Γιατί πρέπει να πεις «όχι» στο παιδί σου!

Τι γίνεται όμως όταν ο γονιός είναι αυτός που δυσκολεύεται να πει αυτή τη μικρή αλλά μαγική λεξούλα; Και τι παράδειγμα δίνει στο παιδί του όταν λέει πάντα «ναι»; Και τι κακό του κάνει; Πως το κακομαθαίνει;

Ναι, μπορεί να έχουμε να κάνουμε με μία τόσο μικρή λεξούλα που όμως σημαίνει τόσα πολλά, ακόμα και στην παιδική οριοθέτηση. Πράγματι πολλοί γονείς δυσκολεύονται επειδή φοβούνται πως θα γίνουν «οι κακοί» για το μικρό τους, δεν θέλουν να το κακοκαρδίσουν ή να το στενοχωρήσουν και υποκύπτουν σε ότι τους ζητήσει.

Όταν μάλιστα οι δυο γονείς είναι χωρισμένοι, τότε το «όχι» φαντάζει ακόμα πιο δύσκολο, μέσα από το ανώριμο γονεϊκό παιχνίδι του «σωστού και λάθους γονιού». Τελικά όμως, στην πορεία του χρόνου, δημιουργούν προβλήματα στο παιδί, καθώς εκείνο δεν έχει μάθει να ακούει – και να δέχεται – το όχι, θεωρώντας πως τα πάντα είναι δικά του ή ότι μπορεί να κάνει ότι θέλει, να συμπεριφέρεται όπως θέλει ή πως όλοι θα του λένε πάντα ναι, με αποτέλεσμα να γίνεται δυστυχισμένο καθώς μεγαλώνει και δεν μπορεί να καταλάβει που είναι το όριο!

Ας αναρωτηθούμε λοιπόν, πως θέλουμε να μεγαλώσουμε το παιδί μας και τι μηνύματα θέλουμε να του περάσουμε. Αν λέμε πάντα ναι και ικανοποιούμε σχεδόν όλες τις επιθυμίες του, τότε αυτό που λαμβάνει ως μήνυμα είναι πως μπορεί στη ζωή του να έχει ότι θέλει, χωρίς να προσπαθήσει γι αυτό ή χωρίς να δει πως θα μπορούσε να το αποκτήσει.

Αντίθετα, μαθαίνει ότι το μόνο που έχει να κάνει είναι απλά να το ζητήσει. Φανταστείτε την απογοήτευσή του, όταν αρχίσει μεγαλώνοντας – δεν θα βρίσκεται για πάντα στο υπερπροστατευμένο οικογενειακό περιβάλλον – να εισπράττει το ένα όχι πίσω από το άλλο! Εσείς πως θα νιώθατε στη θέση του; Πόσο μάλιστα, όταν οι απαιτήσεις του δεν έχουν να κάνουν μόνο με οικονομικά ζητήματα, καθώς λόγω της κρίσης σήμερα, αρκετοί γονείς λένε όχι στα υλικά, εφόσον πράγματι δεν μπορούν να του τα παρέχουν.

Μην ξεχνάμε όμως και τα συναισθηματικά ζητήματα, εκείνα που επιτυγχάνονται με ψυχικό κόπο και καλές ή πιο σωστά αποδεκτές συμπεριφορές. Αλήθεια, εσείς θα δεχόσασταν να κάνετε παρέα με κάποιον που θέλει να γίνεται πάντα το δικό του, που δεν υπολογίζει πως νιώθετε εσείς, φτάνει να είναι ικανοποιημένος ο ίδιος; Αν για παράδειγμα, θέλει να πηγαίνετε όπου αρέσει σε εκείνον, να μιλάτε για θέματα που επίσης επιλέγει ο ίδιος, να τρώτε, να πίνετε, να ντύνεστε κλπ, όπως εκείνος απαιτεί, να του δίνετε ότι σας ζητήσει κλπ.

Η οριοθέτηση λοιπόν, είναι απαραίτητη σε όλους μας. Και ας μην ξεχνάμε, πως όταν μιλάμε για οριοθέτηση, στην ουσία οριοθετούμε που βρίσκεται το δικό μας όριο, μέχρι που ο άλλος μπορεί να μας πλησιάσει, τον χώρο και τον χρόνο που εμείς του δίνουμε. Μαθαίνοντας λοιπόν το παιδί σας να σέβεται το όριο, είναι σαν να βάζετε όριο σε εκείνο και το μαθαίνεται ότι και οι άλλοι ζωντανοί οργανισμοί έχουν υπόσταση, σκέφτονται, νιώθουν, αντιδρούν και συμπεριφέρονται ανάλογα. Με το να πείτε στο παιδί σας λοιπόν, αυτή την μαγική λεξούλα, αρχίζετε και του μαθαίνεται που σταματάει το δικό σας όριο και που ξεκινά το δικό του, με αποτέλεσμα, να αρχίσει να αντιλαμβάνεται από πολύ μικρό, ποιος είναι ο δικός του οριοθετημένος χώρος, γίνεται σταδιακά πιο υπεύθυνο και πιο ώριμο.

Έτσι, με βάση την οριοθέτηση βοηθάμε το παιδί να αρχίσει να υπολογίζει τον εαυτό του, να τον βλέπει πιο «ζεστά», λιγότερο εγωιστικά, να τον σέβεται και να αποκτά καλύτερη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, εφόσον γνωρίζει μέχρι που μπορεί να φτάσει και τι χρειάζεται να κάνει…

Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή

Διαβάστε επίσης

Από ποια ηλικία οι γονείς πρέπει να θέτουν όρια στο παιδί;

Ανυπάκουο παιδί: «Το παιδί μου δεν με ακούει!»