Εφηβεία – 15 χρήσιμες συμβουλές για γονείς
Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω την εφηβεία του παιδιού μου; Τι να κάνω;
Όσοι έχετε ή είχατε παιδιά στην εφηβεία, γνωρίζετε από πρώτο χέρι τις δυσκολίες που παρουσιάζει η ηλικιακή αυτή φάση: φωνές, φασαρίες, συγκρούσεις, έντονη διαπραγμάτευση του ορίου, μελαγχολία, αντιδραστικότητα… Από τη μία βλέπετε τον έφηβό σας να θέλει να μεγαλώσει όσο πιο γρήγορα γίνεται και να φέρεται ως ενήλικας και από την άλλη, νιώθετε πως έχετε μπροστά σας ένα παιδί. Πράγματι, η εφηβεία έχει ως κύριο χαρακτηριστικό της τις αντιθέσεις και όλα τα παραπάνω στοιχεία, καθώς ο έφηβος από παιδί κάνει το μεγάλο βήμα προς την ενηλικίωση…
Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω την εφηβεία του παιδιού μου; Τι να κάνω;
Πρώτα από όλα, καλό είναι να γνωρίζετε πως μαζί με το παιδί σας περνάτε και εσείς μία δύσκολη φάση στη ζωή σας παράλληλα, καθώς έρχεστε ως γονιός έρχεστε αντιμέτωπος με τις απότομες αυτές εναλλαγές της διάθεσής του. Αν μάλιστα αντιμετωπίζετε και δικά σας προβλήματα, πχ. με τον άλλο γονιό, με την εργασία σας, με φίλους κλπ, καταλαβαίνουμε πόσο πιο δύσκολη γίνετε αυτή η στρεσογόνα περίοδος.
- Ελάτε σε επαφή με τον εαυτό σας και ελέγξτε την ψυχοσυναισθηματική σας κατάσταση. Είστε καλά σε αυτή τη φάση της ζωής σας; Αντιμετωπίζετε προβλήματα; Αν ναι, τι κάνετε για να τα ξεπεράσετε; Και αν αυτά δεν ξεπερνιόνται, πως τα αντιμετωπίζετε; Για να μπορέσετε να είστε δίπλα στο έφηβο παιδί σας, χρειάζεται να είστε και σε θέση να το κάνετε. Αν λοιπόν, περνάτε δύσκολα, έχετε άγχος, πίεση, καταθλιπτικά στοιχεία, κλπ. αναζητήστε τη βοήθεια ειδικού για να καταφέρετε να διαχειριστείτε πρώτα εσάς και μετά την εφηβική περίοδο του παιδιού σας.
- Σε περίπτωση που περνάτε δύσκολα, αναζητήστε τις πηγές στήριξης στο περιβάλλον σας. Πιο απλά, μιλήστε με ένα άτομο που νιώθετε κοντά σας και έχετε εμπιστοσύνη για το τι σας συμβαίνει. Το μοίρασμα βοηθάει στο να δείτε ότι υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που ενδεχομένως περνούν ή έχουν περάσει δύσκολες, στενάχωρες και στρεσογόνες καταστάσεις από τη μία. Από την άλλη, όταν μιλάμε γι αυτό που μας βασανίζει, είναι σα να φεύγει λίγο από το βάρος του και να μειώνεται το στρες καθώς υπάρχει έστω και μικρή εκτόνωση αλλά προπάντων νιώθουμε πως δεν είμαστε μόνοι.
- Ενημερωθείτε για το τι ακριβώς συμβαίνει στην εφηβεία. Ενημερωθείτε για τις σωματικές αλλά και ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές που συμβαίνουν στο παιδί σας, ώστε να κατανοήσετε καλύτερα αυτή την περίοδο. Θυμηθείτε και την δική σας εφηβεία, αν και μπορεί να ήταν διαφορετική από του παιδιού σας, καθώς οι καιροί έχουν αλλάξει, θυμηθείτε όμως πως νιώθατε…
- Οι δυο γονείς χρειάζεται να είναι σύμμαχοι στο μεγάλωμα των παιδιών τους και όχι ανταγωνιστές, διεκδικώντας το βραβείο του … «καλύτερου γονιού». Άρα, χρειάζεται να υπάρχει μία καλή μορφή επικοινωνίας ανάμεσά τους, ανεξαρτήτως την μεταξύ τους σχέση.
- Πλησιάστε εσείς τον έφηβο, τόσο όσο σας επιτρέπει, σταδιακά, χωρίς να νιώθει ότι τον πιέζετε, χωρίς να τον κρίνετε. Πείτε του ότι είστε εκεί για να τον ακούσετε χωρίς κριτική σε ότι έχει να σας πει, κάντε τον να σας εμπιστευτεί.
- Μην προσποιήστε τον φίλο του, είστε ο γονιός και δεν γίνεται να είστε φίλοι. Το παιδί σας το ξέρει αυτό, άλλωστε φίλους έχει, γονείς χρειάζεται!
- Οριοθέτηση!!! Ναι, η οριοθέτηση βέβαια χρειάζεται να έχει υπάρξει από τα προηγούμενα χρόνια. Είναι πολύ δύσκολο αν δεν έχουν μπει όρια ξαφνικά να βάλετε. Το όριο να ξέρετε ότι δίνει ασφάλεια στον έφηβο και στα παιδιά γενικότερα. Μάλιστα, πολλές φορές «τραβούν το σκοινί» για να αναγκάσουν το γονιό να βάλει όρια…
- Διατηρήστε μία σταθερότητα στην συμπεριφορά σας απέναντί του. Δυστυχώς, αρκετές φορές φέρεστε σα να είστε εσείς οι έφηβοι, λέγοντας άλλα και κάνοντας άλλα, ενώ απαιτείτε από το παιδί σας να έχει μία σταθερή και ώριμη συμπεριφορά.
- Μην διστάζετε να εκφράζετε τα συναισθήματά σας, πώς νιώθετε, τι σκέφτεστε… φτάνει βέβαια, να μην κρίνετε και τον υποτιμάτε…
- Εκφράστε του την αγάπη σας, τις ανησυχίες σας… Αγκαλιάστε τις πιθανές προβληματικές συμπεριφορές του και μην το συγκρίνετε με άλλους έφηβους. Το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και έχει τη δική του προσωπικότητα, άλλωστε μην ξεχνάτε ότι εσείς το …δημιουργήσατε!
- Μην ξεχνάτε πως ακριβώς επειδή εσείς το δημιουργήσατε και το μεγαλώσατε, από εσάς έχει πάρει και τα γονίδια αλλά και έχει αντιγράψει συμπεριφορές που πιθανά δεν σας αρέσουν!
- Προσπαθήστε να γνωρίζετε τις παρέες του χωρίς όμως να κατηγορείτε τους φίλους του γιατί θα τον βάλετε απέναντί σας και όχι δίπλα σας…
- Δώστε του χώρο να αναπτυχθεί και να δημιουργήσει, να αναλάβει πρωτοβουλίες και ευθύνες και ας κάνει και λάθη. Μέσα από τα λάθη του θα μάθει την επόμενη φορά να είναι πιο προσεκτικό. Μην το υπερπροστατεύετε για να ξεδιπλώσει την δική του προσωπικότητα.
- Επιτρέψτε του να ασχοληθεί με όλα εκείνα που το ίδιο θέλει. Μπορεί να είχατε άλλα όνειρα – ανεκπλήρωτα δικά σας όνειρα – εκείνο όμως έχει τα δικά του, μην του τα στερείτε.
- Αν πιστεύετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την κατάσταση, αναζητήστε τη βοήθεια ειδικού.
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας