Σιδηροπενική αναιμία στα μωρά - Τι είναι και πώς θεραπεύεται

Σιδηροπενική αναιμία: Τι είναι;

Μία από τις πιο συχνές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών που εκδηλώνονται στα παιδιά είναι ανεπάρκεια σιδήρου, η γνωστή σαν σιδηροπενική αναιμία. Πρόκειται για μία διαταραχή που προκαλεί ανησυχία σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Παρόλο αυτά και στις ανεπτυγμένες χώρες και παρά το γεγονός πως οι γονείς δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη διατροφή των μωρών, η έλλειψη σιδήρου αποτελεί την κυριότερη αιτία εμφάνισης αναιμίας.

Πώς επηρεάζει η έλλειψη σιδήρου την υγεία

Η σοβαρότητα της έλλειψης σιδήρου έγκειται στο γεγονός πως μακροπρόθεσμα μπορεί να επηρεάσει τη νευρική ανάπτυξη και τη συμπεριφορά, με μη αναστρέψιμο τρόπο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως ο σίδηρος κατέχει σημαντική θέση στην ομαλή ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, σε σημείο τέτοιο που η έλλειψή του μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τη λειτουργία της μνήμης. Η έλλειψη στις ενεργές αποθήκες σιδήρου εντοπίζεται σε μία πληθώρα διαταραχών όπως η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης, αλλά και η συνολική ικανότητα δέσμευσης σιδήρου. Έτσι, η διάγνωση θα πρέπει να συνδυάζει διάφορες μετρήσεις προσδιορισμού του σιδήρου σε συνάρτηση με τη συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης.

Πώς γίνεται η διάγνωση της σιδηροπενικής αναιμίας;

Για τη διάγνωση της αναιμίας θα πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη η ηλικία, το φύλο καθώς και ο τρόπος ζωής, αφού για παράδειγμα η διαμονή σε υψηλό υψόμετρο μπορεί να επηρεάσει τη συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης. Ως προς την ηλικία και την αναπτυξιακή φάση του παιδιού αυτή διαφοροποιείται μεταξύ νεογνών και βρεφών.

Ποια η συχνότητά της σιδηροπενικής αναιμίας και ποιες ηλικίες αφορά κυρίως;

Στα νεογνά το μεγαλύτερο ποσοστό σιδήρου προκύπτει κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της εγκυμοσύνης, ενώ στην περίπτωση που η μητέρα εκδηλώνει διαταραχές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όπως υπέρταση και διαβήτη, τότε μπορεί να προκύψει ανεπάρκεια στις αποθήκες σιδήρου στο έμβρυο και στο βρέφος. Για τα βρέφη ηλικίας 0-6 μηνών το γινόμενο της μέσης περιεκτικότητας σε σίδηρο του ανθρώπινου γάλακτος (0,35 mg/L) και του μέσου όρου πρόσληψης γάλακτος ενός βρέφους αποκλειστικά θηλάζοντος (0,78 L), αντιστοιχεί στην επαρκή ημερήσια πρόσληψη σιδήρου για τα παιδιά αυτής της ηλικίας και προσδιορίζεται στα 0,27mg. Στην πορεία όμως και όσο περνούν οι μήνες τα μωρά μεγαλύτερης ηλικίας από 7-12 μηνών, έχουν σημαντικά μεγαλύτερες ανάγκες σε σίδηρο, λόγω απώλειάς του από την εντερική και ουροποιητική οδό καθώς και της αυξημένης ανάγκης για σίδηρο όσο αυξάνεται ο όγκος του αίματος.

Πότε δίνεται ο σίδηρος μέσω συμπληρωμάτων;

Προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος εκδήλωσης σιδηροπενικής αναιμίας συνίσταται η χορήγηση συμπληρωματικού σιδήρου 2mg/kg ημερησίως στα πρόωρα βρέφη που θηλάζουν, είτε μέσω φαρμακευτικού συμπληρώματος είτε μέσω εμπλουτισμένης βρεφικής τροφής. Η χορήγηση θα πρέπει να αρχίσει αμέσως μόλις συμπληρωθεί ο πρώτος μήνας ζωής και μέχρι την ηλικία των 12 μηνών. Για τα βρέφη τα οποία γεννήθηκαν με φυσιολογική ηλικία κύησης η μείωση τη συγκέντρωσης σιδήρου που παρουσιάζεται στην πορεία των επόμενων μηνών, τις περισσότερες φορές καλύπτεται πλήρως από τα ποσοστά σιδήρου που περιέχονται στο μητρικό γάλα.

Έλλειψη σιδήρου στα παιδιά - Συμβουλές για γονείς

Κλείνοντας, οι γονείς θα πρέπει να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του παιδιάτρου ως προς την παρακολούθηση των επιπέδων σιδήρου και την αποφυγή εκδήλωσης αναιμίας. Ο έλεγχος για την εμφάνιση σιδηροπενικής αναιμίας και έλλειψης σιδήρου θα πρέπει να γίνεται σε ηλικία ενός έτους. Στον έλεγχο αυτό θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και στοιχεία του ιστορικού του παιδιού, όπως το βάρος γέννησης, η έκθεση του παιδιού σε μόλυβδο, ο θηλασμός και οι διατροφικές του συνήθειες. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να γίνεται αναφορά σε πιθανούς παράγοντες κινδύνου εμφάνισης ανεπάρκειας σιδήρου, όπως προβλήματα στη διατροφή του παιδιού.

Δρ.Μαριαλένα Κυριακάκου
www.kyriakakou.gr
marialenakyriakakou@gmail.com