Παιδική παχυσαρκία: Η σύγχρονη «μάστιγα» της δημόσιας υγείας
Αδιαμφισβήτητα η παιδική παχυσαρκία θεωρείται πλέον μία σύγχρονη επιδημία τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις αναπτυγμένες χώρες. Υπολογίζεται ότι το 10% των παιδιών και των εφήβων παγκοσμίως είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Τα δεδομένα για τη δικιά μας χώρα είναι απογοητευτικά καθώς η Ελλάδα κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις παιδικής παχυσαρκίας ανάμεσα σε άλλες ευρωπαϊκές χωρές.
Πώς οδηγηθήκαμε όμως σε αυτήν την κατάσταση; Πέρα από τα γονίδια και την κληρονομικότητα που συμβάλλουν στο πρόβλημα, κύρια αιτία φαίνεται να είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής μας τις τελευταίες δεκαετίες. Η Μεσογειακή διατροφή παραγκωνίστηκε και τη θέση της έλαβε η Δυτικού τύπου δίαιτα. Καθώς λοιπόν τα παιδιά επηρεάζονται και διαμορφώνουν τις συνήθειές τους ανάλογα με αυτές των ενηλίκων, συνηθίζουν στην κατανάλωση λιγότερων φρούτων και λαχανικών, περισσότερης ζάχαρης και κορεσμένου λίπους, ανθιυγιεινών σνακ πολλών θερμίδων και σε ακατάστατες ώρες γευμάτων. Οι πολλές ώρες εργασίας των γονέων πολλές φορές συμβάλλουν στη μη τήρηση υγιεινών κανόνων διατροφής λόγω έλλειψης χρόνου.
Επιπλέον η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας είναι ένας ακόμη λόγος αύξησης του βάρους καθώς πολλά παιδιά προτιμούν να δουν τηλεόραση ή να παίξουν κάποιο παιχνίδι στον υπολογιστή αντί να γυμναστούν.
Πολλές φορές ακούμε τους γονείς να λένε ότι με την ανάπτυξη και την αύξηση του ύψους του παιδιού τα περιττά κιλά θα χαθούν και αυτή είναι η μεγάλη παγίδα στην οποία πέφτουμε. Μελέτες δείχνουν ότι υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να γίνουν υπέρβαροι ή παχύσαρκοι ενήλικες. Ας μην ξεχνάμε βέβαια τις πολλές επιπλοκές με τις οποίες συνδέεται η παχυσαρκία όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, οι σκελετικές παθήσεις και οι ψυχολογικές επιπτώσεις. Κατά συνέπεια δεν θα πρέπει να μας απασχολεί μόνο το θέμα τις αισθητικής αλλά θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως η διατήρηση ενός υγιούς βάρους στα παιδιά είναι πρωτίστως ΘΕΜΑ ΥΓΕΙΑΣ.
Ας δούμε λοιπόν πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί μας να τρέφεται σωστά και διατηρεί ένα υγιές σωματικό βάρος για την ηλικία του.
• Γίνετε εσείς το παράδειγμα προς μίμηση υιοθετώντας σωστές διατροφικές συνήθειες, καθώς τα παιδιά διαμορφώνουν από πολύ νωρίς τις συνήθειές τους οι οποίες δύσκολα αλλάζουν μετά.
• Μην παραλείπετε ποτέ το πρωινό του γεύμα και φροντίστε να τηρείτε ένα σταθερό ωράριο στα γεύματα όλης της οικογένειας. Δίνετε το κολατσιό του για το σχολείο από το σπίτι αποφεύγοντας έτσι τις ανθυγιεινές επιλογές που προσφέρουν τα κυλικεία.
• Όσο κουρασμένοι και αν είστε αποφύγετε την κατανάλωση junk food το οποίο είναι μια γρήγορη αλλά καθόλου υγιεινή λύση για την οικογένεια.
• Φροντίστε να παρέχετε λαχανικά σε κάθε κύριο γεύμα, έχετε πάντα πολλά φρούτα στο ψυγείο και μην αγοράζετε σνακ όπως μπισκότα, σοκολάτες και τσιπς για το σπίτι.
• Επιτρέπετε την κατανάλωση κάποιου μικρού γλυκού μόνο μία φορά την εβδομάδα. Για τις υπόλοιπες μέρες που το παιδί ζητάει γλυκό προτιμήστε μια δροσιστική φρουτοσαλάτα, ένα γιαούρτι με μέλι ή μία μπάρα δημητριακών.
• Σερβίρετε μικρότερες μερίδες από αυτές που αντιστοιχούν σε έναν ενήλικα και μην πιέζετε το παιδί να αδειάζει το πιάτο του. Με αυτόν τον τρόπο θα μάθει να «ακούει» την πείνα του.
• Ενθαρρύνετέ το να αρχίσει κάποια φυσική δραστηριότητα που του αρέσει (π.χ. ποδόσφαιρο, μπάσκετ, χορός). Η συμμετοχή του σε μια ομάδα θα ωφελήσει και την κοινωνικότητα του παιδιού.
Είναι καιρός πλέον να ενδιαφερθούμε για τη διατροφή όχι μόνο των παιδιών μας αλλά και όλης της οικογένειας και να μην αφήσουμε την υγεία μας στην τύχη της!
Περιμένω τις απορίες και τις ερωτήσεις σας εδώ!
Ευσταθία Παπαδά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου &
University College London (UCL)
e-mail: efpapada@gmail.com