Παιδικά ψέματα: Γιατί το παιδί μου λέει ψέματα; (μέρος α’)
Παιδικό αθώο ψέμα: «Δεν έφαγα εγώ τις σοκολάτες, το αρκουδάκι μου τις έφαγε!»
Φαντάζομαι ότι δεν υπάρχει γονιός να μην έχει ακούσει έστω και μία φορά ένα …αθώο παιδικό ψεματάκι! Να μην έχει γελάσει με την εφευρετικότητα του μικρού του και την χαριτωμένη αντίδρασή του! Αλλάζουν όμως τα πράγματα όταν τα ψέματα αρχίζουν και πληθαίνουν, με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον χαριτωμένα και ο γονιός να αναρωτιέται γιατί το παιδί του μπαίνει σε αυτή τη διαδικασία!
Ποιοι μπορεί να είναι οι λόγοι;
Πρώτα από όλα, ας ξεκινήσουμε λέγοντας πως τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 6 περίπου ετών, έχουν πολύ ανεπτυγμένη τη φαντασία τους και αυτό που λέμε εμείς οι ειδικοί «μαγική σκέψη». Δεν μπορούν εύκολα να ξεχωρίσουν το πραγματικό από το φανταστικό – γι αυτό άλλωστε φοβούνται και περισσότερο τους κακούς των παραμυθιών, για παράδειγμα, εφόσον ο εγκέφαλός τους ακόμα εξελίσσεται. Τι σημαίνει όλο αυτό; Πολύ απλά, ότι το παιδί σας μπορεί να σας λέει ψέματα χωρίς να το καταλαβαίνει και το ίδιο, πως άλλωστε γίνεται στα παραμύθια που του διαβάζετε; Μην μου πείτε ότι πρώτοι εσείς δεν του λέτε ψέματα, με αυτή την έννοια!
Τα μεγαλύτερα παιδιά «του δημοτικού», έχουν βέβαια γνώση του διαχωρισμού του πραγματικού με το φανταστικό, που σημαίνει πως τα ψέματά τους δεν λέγονται χωρίς να το καταλαβαίνουν ως προϊόντα της φαντασίας τους. Αντίθετα, λέγονται συνειδητά και μάλιστα για συγκεκριμένους λόγους, όπως να αποφύγουν μια τιμωρία, να δικαιολογηθούν σε κάτι, να βγουν από τη δύσκολη θέση που μπορεί να βρίσκονται, να τραβήξουν τη προσοχή των άλλων – συνομηλίκων ή και των μεγάλων, να νιώσουν πιο σημαντικά και να ξεχωρίσουν, κλπ. Όπως καταλαβαίνουμε, το ψέμα τους χρησιμοποιείται για κάποιο σκοπό, για να κερδίσουν ή να αποφύγουν κάτι, για να νιώσουν αποδεκτά και να ταιριάξουν, γιατί φοβούνται, γιατί μιμούνται, γιατί …
Πότε θα ανησυχήσει ο γονιός;
Συνήθως, το ψέμα είναι «αθώο» και δεν χρειάζεται να ανησυχήσει ο γονιός. Άλλωστε, ποιος – μικρός ή μεγάλος – δεν λέει έστω και απλά καθημερινά μικρά ψεματάκια; Προσοχή χρειάζεται όμως όταν το παιδί λέει διαρκώς ψέματα, ακόμα και χωρίς λόγο και αιτία και σχεδόν σε όλους όσους γνωρίζει. Σαν να φτιάχνει έναν ψεύτικο δικό του κόσμο και να ζει μέσα σε αυτόν! Τότε, χρειάζεται η βοήθεια ειδικού, ο οποίος θα αναγνωρίσει τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τα παθολογικά αυτά ψέματα που αποτελούν ως μοτίβο συμπεριφοράς…
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή
Διαβάστε επίσης:
Τα αγόρια λένε περισσότερα ψέματα από τα κορίτσια; Η νέα έρευνα που εξηγεί το γιατί!
Πέντε τρόποι για να μάθουν τα παιδιά σας να μην λένε ψέματα