Πώς η διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου;

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) αποτελεί μία διαταραχή του γαστρεντερικού συστήματος που περιλαμβάνει ένα σύνολο εντερικών συμπτωμάτων όπως ο κοιλιακός πόνος και η δυσφορία, το φούσκωμα,η αλλαγή στη λειτουργία του εντέρου με την εμφάνιση είτε διάρροιας ή δυσκοιλιότητας που μπορεί να εναλλάσσονται. Είναι μια πολύ κοινή πάθηση που επηρεάζει περίπου έναν στους πέντε ενήλικες.

Πώς γίνεται η διάγνωση του ΣΕΕ;

Η διάγνωση του ΣΕΕ θα πρέπει να εξετάζεται από το γιατρό σας εάν υπάρχει κοιλιακός πόνος ή ενόχληση που είτε ανακουφίζεται από την αφόδευση είτε σχετίζεται με αλλαγή στις συνήθεις κενώσεις. Τα παραπάνω θα πρέπει να συνοδεύονται από τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα τέσσερα συμπτώματα:

• Αλλαγή στη διέλευση των κοπράνων (καταπόνηση κατά την κένωση, επείγουσα ανάγκη για κένωση, ατελής κένωση)
• Αίσθημα φουσκώματος
• Επιδείνωση των συμπτωμάτων με το φαγητό
• Διέλευση βλέννας από τον εντερικό σωλήνα

Είναι σημαντικό να επιβεβαιωθεί η διάγνωση του ΣΕΕ και να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις, όπως η κοιλιοκάκη και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.

Τι μπορώ να κάνω εάν έχω ΣΕΕ σε ό,τι αφορά τη διατροφή μου;

Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να σας βοηθήσουν.

• Προσπαθήστε να μην παραλείπετε κανένα γεύμα και αποφύγετε να τρώτε αργά το βράδυ. Ίσως οι μικρότερες μερίδες μπορούν να σας ανακουφίσουν από τα συμπτώματα.
• Περιορίστε την πρόσληψη αλκοόλ και μειώστε την κατανάλωση ποτών που περιέχουν καφεΐνη (όχι περισσότερες από τρεις μερίδες την ημέρα).
• Μειώστε την κατανάλωση ανθρακούχων ποτών που μπορεί να εντείνουν το φούσκωμα λόγω του ανθρακικού.
• Περιορίστε τα λιπαρά τρόφιμα, όπως το fast food, τα λιπαρά τυριά, τις κρεμώδεις σάλτσες, σνακ όπως πατατάκια, σοκολάτα, κέικ και μπισκότα, λιπαρά κρέατα όπως μπιφτέκια και λουκάνικα. Αποφύγετε το τηγάνισμα στο μαγείρεμα.
• Μειώστε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και μαγειρέψτε από φρέσκα υλικά όπου είναι δυνατόν.
• Ζητήστε συμβουλές από έναν διαιτολόγο σχετικά με την ποσότητα των φυτικών ινών που είναι κατάλληλη για εσάς.

Εάν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φούσκωμα και αέρια:

• Περιορίστε την πρόσληψη τροφών που παράγουν αέρια π.χ. όσπρια, λαχανάκια Βρυξελλών, κουνουπίδι και επίσης τσίχλες που ευνοούν την κατάποση αέρα.
• Μπορεί να σας βοηθήσει η κατανάλωση βρώμης και λιναρόσπορου (έως και μία κουταλιά της σούπας την ημέρα).

Εάν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκοιλιότητα:

• Προσπαθήστε να αυξήσετε σταδιακά την πρόσληψη φυτικών ινών, καθώς οποιαδήποτε απότομη αύξηση μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως, η βρώμη, τα λαχανικά, τα φρούτα και ο λιναρόσπορος είναι μερικές καλές πηγές.
• Δοκιμάστε να προσθέσετε μια κουταλιά της σούπας την ημέρα λιναρόσπορο (ολόκληρο ή αλεσμένο) σε δημητριακά πρωινού, γιαούρτι, σούπες ή σε σαλάτες. Με κάθε κουταλιά της σούπας λιναρόσπορο είναι σημαντικό να πίνετε ένα μικρό ποτήρι υγρών.

Εάν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν διάρροια:

• Πίνετε άφθονη ποσότητα υγρών για να αναπληρώνετε τις αυξημένες απώλειες.
• Περιορίστε την πρόσληψη καφεΐνης από τσάι, καφέ και αναψυκτικά σε λιγότερο από τρεις μερίδες καθημερινά.
• Προσπαθήστε να μειώσετε την πρόσληψη τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες (όπως δημητριακά πρωινού ολικής αλέσεως, ωμά φρούτα και λαχανικά).
• Αποφύγετε γλυκά χωρίς ζάχαρη, τσίχλες και ποτά που περιέχουν γλυκαντικές ύλες όπως η σορβιτόλη, η μαννιτόλη και η ξυλιτόλη.

Τα προβιοτικά μπορούν να με βοηθήσουν;

Καθώς το ΣΕΕ χαρακτηρίζεται από διαταραχή στην ισορροπία της εντερικής μικροχλωρίδας τα προβιοτικά που περιλαμβάνονται σε συμπληρώματα, γιαούρτια ή το κεφίρ μπορούν να σας βοηθήσουν. Σχετικά με τα συμπληρώματα προβιοτικών εάν δε φαίνεται να βοηθούν μετά τη συστηματική πρόσληψη για 3-4 εβδομάδες, μπορείτε να δοκιμάσετε μια εναλλακτική μάρκα με διαφορετική σύσταση στους μικροοργανισμούς που περιέχει.

Ποιες άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να με βοηθήσουν;

• Αφιερώστε χρόνο για να χαλαρώσετε – η yoga, η αρωματοθεραπεία ή το μασάζ και διάφορες τεχνικές χαλάρωσης μπορεί να σας βοηθήσουν.
• Είναι καλό να εντάξετε στην καθημερινότητά σας την τακτική άσκηση όπως το περπάτημα, το ποδήλατο και το κολύμπι.
• Αφιερώστε χρόνο στην κατανάλωση των γευμάτων και μασήστε καλά το φαγητό σας.
• Κρατήστε ένα ημερολόγιο τροφίμων και συμπτωμάτων όσο κάνετε τις αλλαγές, ώστε να μπορείτε να δείτε τι βοήθησε και τί όχι.

Είναι σημαντικό να δώσετε χρόνο στο πεπτικό σας σύστημα να προσαρμοστεί στις αλλαγές. Ζητήστε τη συμβουλή ενός διαιτολόγου που θα αξιολογήσει την επάρκεια της διατροφής σας και θα σας συστήσει τις κατάλληλες διατροφικές αλλαγές αλλά και συγκεκριμένα διατροφικά σχήματα, όπως η διατροφή χαμηλή σε ζυμωμένους ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες (FODMAP) ανάλογα με τις ανάγκες σας.

Δρ Ευσταθία Παπαδά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, PhD
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου &
University College London (UCL)
Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
e-mail: efpapada@gmail.com

_Πηγή

_{British Dietetic Association
https://www.bda.uk.com/resource/irritable-bowel-syndrome-diet.html}