Τατουάζ και εγκυμοσύνη: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Ολίγη από ιστορία

Η ετυμολογία της λέξης τατουάζ (tattoo) δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη. Φαίνεται – σύμφωνα τουλάχιστον με το Λεξικό Αγγλικής της Οξφόρδης (Oxford English Dictionary) – πως η λέξη tattoo προέρχεται από τη λέξη tatau, η οποία χρησιμοποιείται από τους λαούς της Πολυνησίας και σημαίνει «γράφω».

Για πρώτη φορά η λέξη αυτή καταγράφηκε στο ημερολόγιο του φυσιοδίφη Joseph Banks το 18ο αιώνα, ο οποίος ακολούθησε το μεγάλο Άγγλο εξερευνητή James Cook στα ταξίδια του. Η ελληνική λέξη, που περιγράφει το tattoo είναι «δερματοστιξία».

Η κοινωνική στάση απέναντι στα tattoos έχει μεταβληθεί άρδην της τελευταίες δεκαετίες. Χαρακτηριστικό είναι, πως παλαιότερα βιβλία ιατροδικαστικής αναφέρουν, πως ο εντοπισμός tattoos στο σώμα κάποιου υποδηλοί την περιθωριακή και – ενδεχομένως – εγκληματική του φύση. Στις μέρες μας πλέον τα tattoos δεν είναι χαρακτηριστικό περιθωριακών ατόμων, αλλά θεωρούνται κοινωνικώς αποδεκτά.

Ποιοι είναι οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι από ένα τατουάζ;

Σήμερα οι καλλιτέχνες, που είναι γνωστοί ως tattoo artists ακολουθούν (στην πλειοψηφία τους τουλάχιστον) τους επιβεβλημένους κανόνες υγιεινής:

• Αποστειρώνουν τα εργαλεία τους σε κλιβάνους
• Χρησιμοποιούν βελόνες μίας χρήσης
• Απολυμαίνουν επιμελώς τις επιφάνειες εργασίας τους

Κατά τον τρόπο αυτό μειώνονται σημαντικά οι πιθανότητες μετάδοσης λοίμωξης από μολυσμένη βελόνη.

Οι βασικές λοιμώξεις, οι οποίες είναι επικίνδυνες για την υγεία σας γενικότερα, αλλά και για το έμβρυο ειδικότερα, σε περίπτωση κύησης είναι:

• HCV (Ηπατίτιδα C)
• HBV (Ηπατίτιδα B)
• HIV – I, II (AIDS)

Η επιλογή επαγγελματία tattoo artist, που ακολουθεί τους κανόνες υγιεινής είναι εξαιρετικά σημαντική είτε είστε, είτε δεν είστε έγκυος!

Φροντίστε το ατελιέ στο οποίο θα απευθυνθείτε να αποπνέει αέρα καθαριότητος, να διαθέτει κλίβανο και οι βελόνες, που θα χρησιμοποιηθούν, ζητήστε να ανοιχτούν ενώπιόν σας.

Αν διαλέξω κάποιον tattoo artist, ο οποίος να ακολουθεί τους κανόνες υγιεινής, είναι ασφαλές να κάνω τατουάζ στην εγκυμοσύνη;

Οι πιθανότητες λοίμωξης στην περίπτωση αυτή είναι μεν μικρές, αλλά κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί για την ασφάλεια των χρωμάτων, που χρησιμοποιούνται.

Η βελόνη της δερματοστιξίας εισέρχεται στο δέρμα σε βάθος μικρότερο του μισού εκατοστού και οι πιθανότητες να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος και να φτάσει στο έμβρυο είναι μάλλον μικρή. Όμως τα επιστημονικά στοιχεία σε ό,τι αφορά την ασφάλεια των χημικών αυτών για το έμβρυο είναι ελλιπή. Επομένως, η ασφάλεια των ουσιών αυτών για το μωράκι, που μεγαλώνει μέσα σας δεν είναι τεκμηριωμένη, ειδικά για το πρώτο τρίμηνο, οπότε και η ευαισθησία των οργάνων του, που τότε δημιουργούνται, είναι αυξημένη. Επομένως, δεν συνιστάται να κάνετε τατουάζ κατά τη διάρκεια της κύησης, αλλά ούτε και όσο θηλάζετε.

Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι, που κάποιος tattoo artist ενδέχεται να αρνηθεί να σας κάνει τατουάζ, όσο είστε έγκυος. Η διαδικασία της δερματοστιξίας δεν είναι απολύτως ανώδυνη. Κατά τη διάρκεια της κύησης το δέρμα σας γίνεται ακόμα πιο ευαίσθητο στον πόνο. Έτσι η διαδικασία αυτή καθίσταται δυσάρεστη.

Με δεδομένο δε, πως κάποιοι άνθρωποι φτάνουν και να εμφανίσουν λιποθυμικές τάσεις, επειδή πονάνε, δεν είναι πολλοί καλλιτέχνες, που θα αναλάμβαναν τον κίνδυνο να τους λιποθυμήσει μία έγκυος γυναίκα. Ο πόνος δε της διαδικασίας, ενδέχεται ειδικά στο τρίτο τρίμηνο να προκαλέσει ακόμα και πρόωρο τοκετό.

Γι’ αυτό μην εκπλαγείτε, αν ο επαγγελματίας, στον οποίο απευθυνθήκατε αρνηθεί να σας εξυπηρετήσει, αν είστε έγκυος, από την άρνησή του αυτή και μόνο φαίνεται, πως σέβεται εσάς και την τέχνη του, αφού τηρεί τους κανόνες ασφαλείας. Υπάρχουν όμως και λόγοι αμιγώς «καλλιτεχνικοί», που μπορεί να οδηγήσουν έναν tattoo artist να αρνηθεί να αναλάβει μια έγκυο γυναίκα.

Το δέρμα σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συχνά αλλάζει απόχρωση, λόγω των ορμονών. Έτσι, αν υποτεθεί, πως τελικά βρίσκετε κάποιον να σας κάνει το τατουάζ, που θέλετε, ακόμα και όσο είστε έγκυος, καλόν είναι να έχετε υπόψη σας, πως αυτό, όταν το δέρμα σας επανέλθει στην προτέρα κατάστασή του μετά από την εγκυμοσύνη, δεν θα έχει την ίδια εμφάνιση. Φυσικά οι αλλαγές στα τατουάζ, που εντοπίζονται σε περιοχές του δέρματος, όπως η κοιλιά είναι ακόμα πιο εντυπωσιακές. Η κοιλιά μεγαλώνει και μπορεί η γλυκιά πεταλουδίτσα, που είχατε λίγο κάτω από τη γραμμή του μπικίνι σας να μετατραπεί σε αγέρωχο αετό μετά από την εγκυμοσύνη.

Μπορεί να γίνει επισκληρίδιος στον τοκετό, αν υπάρχει τατουάζ πάνω στην σπονδυλική στήλη;

Η βιβλιογραφία επί του θέματος δεν είναι εκτενής. Έχει διατυπωθεί η θεωρία, αν και δεν έχει επιβεβαιωθεί, πως η επισκληρίδιος αναισθησία, ίσως να προκαλέσει την εισαγωγή των χρωστικών του τατουάζ εντός του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, το οποίο καλύπτει το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός) και να επηρεάσει τη λειτουργία του. Ο κίνδυνος αυτός είναι μάλλον μικρός, αλλά κανείς δεν μπορεί με ασφάλεια να τον αποκλείσει.

Γενικά οι αναισθησιολόγοι προσπαθούν να κάνουν την ένεση της επισκληριδίου σε μέρος, που δεν υπάρχει χρώμα, ενώ κάποιες φορές «ξύνουν» λίγο το δέρμα, ώστε να αφαιρεθεί το χρώμα. Όμως, αν το τατουάζ παρουσιάζει σημεία φλεγμονής ή είναι πολύ πρόσφατο, συχνά η επισκληρίδιος αναισθησία δεν συνιστάται.

Πόσο καιρό μετά από τον τοκετό μπορώ να κάνω τατουάζ;

Καταρχήν, καλόν είναι να περιμένετε να κάνετε τατουάζ μετά από τον πλήρη απογαλακτισμό του μωρού σας, καθότι η ασφάλεια των χρωμάτων δεν είναι τεκμηριωμένη για το θηλάζον βρέφος.

Γενικά, συνιστάται να περιμένετε μέχρι το σώμα σας να επανέλθει πλήρως στην προτέρα κατάστασή του. Το διάστημα αυτό δεν είναι καθορισμένο με απόλυτη σαφήνεια, ίσως όμως να χρειαστούν αρκετοί μήνες – κάποιοι συνιστούν ακόμα και 18 μήνες. Έτσι το δέρμα σας θα μπορεί να «δεχθεί» καλύτερα ένα τατουάζ.

Δεν είμαι έγκυος, αλλά θέλω να κάνω ένα τατουάζ, τι θα ήταν καλό να λάβω υπόψη μου;

Λαμβάνουμε ως δεδομένο, πως ο καλλιτέχνης, στον οποίο θα απευθυνθείτε θα ακολουθεί τους κανόνες ασφαλείας.
Πέραν τούτου ίσως θα πρέπει να σκεφτείτε, εκτός από το είδος του τατουάζ, την περιοχή στην οποία θα θέλατε να γίνει. Τατουάζ, που γίνονται στους μαστούς, στους γλουτούς και στην κοιλιά ενδέχεται να παραμορφωθούν κατά τη διάρκεια της κύησης, τόσο λόγω των επιπλέον κιλών, που θα βάλετε, όσο και λόγω των ραγάδων, που δεν αποκλείεται να εμφανιστούν στις περιοχές αυτές. Ένα τατουάζ χαμηλά στη σπονδυλική στήλη εξάλλου, ίσως να βάλει τους ιατρούς σε δεύτερες σκέψεις σχετικά με το αν θα πρέπει να κάνετε επισκληρίδιο ή όχι.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr