«Έρχεται το αδελφάκι σου»: τρόποι διαχείρισης της προσαρμογής του πρωτότοκου παιδιού
Περιμένετε το δεύτερο παιδί σας; Σκέφτεστε ότι μπορεί το πρώτο παιδί να ζηλεύει, να έχει αρνητικές αντιδράσεις και συμπεριφορές; Ναι, είναι δύσκολο για το πρωτότοκο παιδί να χάσει το θρόνο του, την προσοχή και την αγάπη των γονιών από ένα μωρό που έρχεται σπίτι! Άλλωστε, η εγωκεντρική του συμπεριφορά δεν του το επιτρέπει!
Είναι πολύ σημαντική λοιπόν η στάση των γονιών για την ψυχολογία του πρωτότοκου παιδιού. Αν καταφέρουν να διαχειριστούν τα ξεσπάσματα, τα κλάματα, τις απαιτήσεις του που αρχίζουν και γίνονται υπερβολικές, τότε σταδιακά η ζήλια του πρωτότοκου παιδιού προς το νέο μέλος της οικογένειας, θα μειωθεί αισθητά.
Το πρωτότοκο θα βρει το χρόνο και το «χώρο» για να προσαρμοστεί σε αυτή τη νέα κατάσταση και να νιώσει ξανά ασφάλεια και σιγουριά, να καταλάβει ότι δεν κινδυνεύει, πως το νέο μωρό δεν είναι απειλή γι αυτό και πως απλά χρειάζεται να μάθει να μοιράζεται. Αυτή η υγιής προσαρμογή θα το βοηθήσει στο μέλλον να μπορεί να κάνει υγιείς σχέσεις ως ενήλικας, χωρίς αρνητικά συναισθήματα και απωθημένα.
- Προετοιμάστε το παιδί σας για την άφιξη του νέου μέλους, με τη χρήση βιβλίων και ειδικά διαμορφωμένων κινούμενων σχεδίων.
- Δείτε παλιές φωτογραφίες που ήταν μωρό, ώστε το παιδί να θυμηθεί τη φροντίδα και τις αγκαλιές που λάμβανε κι εκείνο, όταν βρίσκονταν σε μικρότερη ηλικία.
- Επιτρέψτε στο πρωτότοκο παιδί να γίνει ενεργό μέλος στη ζωή του μωρού σας και να σας βοηθήσει να το φροντίσετε. Ζητήστε του να σας βοηθήσει να το αλλάξετε, να το κοιμίσετε, να το νανουρίσετε, να φτιάξετε το γάλα του...
- Δώστε χρόνο και στα δύο παιδιά σας. Προσπαθήστε να μην προκαλέσετε σημαντικές αλλαγές στη ρουτίνα του πρώτου σας παιδιού, με αφορμή τις υποχρεώσεις που συνοδεύουν την ανατροφή του μωρού.
- Μην συγκρίνετε τα δύο παιδιά σας. Μπορεί το δεύτερο για παράδειγμα να είναι πιο ήσυχο από το πρώτο, να κοιμάται πιο εύκολα και περισσότερες ώρες κλπ. Δεν χρειάζεται αυτές τις διαφορές να τις αναφέρετε μπροστά στο πρωτότοκο που θα πάρει το μήνυμα ότι αυτό δεν είναι «καλό και αποδεκτό παιδί» και που θα το μεταφράσει ότι δεν το αγαπάτε πια!
- Μην καταφεύγετε στην τιμωρία εύκολα, όταν το πρωτότοκο συμπεριφέρεται με έναν ανώριμο τρόπο για να κερδίσει τη προσοχή σας. Αντίθετα, προσπαθήστε να του εξηγήσετε πως φαίνεται όλο αυτό...
Μέσα από έρευνες γύρω από την προσαρμογή του πρωτότοκου παιδιού στον ερχομό του δεύτερου, φαίνεται πως είναι αρκετά απαιτητική για την ψυχολογία του. Καταλήγουν στο ότι τα πρωτότοκα παιδιά απολαμβάνουν ορισμένα «αναπτυξιακά πλεονεκτήματα» καθώς μεγαλώνουν.
Πιο συγκεκριμένα, έχει αποδειχθεί πως:
- τα πρωτότοκα παιδιά εμφανίζουν πιο ανεπτυγμένες γνωστικές λειτουργίες και υψηλότερο IQ, με αποτέλεσμα να είναι καλύτεροι μαθητές.
- τα πρωτότοκα παιδιά, επειδή ήρθαν αντιμέτωπα με τον πλήρη έλεγχο και την αμέριστη προσοχή των γονέων τους κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας, έχουν την τάση να είναι περισσότερο υπεύθυνα και αξιόπιστα ως ενήλικες, καθώς και να αναλαμβάνουν ηγετικές θέσεις.
- τα πρώτα παιδιά σε μία οικογένεια παρουσιάζουν ορισμένα στοιχεία «τελειομανίας» στην προσωπικότητα τους, κυρίως επειδή αποζητούν την έγκριση και έχουν την τάση να κυριαρχούν σε όποια ομάδα συμμετέχουν.
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή
Διαβάστε επίσης:
Είκοσι φωτογραφίες αποδεικνύουν με τον πιο γλυκό τρόπο, γιατί είναι υπέροχο να έχεις αδέλφια (pics)