Χαλάρωση του κόλπου: Τι σχέση έχει η εγκυμοσύνη και η ηλικία της γυναίκας;

Κολπικός τοκετός

Αυτή καθαυτή η εγκυμοσύνη είναι ένας παράγων, που θέτει σε δοκιμασία τις δομές του πυελικού εδάφους κυρίως λόγω του αυξημένου βάρους της μήτρας, του κυήματος αλλά και των άλλων ιστών, που εντοπίζονται τότε στην ενδομητρική κοιλότητα, δηλαδή του πλακούντα και του αμνιακού υγρού.

Εντούτοις, φαίνεται, πως οι αύξηση των πιθανοτήτων εμφάνισης κολπικής χαλαρότητας και απώλειας στήριξης του πυελικού εδάφους συνδέεται κατά κύριο λόγω με τον κολπικό (ή «φυσιολογικό») τοκετό.

Για την πλειονότητα των γυναικών, οι πιθανότητες εμφάνισης απώλειας στήριξης του πυελικού εδάφους με συνοδό πρόπτωση των πυελικών οργάνων αυξάνονται ήδη από τον πρώτο κολπικό τοκετό. Κάθε επόμενος κολπικός τοκετός συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση των πιθανοτήτων αυτών.

Ήδη από το πρώτο στάδιο του τοκετού το μωρό «προωθείται» χάρη στις συσπάσεις του τοιχώματος της μήτρας εντός του γεννητικού σωλήνα, που αποτελείται από το κατώτερο τμήμα της μήτρας και περιλαμβάνει τον τράχηλο και από τον κόλπο. Επομένως, η κεφαλή του νεογνού εφάπτεται του πυελικού εδάφους, επί του οποίου ασκεί πίεση.

Εξαιτίας της πίεσης της κεφαλής του νεογνού, οι αποτελούμενες από μυϊκό και συνδετικό ιστό δομές του πυελικού εδάφους τίθενται υπό τάση («τεντώνονται»).

Συνεπώς, επί των ιστών αυτών εμφανίζονται μικροτραυματισμοί, οι οποίοι μειώνουν έως ένα βαθμό την αντοχή τους.Κατά τη διάρκεια του δεύτερου σταδίου του τοκετού, όταν το μωρό εισέρχεται στον κόλπο και μέχρι να εξέλθει αυτού, η επί των ιστών του πυελικού εδάφους πίεση εντείνεται έτι περαιτέρω. Ομοίως αυξάνεται και η πιθανότητα εμφάνισης μικροτραυματισμών στους ιστούς αυτούς.

Επιπροσθέτως, κατά την κίνηση του νεογνού εντός του κόλπου υφίσταται και η πιθανότητα τραυματισμού του λεγόμενου αιδοιικού νεύρου. Πρόκειται για ένα ζεύγος νεύρων (αριστερό και δεξί), που εκφύονται από την ιερά μοίρα της σπονδυλικής στήλης και δια αυτών ελέγχεται η κινητικότητα και ο τόνος των μυών του πυελικού εδάφους (βλ εικόνα).

Με τον όρο «μυϊκός τόνος» αναφερόμαστε στην ιδιότητα των μυών να βρίσκονται υπό μερική τάση (δηλαδή «σφιγμένοι», αλλά όχι με τη μέγιστη δύναμή τους), ακόμα και όταν βρίσκονται εν ηρεμία. Ο τόνος των μυών του πυελικού εδάφους είναι εξαιρετικά σημαντικός για την αντοχή της δομής αυτής.

Ενδεχόμενος τραυματισμός του νεύρου αυτού κατά τον κολπικό τοκετό ως αποτέλεσμα έχει την μείωση του μυϊκού τόνου και τη συνεπαγόμενη μείωση της αντοχής του πυελικού εδάφους.

Ηλικία

Οι πιθανότητες εμφάνισης απώλειας στήριξης του πυελικού εδάφους με συνοδό πρόπτωση των πυελικών οργάνων αυξάνονται με την ηλικία. Μάλιστα επιδημιολογική μελέτη του 2005 κατέδειξε, πως οι πιθανότητες εμφάνισης του προβλήματος αυτού αυξάνονται κατά 10% ανά δεκαετία της ηλικίας της γυναίκας.

Θα μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε 3 παράγοντες, που συνδέονται με την ηλικία και συμβάλλουν στην εμφάνιση κολπικής χαλάρωσης και πρόπτωσης των πυελικών οργάνων:

Διαταραχές στο μεταβολισμό του κολλαγόνου

Ήδη από το 1996 ο Jackson και οι συνεργάτες του επισήμαναν, πως η πρόπτωση των πυελικών οργάνων συνδέεται με τέτοιου είδους διαταραχές. Το κολλαγόνο είναι μία πρωτεΐνη, που αποτελεί βασικό δομικό συστατικό του συνδετικού ιστού του πυελικού εδάφους, αλλά και του κολπικού τοιχώματος. Φαίνεται, πως ο μεταβολισμός (δηλαδή η ισορροπία μεταξύ σύνθεσης και αποδομής) επηρεάζεται αρνητικά από την ηλικία της γυναίκας. Είναι πιθανό, σημαντικό ρόλο στις μεταβολές αυτές της παραγωγής κολλαγόνου, που παρατηρούνται σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, να ενέχεται και η μειωμένη παραγωγή οιστρογόνων.

Μείωση στην αντοχή των μυών του πυελικού εδάφους

Έχει καταδειχθεί, πως το πάχος του μυϊκού στρώματος του πυελικού εδάφους είναι μειωμένο σε γυναίκες με ηλικία μεγαλύτερη των 60 ετών, εν συγκρίσει με το αντίστοιχο πάχος του μυϊκού στρώματος νεώτερων γυναικών.

Οστεοπόρωση

Η μείωση της αντοχής των οστών γενικότερα και των σπονδύλων ειδικότερα, η οποία συνδέεται με την οστεοπόρωση και παρατηρείται σε πολλές γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, έχει ως συνέπεια την εμφάνιση κύφωσης («καμπούριασμα») της σπονδυλικής στήλης. Η στάση αυτή του σώματος, έχει ως συνέπεια τη μετακίνηση της λεκάνης κατά τέτοιον τρόπο, ώστε το πυελικό έδαφος να βρίσκεται σε πιο «οριζόντια» θέση. Έτσι το βάρος των πυελικών οργάνων ασκείται «πιο άμεσα» πάνω στο πυελικό έδαφος επιβαρύνοντάς το περισσότερο. Κατά συνέπεια, αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης χαλάρωσης του πυελικού εδάφους.

Δείτε ΕΔΩ τα άλλα άρθρα μας για τη χαλάρωση του κόλπου!

Διαβάστε ΕΔΩ για την αναγέννηση κόλπου με υπερήχους HIFU!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

Εικόνα: OpenStax College [CC BY 3.0 (https://creativecommons.org/licenses/by/3.0)]