test κύησης, που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακοποιό σας, όσο και στο αίμα σας, σε οποιοδήποτε μικροβιολογικό εργαστήριο.

2. Η ανίχνευση της καρδιακής λειτουργίας του εμβρύου
Η ανίχνευση της καρδιακής λειτουργίας γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο. Η καρδιακή λειτουργία είναι δυνατόν να εντοπιστεί ήδη από την 6η εβδομάδα της κύησης με κολπικό υπερηχογράφημα. Η ανίχνευση της καρδιακής λειτουργίας είναι σημαντική, διότι από το ορόσημο αυτό κι έπειτα μειώνονται οι πιθανότητες για παλίνδρομη κύηση.

3. Αιματολογικές εξετάσεις
Σε αιματολογικές εξετάσεις θα υποβάλλεστε ανά τακτά χρονικά διαστήματα καθ’ όλη τη διάρκεια τη κύησης. Εντούτοις, στο πρώτο τρίμηνο – συνήθως αμέσως μετά από την ανίχνευση της καρδιακής λειτουργίας – θα σας ζητηθεί να υποβληθείτε σε έναν πιο «εκτενή» αιματολογικό έλεγχο.

Με τον αιματολογικό αυτό έλεγχο εξετάζουμε
• Τον αιματοκρίτη
• Τη λειτουργία των νεφρών και του ήπατος
• Το σάκχαρο νηστείας
• Την πιθανότητα να έχετε έρθει σε επαφή με ιούς ή μικρόβια, που θα μπορούσαν να βλάψουν το έμβρυο:

1. CMV (Κυτταρομεγαλοιός)
2. Τοξόπλασμα
3. HIV (ο ιός του AIDS)
4. HCV (ιός της Ηπατίτιδας C)
5. HBsAg (ιός της Ηπατίτιδας B)
6. VDRL (αφροδίσια νοσήματα)

• Το ενδεχόμενο ύπαρξης προβλημάτων του θυρεοειδούς αδένα
• Το ενδεχόμενο να είστε φορέας Μεσογειακής Αναιμίας
• Το ενδεχόμενο να είστε φορέας Δρεπανοκυτταρικής Αναιμίας
• Ομάδα αίματος και Rhesus

4. Τις πιθανότητες το έμβρυο να πάσχει από σύνδρομο Down (Τρισωμία 21)
Ο έλεγχος αυτός λαμβάνει χώρα μεταξύ της 11ης και 14ης εβδομάδας της κύησης και περιλαμβάνει τον υπερηχογραφικό έλεγχο του εμβρύου και αιματολογικές εξετάσεις.
Κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο γίνεται μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας του εμβρύου, ενώ διαπιστώνεται και η παρουσία ή η απουσία άλλων υπερηχογραφικών σημείων, που συνδέονται με το Σύνδρομο Down.

Παράλληλα λαμβάνεται και αίμα, ώστε να μετρηθούν τα επίπεδα των ορμονών PAPP-A και β-χοριακής.

Η μέτρηση αυχενικής διαφάνειας, η ηλικία σας, η παρουσία ή μη συγκεκριμένων υπερηχογραφικών σημείων και τα επίπεδα των ορμονών, εισάγονται σε ένα ειδικό λογισμικό, προκειμένου να υπολογιστούν οι πιθανότητες το έμβρυο να πάσχει από Σύνδρομο Down.

5. Λήψη τροφοβλάστης
Η λήψη τροφοβλάστης είναι μια διαδικασία, η οποία λαμβάνει χώρα μεταξύ 11ης και 14ης εβδομάδας, προκειμένου να ληφθεί γενετικό υλικό του εμβρύου από τον πλακούντα. Στη συνέχεια το γενετικό αυτό υλικό υπόκειται σε εξέταση, ώστε να διαπιστωθεί αν το έμβρυο πάσχει από Σύνδρομο Down ή άλλα γενετικά σύνδρομα.

Η επέμβαση αυτή δίνει μεν ξεκάθαρη εικόνα, του γενετικού υλικού του εμβρύου, αλλά ενέχει τον κίνδυνο απώλειάς του, ο οποίος ανέρχεται περίπου στο 0,8% με 1%. Για το λόγο αυτό, η λήψη τροφοβλάστης επιφυλάσσεται κυρίως για κυήσεις, στις οποίες το έμβρυο εμφανίζει υψηλές πιθανότητες εμφάνισης Συνδρόμου Down ή άλλων γενετικών προβλημάτων.

6. Έλεγχος εμβρυϊκού γενετικού υλικού στο αίμα της μητέρας
Έρευνες έχουν καταδείξει, πως είναι δυνατόν να εντοπίσουμε γενετικό υλικό του εμβρύου στο αίμα της μητέρας ήδη από την 7η εβδομάδα της κύησης. Από την εξέταση του γενετικού αυτού υλικού μπορούμε να συμπεράνουμε, αν το έμβρυο είναι φορέας γενετικών ανωμαλιών (π.χ. Σύνδρομο Down).

Η λήψη του γενετικού αυτού υλικού επιτυγχάνεται με μία απλή αιμοληψίας της μητέρας και δεν ενέχει κινδύνους για το έμβρυο. Εξάλλου, η ακρίβεια τη εξέτασης αυτής σε μερικές περιπτώσεις είναι σχεδόν εφάμιλλη της ακρίβειας της αμνιοπαρακέντησης ή της λήψης τροφοβλάστης. Έτσι η ανάγκη καταφυγής σε αυτές τις μεθόδους, οι οποίες συνδέονται με κίνδυνο για το έμβρυο σταδιακά μειώνεται.

Η μέθοδος αυτή κερδίζει σιγά σιγά όλο και περισσότερους θιασώτες και σταδιακά μειώνεται το αρχικά υψηλό της κόστος αφενός, ενώ εντάσσεται σιγά – σιγά στην κλινική πρακτική, αφού σταδιακά καταρτίζεται κατάλογος με συγκεκριμένα κριτήρια για την εφαρμογή της αφετέρου.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr