Γιατί πρέπει να προσέχουμε το αλάτι και στη διατροφή των παιδιών;

Επιστημονικές μελέτες έχουν συνδέσει την υψηλή κατανάλωση άλατος με τον κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης στους ενήλικες. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η υψηλή κατανάλωση άλατος ήδη από την παιδική ηλικία μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά την αρτηριακή πίεση μακροπρόθεσμα.

Καθώς οι διατροφικές συνήθειες αναπτύσσονται από την παιδική ηλικία και τείνουν να διατηρούνται στην ενήλικη ζωή, είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να μη συνηθίσουν στις αλμυρές γεύσεις από νωρίς.

Πόσο αλάτι μπορούν να καταναλώνουν τα παιδιά;

Σύμφωνα με τις επιστημονικές συστάσεις τα παιδιά δεν πρέπει να ξεπερνούν τις παρακάτω ποσότητες ανάλογα με την ηλικία τους.

Πώς επηρεάζει την υγεία των παιδιών μια δίαιτα πλούσια σε αλάτι;

Γνωρίζουμε ότι η υπερκατανάλωση άλατος στην παιδική ηλικία μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση, αυξάνοντας τον κίνδυνο υπέρτασης στην εφηβική κι ενήλικη ζωή. Επιπλέον, το πολύ αλάτι στην παιδική ηλικία μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα εμφάνισης της οστεοπόρωσης, καθώς μπορεί να προκαλέσει απώλεια ασβεστίου από τα οστά. Αν και η οστεοπόρωση είναι πιο συχνή στους ηλικιωμένους, μελέτες έχουν δείξει ότι η επίδραση του άλατος στο ασβέστιο μπορεί να ανιχνευθεί στα παιδιά και να συνεχιστεί μέχρι την ενήλικη ζωή. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης αργότερα στη ζωή, ιδιαίτερα για τα κορίτσια.

Πώς μπορούμε να μειώσουμε την ποσότητα άλατος που καταναλώνουν τα παιδιά;

Βρεφική ηλικία

Τα βρέφη χρειάζονται μόνο πολύ μικρές ποσότητες άλατος καθώς οι νεφροί τους είναι ανώριμοι για να διαχεριστούν μεγάλες ποσότητες. Το μητρικό γάλα ικανοποιεί φυσικά όλες τις διατροφικές απαιτήσεις του μωρού, συμπεριλαμβανομένης μιας πολύ μικρής ποσότητας αλατιού, ενώ οι βρεφικές φόρμουλες είναι συνήθως ειδικά σχεδιασμένες για να περιέχουν την κατάλληλη ποσότητα άλατος. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να παρασκευάζετε το γάλα σωστά σύμφωνα με τις οδηγίες.

Απογαλακτισμός

Κατά τον απογαλακτισμό, δεν πρέπει ποτέ να προσθέτουμε αλάτι σε κανένα φαγητό που μαγειρεύουμε για το μωρό. Προσπαθήστε ιδανικά να μαγειρεύετε το φαγητό από φρέσκα τρόφιμα στο σπίτι και αν χρησιμοποιείτε προϊόντα του εμπορίου επιλέγετε εκείνα που είναι ακατάλληλα για τον απογαλακτισμό. Τα επεξεργασμένα τρόφιμα που δεν παρασκευάζονται ειδικά για μωρά, όπως οι μαγειρικές σάλτσες ή τα έτοιμα γεύματα, είναι συνήθως πολύ πλούσια σε αλάτι και επομένως δεν είναι κατάλληλα.

Παιδιά

Μόλις το παιδί ξεκινήσει να τρώει το ίδιο φαγητό με την υπόλοιπη οικογένεια, συνήθως σε αυτό το σημείο η πρόσληψη άλατος αυξάνεται κατακόρυφα και γι' αυτό είναι σημαντικό να συνεχίσετε να μην προσθέτετε αλάτι στο φαγητό του. Αυτό άλλωστε θα ωφελήσει και την υπόλοιπη οικογένεια.

Μερικές αλλαγές που μπορούν μειώσουν το αλάτι στη διατροφή του παιδιού είναι οι παρακάτω:

• Αποφύγετε τα αλμυρά σνακ όπως τα πατατάκια κι εναλλακτικά προτιμήστε ανάλατα σπιτικά ποπ κορν, στικς λαχανικών ή γιαούρτι με φρούτα.
• Αποφύγετε τα αλλαντικά στα τοστ και τα σάντουιτς των παιδιών και προτιμήστε το αυγό ή το ψητό ή βραστό κοτόπουλο.
• Ελέγξτε τις ετικέτες προϊόντων όπως οι σάλτσες, τα ψωμιά και τα δημητριακά για να βρείτε την επιλογή με το χαμηλότερο αλάτι.
• Προσπαθήστε να αποφεύγετε το έτοιμο φαγητό και προτιμήστε τα σπιτικά γεύματα που μαγειρεύονται με φρέσκα υλικά κι έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε αλάτι.
• Χρησιμοποιείτε μπαχαρικά και μυρωδικά για να ενισχύσετε τη γεύση του φαγητού.

Δρ Ευσταθία Παπαδά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, PhD, RD
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου &
University College London (UCL)
Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
e-mail: efpapada@gmail.com