Αναφυλαξία στα παιδιά
Η αναφυλαξία είναι μια σοβαρή αλλεργική αντίδραση που έχει ταχεία έναρξη και είναι δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή.
Συμβαίνει όταν ένα άτομο, το οποίο είναι αλλεργικό σε ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο εκτίθεται στο αλλεργιογόνο αυτό. Η αναφυλαξία εκτός από άμεση αντίδραση μπορεί να παρουσιαστεί και ως επιβραδυνόμενη ή διφασική αντίδραση.
Η συχνότητα εμφάνισης της αναφυλαξίας είναι 4 έως 5 φορές ανά 100.000 άτομα ετησίως.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αναφυλαξίας;
Για να θεωρηθεί μια αντίδραση αναφυλακτική θα πρέπει να υπάρχουν συμπτώματα από 2 τουλάχιστον συστήματα από τα παρακάτω: από το δέρμα, από το αναπνευστικό, από το γαστρεντερικό, από το καρδιαγγειακό αλλά και άλλα συμπτώματα.
Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Δερματικά εξανθήματα, κνησμός ή κνίδωση (πομφοί σαν τσιμπήματα από κουνούπια)
- Πρήξιμο των χειλιών, της γλώσσας ή του λαιμού
- Δύσπνοια, δυσκολία στην αναπνοή ή συριγμό
- Ζάλη και / ή λιποθυμία
- Πόνος στο στομάχι, φούσκωμα, έμετος ή διάρροια
Τα συμπτώματα από το δέρμα εμφανίζονται σε περίπου 90% των περιπτώσεων αναφυλακτικών αντιδράσεων.
Τα μικρότερα παιδιά πολύ συχνά εμφανίζουν ένα αίσθημα ανησυχίας με συνοδό κλάμα ή παρατηρείται απώλεια του ελέγχου της ουροδόχου κύστεως και του εντέρου.
Ποια τα αίτια της αναφυλαξίας στα παιδιά;
Τα αλλεργιογόνα που προκαλούν συχνότερα αναφυλαξία στα παιδιά είναι οι τροφές, κυρίως το γάλα, το αυγό, το ψάρι, τα σιτηρά και οι ξηροί καρποί. Από φάρμακα κυρίως τα αντιβιοτικά ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη. Στα παιδιά όμως η αναφυλαξία από φάρμακα είναι πιο σπάνια. Άλλα σπανιότερα αίτια είναι τα τσιμπήματα από μέλισσα, σφήκα, το λάστιχο (λάτεξ) για παράδειγμα από παιχνίδι με μπαλόνια. Επίσης πολλές φορές στα παιδιά η άσκηση μόνη της ή σε συνδυασμό με τροφή μπορεί να προκαλέσει αναφυλαξία.
Υπάρχει και η ιδιοπαθής αναφυλαξία όπου δεν βρίσκεται κανένα αίτιο. Η ιδιοπαθής αναφυλαξία όμως στα παιδιά είναι ιδιαίτερα σπάνια.
Πώς αντιμετωπίζεται η αναφυλαξία;
Η αναφυλαξία θα πρέπει πάντα να αντιμετωπίζεται σαν επείγουσα κατάσταση και ο ασθενής να μεταφέρεται άμεσα στο νοσοκομείο.
Η θεραπεία πρώτης γραμμής για την αναφυλαξία είναι η αδρεναλίνη. Στο εμπόριο κυκλοφορούν στυλό αυτοενιέμενης αδρεναλίνης για εύκολη μεταφορά και εφαρμογή. Η αδρεναλίνη δρα άμεσα και περιορίζει την αντίδραση. Αφού χορηγηθεί αδρεναλίνη άλλα φάρμακα όπως αντιισταμινικά και κορτιζόνη μπορούν να χορηγηθούν ως δευτερεύοντα φάρμακα για τον περιορισμό της πιθανότητας διφασικής αντίδρασης. Κάποιες φορές παρατηρούνται παρόμοια συμπτώματα αρκετές ώρες μετά χωρίς κάποιο εμφανές ερέθισμα.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς;
Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι ο αλλεργιολόγος είναι ο ειδικός γιατρός που θα εντοπίσει το αίτιο της αλλεργικής αντίδρασης που προκάλεσε την αναφυλαξία και θα δώσει τις κατάλληλες οδηγίες σχετικά με την αντιμετώπιση ή/και θεραπεία της αλλεργίας εφόσον αυτή είναι εφικτή.
Επιπρόσθετα οι γονείς σε συνεργασία με τον αλλεργιολόγο τους, θα πρέπει να ενημερώνουν το σχολείο του παιδιού ή όποιον άλλον φροντίζει το παιδί και να τους δίνετε γραπτό πλάνο αντιμετώπισης της αλλεργικής /αναφυλακτικής αντίδρασης στο οποίο θα πρέπει να εκπαιδεύονται τόσο οι γονείς όσο και όποιος άλλος είναι φροντιστής του παιδιού.
Δρ.Μαριαλένα Κυριακάκου
www.kyriakakou.gr
marialenakyriakakou@gmail.com