Είμαι πάνω από 65 ετών. Και;
Είναι γεγονός, πως η γυναίκα στην τρίτη ηλικία, αισθάνεται πολλές φορές πως έχει ολοκληρώσει τα σημαντικότερα κεφάλαια της ζωής της (καριέρα, γάμος, παιδιά), ενώ μπαίνει σε μία διαδικασία – ανάλογα το υποστηρικτικό της περιβάλλον αλλά και την ψυχοσωματική της κατάσταση να αναρωτιέται για τη συνέχεια της ζωής της.
Σήμερα η γυναίκα σε αυτή την ηλικία – πάνω από τα 65 της χρόνια, δεν έχει καμία σχέση με τις γιαγιάδες μας. Θεωρείται ακόμη νέα, είναι όμορφη, έχει ασχολίες και ενδιαφέροντα. Παρόλα αυτά, οι βιολογικές και ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές επηρεάζουν πιο έντονα, κάθε τομέα της δράσης της. Οι μεταβολές που βλέπει στο σώμα και τη σκέψη της δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες.
Σε οργανικό επίπεδο, το γήρας έχει πια έντονη παρουσία, το σώμα έχει χάσει την σφριγηλότητα και την ενέργειά του, το πρόσωπο καθρεφτίζει τα σημάδια του χρόνου ενώ οι πρώτες οργανικές παθήσεις αρχίζουν να επιδρούν στην καθημερινή ζωή και δραστηριότητα της. Τα στοιχεία της θηλυκότητας και της ομορφιάς της υποχωρούν, γεγονός που την γεμίζει με ανασφάλεια αφού χάνει την γνώριμη εικόνα της ομορφιάς και της γοητείας της.
Στην ηλικία αυτή, συχνές εικόνες της είναι η σταδιακή απόσυρση από την κοινωνικότητα, η μοναξιά ,η έλλειψη ενδιαφέροντος για την ζωή και την δράση. Η εμφάνιση συναισθηματικών διαταραχών όπως η κατάθλιψη, είναι ιδιαίτερα συχνή σε αυτή την φάση του κύκλου της ζωής του ανθρώπου και πολύ περισσότερο στην γυναίκα που έτσι κι αλλιώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην πάθηση αυτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 20 με 40% των εισαγωγών σε ψυχιατρικά ιδρύματα, αφορούν ηλικιωμένους ενώ το 20-25% των αυτοκτονιών πραγματοποιούνται από άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 65 χρονών.
Συμπτώματα κατάθλιψης μπορεί να είναι η αϋπνία, η ανησυχία, η ευερεθιστότητα, τα υποχονδριακά ενοχλήματα, η απόσυρση, η διαταραχή της όρεξης, η έλλειψη συγκέντρωσης ακόμη και ο αυτοκτονικός ιδεασμός. Οι λόγοι που μπορεί να συντελέσουν στην εμφάνιση της κατάθλιψης σε αυτήν την ηλικία σχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με της αλλαγές στο κοινωνικό και οικογενειακό της περιβάλλον.
Για παράδειγμα, τα παιδιά της που για μεγάλο διάστημα ήταν το επίκεντρο της ζωής και μέσα από τα οποία ένιωθε ότι προσφέρει , έχουν πια την δική τους οικογένεια και δεν την χρειάζονται όπως παλιά. Σε άλλες περιπτώσεις, η ηλικιωμένη γυναίκα μπορεί να επιβαρύνεται από την απώλεια του συντρόφου της και να βιώνει έτσι την μοναξιά και την έλλειψη συντροφικότητας σε καθημερινό επίπεδο.
Έχει συνταξιοδοτηθεί από την εργασία της και περιορίζει πολλές φορές την δραστηριοποίηση της στα πλαίσια του σπιτιού. Μπορεί ακόμα να αγωνιά για την υγεία της αλλά και να αισθάνεται οικονομικά ανασφαλής και αβέβαιη για το μέλλον...
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή