Η επίδραση των γονέων στην ψυχική υγεία των παιδιών τους

Έχουμε θίξει αρκετές φορές πόσο σημαντική είναι η επιρροή των γονιών στη παιδική ψυχοσύνθεση και στη στην ψυχική υγεία των παιδιών τους. Μάλιστα, είναι το συμπέρασμα ερευνών όπου φαίνεται ότι η σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών επηρεάζει σημαντικά την ανάπτυξη της ψυχικής υγείας των παιδιών.

Αρκετοί από εσάς ίσως βρείτε τον εαυτό σας στην παραπάνω πρόταση. Προσπαθήστε να φέρετε στη μνήμη σας τους γονείς σας, πώς ήταν όταν μεγαλώνατε, τι έχετε πάρει από εκείνους, τι έχετε διαφορετικό, όπως και σε τι βαθμό θεωρείτε ότι έχει επηρεαστεί ο ψυχισμός σας από τους συγκεκριμένους ανθρώπους, τους γονείς σας ή τους φροντιστές γενικότερα, σε περίπτωση που δεν υπήρχε ο γονιός.

Οι έρευνες λοιπόν καταλήγουν στο ότι για παράδειγμα, παιδιά με υποστηρικτικούς και στοργικούς γονείς που προσφέρουν σταθερότητα, παρουσιάζουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν όχι μόνο μία πιο θετική εικόνα εαυτού αλλά και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη ζωή τους. Αντίθετα, παιδιά με επικριτικούς, απόμακρους, ψυχρούς ή ακόμα και αποστασιοποιημένους γονείς, είναι πιθανότερο να αναπτύξουν προβλήματα στη ψυχική τους υγεία, όπως άγχος, κατάθλιψη ή διαταραχές στη συμπεριφορά τους.

Πώς μπορείτε ως γονείς να επηρεάσετε την ψυχική υγεία των παιδιών σας;

Μην ξεχνάτε πως από τη μία είστε τα πρότυπα των μικρών σας – τουλάχιστον όσο είναι μικρά Αυτό σημαίνει ότι σας αντιγράφουν και σας μιμούνται. Από την άλλη, τα μικρά σας έχουν ανάγκη να σας νιώθουν δίπλα τους ως γονείς, να τους παρέχετε ασφάλεια και σιγουριά. Και για να γίνει αυτό, χρειάζονται ανάμεσα σε πολλά άλλα και τα παρακάτω:

Συναισθηματική στήριξη: Τα παιδιά που αισθάνονται ότι οι γονείς τους τα αγαπούν και τα υποστηρίζουν, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αισθάνονται σιγουριά και ασφάλεια. Αποτέλεσμα είναι η ανάπτυξη μιας πιο θετικής εικόνας εαυτού και καλύτερη και πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη καθημερινότητα και στη ζωή τους γενικότερα. Και μην θεωρήσετε ότι τα παιδιά δεν έχουν προβλήματα και άγχη!

Όρια: Πολλές φορές αναφέρουμε τα όρια, είναι όμως πολύ σημαντικά. Και όχι μόνο ως προς το να θέσουν οι γονείς όρια αλλά και να τα διατηρήσουν επίσης, έτσι ώστε τα μικρά τους να αναπτύξουν αυτοέλεγχο και αυτοπειθαρχία. Επιπλέον, τα όρια βοηθού τα μικρά σας να μάθουν πώς μπορούν να ελέγξουν τη συμπεριφορά τους και να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά.

Καλή μορφή επικοινωνίας: Όσο πιο ανοιχτά και ειλικρινά επικοινωνείτε με τα παιδιά σας, τόσο περισσότερο τα βοηθάτε να αναπτύξουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες. Επίσης, με αυτό τον τρόπο τα ενισχύετε να νιώθουν ότι μπορούν να σας εμπιστευτούν και να μοιραστούν μαζί σας τα συναισθήματά τους. Η καλή επικοινωνία στη σχέση γονιών-παιδιών είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη ενός ισχυρού δεσμού.

Αν νιώθετε ότι δεν ξέρετε πώς να θεσπίσετε τις παραπάνω «αρετές» θα τις ονόμαζα, ίσως θα ήταν καλό ν α μιλήσετε με άλλους γονείς ή ακόμα και με έναν ειδικό για να κατανοήσετε πιθανούς τρόπους.

Κλείνοντας, θα τονίσω για άλλη μία φορά ότι δεν υπάρχουν «τέλειοι γονείς» εφόσον ούτε σχολές υπάρχουν ώστε να πάρετε το πτυχίο του γονιού αλλά ούτε και γεννιέται κανείς με τις γνώσεις αυτές. Αντίθετα, είναι γνώσεις που αποκτώνται μέσα από την εμπειρία και τις δοκιμές προσπάθειας, με ότι και αν συνεπάγεται αυτό. Σημαντικό είναι να προσπαθείτε όσο το δυνατόν να γίνετε καλύτεροι για τα παιδιά σας, να είστε δίπλα τους και όχι «πάνω τους» αλλά και να μάθετε να ζητάτε βοήθεια όταν τη χρειάζεστε για να μπορείτε να κατανοήσετε όσο το δυνατόν καλύτερα τις ανάγκες τους και να τα βοηθήσετε να αναπτύξουν υγιείς ψυχοσυναισθηματικές δεξιότητες.

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας