Στεναχώρια στην εγκυμοσύνη: Τι μπορείτε να κάνετε και πότε να ζητήσετε βοήθεια
Συχνά πυκνά θα ακούτε για τo baby blues όπως και για την επιλόχειο κατάθλιψη αλλά για να είμαι σαφής δεν πρόκειται να αναφερθώ σε τίποτα από τα δύο.
Ο σκοπός μου είναι αναφερθώ στην περιγεννητική θλίψη, μια κατάσταση που παρατηρείται στο 20% των εγκύων, ενώ πολλές ερωτήσεις και ανησυχίες τους πολύ συχνά παραμένουν αναπάντητες. Πολλές γυναίκες κατά την περίοδο της κύησης υποφέρουν σιωπηρά ή χωρίς υποστήριξη, ενώ ούτε μόνες τους είναι ούτε υπάρχει λόγος να μένουν με τις τόσο λογικές απορίες τους.
Πρόσφατα είδα ένα νεαρό ζευγάρι οι οποίοι μου μίλησαν για το καταπληκτικό timing στη ζωή τους. Η εγκυμοσύνη ήρθε την στιγμή που είχαν αποφοιτήσει και ο δύο, είχαν βρει καλές δουλειές και οι δύο και είχαν την ιδανική διάθεση για να βρουν τη δική τους φωλιά και να ξεκινήσουν την οικογένεια τους. Η κοπέλα όμως είχε ιστορικό κατάθλιψης και μου έδειξε την ανησυχία της πώς αυτό μπορεί να επηρεάσει το έμβρυο την δεδομένη στιγμή αλλά και σε μετέπειτα εγκυμοσύνες της. Σχεδόν από όταν μπήκε στο πανεπιστήμιο ήταν ιδιαιτέρως επιρρεπείς σε καταθλιπτικά συμπτώματα σε περιόδους έντονου στρες, τόσο στην σχολή όσο και στην δουλειά της. Αυτό που ένοιωθε ήταν ότι το στρες επανήλθε με το που έμαθε ότι ήταν έγκυος και φοβόταν ότι ήδη βιώνει κάποια καταθλιπτικά συμπτώματα.
Η κοινωνία μας λέει ότι η εγκυμοσύνη πρέπει να είναι μια πολύ ευχάριστη στιγμή, ένας λόγος που δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι δεν νοιώθουν καθόλου καλά με τον εαυτό τους οι γυναίκες που εμφανίζουν πεσμένη διάθεση και εν γένει καταθλιπτικά συμπτώματα, τόσο που αποφεύγουν να μοιραστούν τα συναισθήματά τους αλλά και να αναζητήσουν βοήθεια και στήριξη. Και δυστυχώς, η διερεύνηση ψυχικών δυσκολιών περιγεννητικά δεν αποτελεί (ακόμα ελπίζω!) «εξέταση» ρουτίνας των περισσοτέρων ιατρών, συμπεριλαμβανομένων και των γυναικολόγων. Πολλά περιστατικά με σημαντικές ψυχολογικές δυσκολίες περνάνε απαρατήρητα και το αποτέλεσμα είναι αυτές οι γυναίκες να μένουν με ερωτήματα, να φτιάχνουν αρνητικά σενάρια και να μην λαμβάνουν την απαιτούμενη υποστήριξη αυτή την δύσκολη στιγμή τους.
Ακόμα χειρότερα, η οικογένεια, οι φίλοι αλλά και ειδικοί μπορεί να αποδώσουν τα συμπτώματα σε ορμονικές αλλαγές, πάλι αφήνοντας την γυναίκα με το συναίσθημα σύγχυσης και έντονου θυμού, και με την αίσθηση ότι δεν την καταλαβαίνει κανείς. Η καλή κατάσταση της εγκύου απαιτεί να δίνεται προσοχή όχι μόνο στην διατροφή, τον ύπνο και τις ορμόνες της αλλά πολύ περισσότερη στα συναισθήματά της που είναι άκρως καθοριστικά. Με άλλα λόγια, μια καλή κύηση εξαρτάται τόσο από το σωματικό όσο και από το ψυχικό κομμάτι!
Δεδομένου ότι η κατάθλιψη επηρεάζει 1 στους 4 ανθρώπους κάποια στιγμή στη ζωή τους, είναι προφανές ότι μπορεί να εμφανιστεί και κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, ιδίως στις γυναίκες με ιστορικό κατάθλιψης προ της εγκυμοσύνης. Στην πραγματικότητα, μία από τις σημαντικότερες αιτίες κατάθλιψης κατά την εγκυμοσύνη είναι να έχει προηγηθεί κατάθλιψη τις περιόδους προ αυτής. Κάποιες άλλες αιτίες είναι προβλήματα στις σχέσεις, στρεσογόνα γεγονότα, απουσία κοινωνικοοικονομικής στήριξης, περιγεννητικές επιπλοκές, και ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Είναι σημαντικό να επισημάνω ότι αν η περιγεννητική θλίψη δεν λάβει την δέουσα σημασία και θεραπεία μπορεί να αποδειχθεί πολύ επικίνδυνη τόσο για την μητέρα όσο και για το μωρό. Έχει συνδεθεί με πρόωρο τοκετό, μητέρες που δεν έχουν την δύναμη και τα κίνητρα να φροντίσουν ούτε τον εαυτό τους ούτε το μωρό τους, μωρά ανήσυχα με δυσκολία να ηρεμήσουν αφού ικανοποιηθεί η πρωτεύουσα ανάγκη τους, όπως και προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας στην μητέρα και το μωρό επιλόχεια. Μην αναφερθώ στο γεγονός ότι αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα που οα οδηγήσει σε επιλόχειο κατάθλιψη όπως καταλαβαίνετε.
Υπάρχει βοήθεια!
Πρώτον και κύριον, εκδηλώστε τις ανησυχίες σας. Μιλήστε στον γιατρό σας, στον γυναικολόγο σας, στον ψυχολόγο σας, για να λάβετε την υποστήριξη και τις απαντήσεις που χρειάζεστε, γιατί απλά υπάρχουν. Υπάρχουν ειδικοί σε θέματα περιγεννητικών δυσκολιών συμπεριλαμβανομένων και θεμάτων ψυχικής υγείας κατά την περίοδο αυτή.
Είναι σημαντικό να αισθανθείτε καλά με οτιδήποτε κι αν βιώνετε και να αποφύγετε να εδραιώσετε την πεποίθηση ότι σε όλο αυτό είστε μόνες και ότι είστε κακές μαμάδες που νοιώθετε έτσι. Το μέλημά σας πρέπει να είναι να μιλήσετε άμεσα και να μην αφήσετε χρόνο να εξελιχθεί σε κάτι που μόνο καλό δεν θα κάνει πρωτίστως σε εσάς , εν συνεχεία στην σχέση σας αλλά και στο μωρό σας.
Θέλετε να καταγραφεί αυτή η ξεχωριστή στιγμή στη ζωή σας αρνητικά; Έχετε το δικαίωμα να την ζήσετε όπως εσείς επιθυμείτε και κάθε σκέψη και συναίσθημα που σας προκαλεί δυσφορία δεν θα πρέπει να το κρατάτε μόνο για εσάς. Γιατί κρατώντας το μέσα σας, το βιώνει την ίδια στιγμή και το μωρό σας!
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: ioanna.thps@gmail.com / itheodorakopoulou@feelwelltoday.com
Διαβάστε επίσης:
Εγκυμοσύνη και ψυχολογία: Καταπολεμήστε τη στεναχώρια!
Στρες στην εγκυμοσύνη: Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στο έμβρυο;
