Είναι επικίνδυνο να εμφανίσω πυρετό, τώρα που είμαι έγκυος;

Τι είναι ο πυρετός;

Θα μπορούσε να πει κανείς, πως το σώμα μας έχει έναν εσωτερικό «θερμοστάτη». Χάρη στο θερμοστάτη αυτόν, η θερμοκρασία του σώματός μας παραμένει σχετικά σταθερή (η αλήθεια είναι πως παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις) στους 36,6 οC με 37 οC.

Όταν εμφανίσουμε πυρετό ο θερμοστάτης αυτός «ρυθμίζεται» για διάφορους λόγους σε υψηλότερη θερμοκρασία της κανονικής.

Δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς το ποιος είναι ο ουδός (το «όριο» δηλαδή) της θερμοκρασίας, πάνω από το οποίο θεωρούμε πως ξεκινάει «θερμοκρασία πυρετού». Από διάφορες πηγές το όριο αυτό τίθεται μεταξύ των 37,5 οC και των 38,3 οC.

Υπάρχει πιθανότητα ο πυρετός να προκαλέσει βλάβη στο έμβρυο;

Τον Οκτώβριο του 2017 δημοσιεύθηκε μία μελέτη, σύμφωνα με την οποία τα κύτταρα αυτά του εμβρύου, τα οποία εντοπίζονται σε συγκεκριμένες περιοχές του κατά την αρχή της κύησης παρουσιάζουν ευαισθησία σε ενδεχόμενη άνοδο της θερμοκρασίας. Από τα κύτταρα αυτά προέρχονται τα κύτταρα, που σε ύστερα στάδια της κύησης θα «δημιουργήσουν» ιστούς του νευρικού συστήματος και της καρδιάς. Οι παρατηρήσεις της μελέτης αυτής έγιναν σε κύτταρα εμβρύων κοτόπουλου.

Το συμπέρασμα των συγκεκριμένων επιστημόνων ήταν, πως δεν αποκλείεται, αν η έγκυος εμφανίσει πυρετό κυρίως κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης, κύτταρα του εμβρύου, που εμπλέκονται στο σχηματισμό της καρδιάς και του νευρικού συστήματος, να βλαφθούν, με αποτέλεσμα το μωρό, όταν γεννηθεί, να παρουσιάζει συγγενείς ανωμαλίες στο νευρικό του σύστημα ή στην καρδιά του. Η είδηση αυτή αναπαρήχθη άμεσα από πλήθος μέσων και προκάλεσε αίσθηση και ανησυχία.

Όμως δεν είναι η πρώτη φορά, που επιστήμονες διαπιστώνουν την πιθανότητα η εμφάνιση πυρετού κατά το πρώτο τρίμηνο να συνδέεται με ανωμαλίες στην καρδία και το κεντρικό νευρικό σύστημα του μωρού.

Ποιες είναι οι ανωμαλίες, που ενδέχεται να εμφανίσει το μωρό, αν η μητέρα ανεβάσει πυρετό στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης;

Δύο είναι οι κατηγορίες συγγενών ανωμαλιών, που έχουν συνδεθεί με ενδεχόμενη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος της εγκύου για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, όπως συμβαίνει στον πυρετό.

1. Ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα

Μιλάμε για ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα, όταν το κρανίο και ο οστέινος σωλήνας, που δημιουργείται από τους σπονδύλους της σπονδυλικής στήλης, παρουσιάζουν ελλείματα, δηλαδή δεν είναι απολύτως «κλειστοί», με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός (τα νεύρα, που διατρέχουν τη σπονδυλική στήλη), να είναι εκτεθειμένοι.

Η έκθεση του εγκεφάλου, λόγω ατελειών στη δομή του κρανίου, έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή του ευαίσθητου νευρικού ιστού, που τον αποτελεί και μιλάμε για ανεγκεφαλία, η οποία είναι κατάσταση ουσιαστικά μη συμβατή με τη ζωή.

Όταν ο οστέινος σωλήνας, που δομείται από τους σπονδύλους δεν είναι απόλυτα κλειστός, τότε μιλάμε για δισχιδή ράχη. Η βλάβη, που προκαλείται στο νωτιαίο μυελό, είναι ανάλογη με το μέγεθος της βλάβης του οστέινου σωλήνα. Όσο πιο σημαντική είναι η βλάβη του νωτιαίου μυελού, τόσο πιο σοβαρά είναι και τα νευροκινητικά προβλήματα, που θα παρουσιάσει το μωρό.

2. Ανωμαλίες της ανατομίας της καρδιάς

Δεν υπάρχει ομοφωνία στην επιστημονική κοινότητα όσον αφορά την πιθανότητα σύνδεσης εμφάνισης πυρετού κατά το πρώτο τρίμηνο με την πρόκληση ανωμαλιών της ανατομίας της καρδιάς του μωρού.
Υπάρχουν μελέτες, που επιβεβαιώνουν την πιθανότητα αυτή, αλλά υπάρχουν και στοιχεία, που καταρρίπτουν την εν λόγω θεωρία.

Μπορεί ο πυρετός στο πρώτο τρίμηνο να προκαλέσει αποβολή;

Αν και κατά καιρούς έχουν εμφανιστεί έρευνες, που συνδέουν την εμφάνιση πυρετού στο πρώτο τρίμηνο με ενδεχόμενη αποβολή, η άποψη αυτή δεν τυγχάνει καθολικής αποδοχής στην επιστημονική κοινότητα και χρειάζονται περαιτέρω έρευνες προκειμένου να επιβεβαιωθεί ή να καταρριφθεί.

Αν εμφανίσω πυρετό στο δεύτερο τρίμηνο, αυξάνονται οι πιθανότητες το μωρό να εμφανίσει ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα;

Η απάντηση είναι όχι.

Ο σχηματισμός του νωτιαίου σωλήνα αποπερατώνεται με τη συμπλήρωση της 6ης εβδομάδας της κύησης. Από το χρονικό σημείο αυτό και έπειτα, δεν είναι δυνατόν να εμφανιστούν πλέον ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα.

Αν εμφάνισα πυρετό στο πρώτο τρίμηνο, μπορώ να δω, αν έχει υπάρξει βλάβη στο έμβρυο;

Ναι.

Η εξέταση αυτή μπορεί να γίνει αφενός με τη μέτρηση των επιπέδων της πρωτεΐνης AFP μεταξύ των 15 και 20 εβδομάδων της κύησης στο αίμα της μητέρας. Τα επίπεδα της πρωτεΐνης αυτής παρουσιάζονται αυξημένα σε περιπτώσεις εμβρύων με ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα. Με τον έλεγχο αυτό εντοπίζεται περίπου το 80% με 90% των εμβρύων με ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα.

Πέραν τούτου τόσο ατέλειες του νωτιαίου σωλήνα, όσο και ανωμαλίες στην καρδιά μπορούν να εντοπισθούν και με το υπερηχογράφημα. Ειδικά με το υπερηχογράφημα β – επιπέδου μπορούμε να εντοπίσουμε αρκετά αποτελεσματικά τα έμβρυα με ανατομικές ανωμαλίες στο νωτιαίο σωλήνα ή την καρδιά.
Ειδικά δε σε ό,τι αφορά την καρδιά, μπορούμε να συστήσουμε και τη διενέργεια του λεγόμενου υπερηχογραφήματος καρδίας εμβρύου στις 23 με 24 εβδομάδες της κύησης. Ο υπερηχογραφικός αυτός έλεγχος διενεργείται από εξειδικευμένους ιατρούς, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί ειδικά στην ανίχνευση ανωμαλιών της εμβρυϊκής καρδιάς.

Διανύω το πρώτο τρίμηνο και έχω πυρετό! Τι να κάνω;

Καταρχήν ο πυρετός είναι ένα σύμπτωμα, δηλαδή είναι η έκφανση (αυτό που φαίνεται δηλαδή) μιας υποφώσκουσας παθολογίας. Επομένως, η αντιμετώπιση εξαρτάται κατά βάση από την παθολογία αυτή.

Πέραν τούτου μπορεί κανείς να είναι καθησυχαστικός ως προς το ότι υπάρχουν αντιπυρετικά φάρμακα και κυρίως η παρακεταμόλη, που είναι συμβατά με την εγκυμοσύνη. Έτσι με τη χορήγηση τέτοιου είδους αγωγής, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την πυρετική κίνηση.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr

Διαβάστε επίσης

Εγκυμοσύνη και πυρετός: Εύκολοι τρόποι για να αντιμετωπίσετε τον πυρετό κατά τη διάρκεια της κύησης

Εγκυμοσύνη και κρυολόγημα: Πώς να το αντιμετωπίσετε φυσικά