Όταν τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με το πρώτο κύμα ορμονών

Η προεφηβεία είναι μία περίοδος όπου τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα με την αλλαγή σε διαφορετικά επίπεδα, βιώνοντας ραγδαίες και σημαντικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα αλλά και στη ψυχοσύνθεσή τους. Μία περίοδος που θα μετατρέψει το μικρό σας αρκετά χρόνια αργότερα σε έναν αυριανό ενήλικα. Ο κύριος υπεύθυνος για αυτές τις αλλαγές δεν είναι άλλος πέρα από την ορμονική αφύπνιση, όπου τα ορμονικά επίπεδα αυξάνονται οδηγώντας στις σωματικές αλλαγές σε αγόρια και κορίτσια, οι οποίες με τη σειρά τους δημιουργούν και επηρεάζουν τους έφηβους και τις έφηβες και ψυχοσυναισθηματικά.

Στην προεφηβεία, η οποία ξεκινά γύρω στα 8 περίπου χρόνια, είναι σαν το παιδί να προετοιμάζεται μέσα από τις πρώτες ορμονικές αλλαγές για την εφηβεία που θα ακολουθήσει. Κάποιες φορές όμως φαίνεται αυτό το ορμονικό κύμα να ξεκινά νωρίτερα, ακόμα και πριν από την ηλικία των 8 ετών σε κάποια παιδιά, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται πρώιμα, κάποιες από τις σωματικές αλλαγές όπως για παράδειγμα η ανάπτυξη τριχοφυΐας. Μιλάμε για την πρώιμη αδρεναρχή και πρώιμη ήβη, όπου η έναρξη της ορμονικής δραστηριότητας μπορεί να συμβεί πιο νωρίς ηλικιακά και εκδηλώνεται με αύξηση της σωματικής οσμής, τριχοφυΐα στις μασχάλες και το εφηβαίο, ακόμα και εμφάνιση ακμής. Σε αυτή τη περίπτωση, αν δηλαδή παρατηρήσετε κάποιο από αυτά τα σημάδια στο παιδί σας που βρίσκεται όμως κάτω από την ηλικία των 8 ετών, αναζητήστε την συμβουλή παιδοενδοκρινολόγου. Άλλες σωματικές αλλαγές είναι ένα «ξαφνικό» μεγάλωμα, βλέπετε το μικρό σας να αρχίζει να ψηλώνει, εμφανίζονται και αναπτύσσονται τα χαρακτηριστικά του φύλου, για παράδειγμα ξεκινάει να αναπτύσσεται το στήθος στα κορίτσια, να γίνεται σταδιακά πιο χοντρή η φωνή στα αγόρια, κλπ.

Τέλος, οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν τη διάθεση καθώς θα παρατηρήσετε ότι τα παιδιά βιώνουν συχνά εναλλαγές, όπου από τη μία νιώθουν ευχαρίστηση και ευφορία και από την άλλη, μέσα σε μια στιγμή βουτούν στη θλίψη και στο θυμό, αρχίζουν και αναζητούν την ανεξαρτησία τους, θέλουν να «ανήκουν» και ενδιαφέρονται περισσότερο για την ομάδα των συνομηλίκων. Γίνονται πιο ευαίσθητα, δεν ανέχονται πλέον τη κριτική ενώ λίγο αργότερα – στην εφηβική περίοδο – θα γίνουν έντονα και τα αντιδραστικά και ξαφνικά τους ξεσπάσματα.

Γιατί αναδύονται «νέα» συναισθήματα στην εφηβεία

Λογικό λοιπόν να αναρωτηθείτε που πήγε εκείνο το γλυκό κοριτσάκι/αγοράκι, τι συμβαίνει και ξαφνικά το μικρό σας αντιδρά με αυτούς τους νέους τρόπους συμπεριφοράς. Αρκετοί ίσως αναρωτηθείτε μήπως επηρεάζεται από την παρέα του και προσπαθεί να τους μοιάσει, σκεπτόμενοι ακόμα και να το απομακρύνετε από τους γνωστούς του φίλους που φαίνεται να έχουν αρνητική επίδραση πάνω του. Και όμως, δεν πρόκειται για κακές επιρροές αλλά για το νέο αυτό ταξίδι που ξεκινάει με μια μικρή βαρκούλα, παίρνοντας το αγγελούδι σας από την χώρα των παιδιών και μεταφέροντάς το στη χώρα των ενηλίκων. Ένα δύσκολο ταξίδι τόσο για εσάς τους γονείς, πιο δύσκολο όμως για τα παιδιά σας που έρχονται αντιμέτωπα με το άγνωστο, αναγκάζονται να βιώσουν τις σωματικές αυτές αλλαγές που στην αρχή τουλάχιστον δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι τα παιδιά σας έχουν ανάγκη τη δική σας στήριξη, να σας νιώθουν δίπλα τους και όχι μπροστά τους ώστε να βρουν το χώρο να αναπτυχθούν και να εξελιχθούν.

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας