Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου: Τι γνωρίζετε για αυτό;

Το Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου (ο αγγλικός όρος είναι: Vanishing Twin Syndrome) είναι μία κλινική κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από τον ενδομήτριο θάνατο ενός ή περισσοτέρων εμβρύων κατά τη διάρκεια μίας πολύδυμης κύησης και την επιβίωση των εναπομεινάντων εμβρύων.

Η συχνότερη έκφανση του συνδρόμου αυτού καταγράφεται σε δίδυμες κυήσεις, στις οποίες ένα εκ των δύο εμβρύων αποβιώνει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ το έτερο φθάνει μέχρι και το φυσιολογικό τοκετό ή την καισαρική τομή.

Εντούτοις, το Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου δεν αποκλείεται να καταγραφεί και σε τρίδυμες ή τετράδυμες κυήσεις, στις οποίες ενδέχεται ένα ή περισσότερα από τα έμβρυα να χαθούν κατά τη διάρκεια της κύησης.

Ολίγη από ιστορία…

Το Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου περιγράφηκε για πρώτη φορά από το Γερμανό γυναικολόγο Walter Stoeckel (1871 – 1961) το 1945, πολύ πριν η υπερηχογραφική παρακολούθηση της κύησης να εκφραστεί καν ως ιδέα.

Ο σημαντικός αυτός ιατρός σχολίασε τότε, πως η σύλληψη διδύμων είναι ενδεχομένως συχνότερη από τη γέννηση διδύμων, υπονοώντας ότι κάποια από τα έμβρυα χάνονται κατά τη διάρκεια της κύησης, ενώ τα αδέλφια τους τελικά γεννιούνται. Ο Stoeckel θεώρησε, πως κάποια από τα απολεσθέντα («εξαφανισμένα») έμβρυα παραμένουν υπό τη μορφή παπυρώδους («μουμιοποιημένου») εμβρύου, ενώ το βιολογικό υλικό κάποιων άλλων απορροφάται χωρίς τελικά να αφήσει ίχνη.

Οι υποθέσεις του Stoeckel επιβεβαιώθηκαν τελικά από μεταγενέστερα επιστημονικά στοιχεία και ιδιαίτερα μετά την ενσωμάτωση της υπερηχογραφικής παρακολούθησης του εμβρύου στην πάγια κλινική πρακτική.

Πώς γίνεται η διάγνωση του Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου;

Πριν την ευρεία χρήση του υπερηχογράφου, η διάγνωση του συνδρόμου αυτού γινόταν μετά τον τοκετό, οπότε και κατά την εξέταση του πλακούντα διαπιστωνόταν η επ’ αυτού ύπαρξη πρόσθετου εμβρυϊκού υλικού.

Σήμερα όμως η διάγνωση του Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου επιτυγχάνεται δια της υπερηχογραφικής εξέτασης. Έτσι ενδέχεται, στο πρώτο υπερηχογράφημα, που θα υποβληθείτε κατά την κύηση, να διαπιστωθεί η ύπαρξη δύο ξεχωριστών αμνιακών σάκων με ή χωρίς λεκιθικό ασκό, ή ακόμα και να καταγραφούν δύο ξεχωριστοί καρδιακοί παλμοί, αλλά στο επόμενο υπερηχογράφημα να καταγραφεί μόνον ένας καρδιακός παλμός. Το εύρημα αυτό συνάδει με την απώλεια ενός εμβρύου.

Ειδική μνεία θα πρέπει στο σημείο αυτό να γίνει στις κυήσεις, οι οποίες επετεύχθησαν δια εξωσωματικής γονιμοποίησης. Στις περιπτώσεις αυτές γνωρίζουμε τον αριθμό των ζώντων εμβρύων, που εισήχθησαν στη μήτρα κατά την εμβρυομεταφορά (συνήθως επιλέγεται η εμβρυομεταφορά δύο εμβρύων, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας της όλης διαδικασίας). Εντούτοις, συχνά μόνον ένας καρδιακός παλμός εντοπίζεται τελικά με υπερηχογράφημα. Τα περιστατικά αυτά συμπεριλαμβάνονται, υπό μίαν έννοια, στις περιπτώσεις Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου.

Ποια είναι τα συμπτώματα του Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου;

Σε κάποιες περιπτώσεις η μητέρα δεν αναφέρει κανένα σύμπτωμα, που να μας κάνει να υποψιαστούμε το Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου.
Σε γενικές γραμμές τα όποια συμπτώματα συνδέονται με το σύνδρομο αυτό, είναι παρόμοια με αυτά της αποβολής.

Έτσι ενδέχεται η γυναίκα να αναφέρει:

• Κολπική αιμόρροια
• Πόνο χαμηλά στην κοιλιά, που μοιάζει με ήπιους ή εντονότερους πόνους περιόδου
  Κάποιες φορές και η μεταβολή στις τιμές των επιπέδων της ορμόνης β – χοριακής στο αίμα της εγκύου δεν ακολουθεί τα αναμενόμενα πρότυπα, αν υφίσταται Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου.

Πόσο συχνά εμφανίζεται το Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου;

Το σύνδρομο αυτό ενδέχεται να μην είναι τελικά και τόσο σπάνιο…
Η συχνότητα των πολύδυμων κυήσεων κυμαίνεται μεταξύ του 3,3% και του 5,4% στις 8 εβδομάδες κύησης. Το Σύνδρομο Εξαφάνισης Διδύμου φαίνεται, πως εμφανίζεται σε ποσοστό 21% με 30% των πολύδυμων κυήσεων.
Τέλος έχει διατυπωθεί η υπόθεση, πως ποσοστό από 10% έως 15% των μονήρων γεννήσεων (δηλαδή γεννήσεων ενός μόνον μωρού) ξεκίνησαν ως δίδυμες κυήσεις.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης του Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου;

Δεν έχουν εντοπισθεί προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση του Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου. Εντούτοις, οι περισσότερες περιπτώσεις καταγράφονται σε κυήσεις, στις οποίες η ηλικία της μητέρας είναι μεγαλύτερη των 30 ετών.

Ποια είναι τα αίτια του Συνδρόμου Εξαφάνισης Διδύμου;

Φαίνεται, πως το αποβιώσαν έμβρυο έχει συνήθως ανωμαλίες στο γενετικό του υλικό (δηλαδή στο DNA του).

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr