Άγχος αποχωρισμού: Τι είναι, σε ποιους συμβαίνει και πότε;

Είναι η έντονη δυσκολία του παιδιού να αποχωριστεί τη μαμά, η έντονη ανάγκη να την έχει στο πλάι του, αυτό που στην καθημερινή μας γλώσσα αποκαλούμε «μαμίαση». Το άγχος αποχωρισμού εμφανίζεται σε όλα τα παιδιά, σε μία ή περισσότερες φάσεις της ζωής τους, σε ήπια ή πιο έντονη μορφή. Είναι σχεδόν αναμενόμενο και έχει αρχή, μέση και... τέλος.

Το άγχος αποχωρισμού πρωτοεμφανίζεται τον 7ο ή 8ο μήνα ζωής. Κατευνάζει λίγο για τους επόμενους μέχρι να φτάσει στο pick του γύρω στους 18 μήνες. Μπορεί να κρατήσει έως και τον 3ο χρόνο ζωής τους, αλλά συνήθως γίνεται πιο ομαλό μετά τους 24 μήνες. Όλα τα παιδιά δεν το περνάνε με τον ίδιο τρόπο, ούτε την ίδια ένταση και παίζουν σημαντικό ρόλο αρκετοί παράγοντες μέσα στην οικογένεια την καθημερινότητα. Παράγοντες όπως είναι οι αλλαγές, όπως ένα νέο πρόσωπο φροντίδας, η αρχή του σχολείου, ένα νέο αδελφάκι. Αλλά και παράγοντες προσωπικής εξέλιξης προς την ανεξαρτησία, όπως το μπουσούλημα ή τα πρώτα βήματα.

Το άγχος αποχωρισμού συνοδεύετε από ανασφάλεια και από κλάμα του παιδιού, ενώ παράλληλα επιβαρύνει, αγχώνει και στενοχωρεί το γονέα.

Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε την ένταση και τη διάρκεια;

• Προσπαθήστε να μη κάνετε μεγάλες αλλαγές γύρω στον 16ο-18ο μήνα της ζωή τους. Εάν πρέπει να κάνετε αλλαγή στη ρουτίνα, την καθημερινότητα και τη φροντίδα τους (επιστροφή στη δουλειά σας, αλλαγή δωματίου κα), φροντίστε να την κάνετε πριν ή μετά.
• Εάν πάλι πρέπει να κάνετε την αλλαγή (πχ νέο πρόσωπο στο σπίτι για τη φροντίδα τους), αναφερθείτε σε αυτήν (πχ στο νέο πρόσωπο) συχνά μέσα στη μέρα, κάνοντας αναφορές στο όνομα της και σε αυτά που κάνουν ή θα κάνουν μαζί για να εξοικειωθούν με την ιδέα.
• Αφήστε μια μεταβατική χρονική περίοδο πριν τους αφήσετε μόνους με το νέο «φροντιστή». Ας έρθει για λίγη ώρα στην αρχή και ας μείνετε και εσείς μαζί στο δωμάτιο ή στο σπίτι. Σιγά και σταθερά κάντε την αποχώρησή σας.
• Κάντε την αναχώρηση σας για τη δουλειά γρήγορα και αποφασιστικά. Πείτε τους «γεια» βγαίνοντας από το σπίτι και ΜΗ φύγετε στα κρυφά. Το «γεια» αυτό πρέπει να είναι σίγουρο, σύντομο και γλυκό, χωρίς ενδοιασμούς και πισωγυρίσματα παρά το πιθανό κλάμα τους.
• Πείτε τους την αλήθεια για το που πάτε και πότε θα επιστρέψετε. Δεν ξέρουν την ώρα ακόμα, άρα το «στις 6:00» δεν αρκεί. «Θα είμαι πίσω όταν ξυπνήσεις το μεσημέρι» ή «αφού φας τα φρούτα σου» ή «πριν νυχτώσει»... Μιλήστε τους συγκεκριμένα.
• Μη δείξετε την αγωνία σας για τις αλλαγές που γίνονται (το νέο σχολείο, τη νέα σας δουλειά) όσο και να υποφέρετε μέσα σας. Εάν διαισθανθούν το άγχος και την αγωνία σας θα δυσκολευτούν πολύ περισσότερο. Σφίξτε τα δόντια, στείλτε ένα φιλί και κλείστε την πόρτα.

Κάθε περίοδος αλλαγών γεμίζει τόσο ένα παιδί όσο και μια μαμά με ανάμικτα συναισθήματα. Πιθανόν να νιώσετε τύψεις, στενοχώρια, να σκεφτείτε ότι κάτι κάνετε λάθος.

Πιθανόν το παιδί σας να το εισπράξει αυτό, να νιώσει ανασφάλεια, φόβο. Δείτε το όμως σαν ένα μάθημα ζωής και ένα βήμα προς την ανεξαρτησία, τόσο του παιδιού σας, όσο και τη δική σας.

Αλεξία Βερνίκου
Ψυχολόγος, Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
email επικοινωνίας: alexia@myplayce.gr
www.myplayce.gr