Πώς μπορεί το φαγητό να επηρεάσει τη διάθεσή μας;

Πολλοί μάλιστα από εμάς καταφεύγουμε σε αντίστοιχες διατροφικές επιλογές θέλοντας να αισθανθούμε καλύτερα.

Μπορούν όμως οι διατροφικές μας επιλογές να επηρεάσουν τη διάθεση και τα συναισθήματα μας;

Βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία

Όταν η διατροφή μας δεν είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά τότε ο οργανισμός μας στερείται συστατικά που είναι ζωτικής σημασίας κι επηρεάζουν την ενέργεια, τη διάθεση και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Ο παρακάτω πίνακας μας δείχνει πώς μπορεί να μας επηρεάσει η έλλειψη συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών και ποιες τροφές θα μας βοηθήσουν να ενισχύσουμε την πρόσληψή τους.

Υδατάνθρακες και Γλυκόζη

Για την εύρυθμη λειτουργία του, ο εγκέφαλος απαιτεί επαρκή παροχή ενέργειας από τη γλυκόζη του αίματος, καθώς χρησιμοποιεί το 20% της συνολικής ενέργειας που χρειάζεται το σώμα. Η γλυκόζη είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία των μυών και τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος και προέρχεται από τους υδατάνθρακες που βρίσκονται σε τρόφιμα όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά, το ψωμί, το ρύζι, οι πατάτες, τα σάκχαρα και η λακτόζη των γαλακτοκομικών.

Τα χαμηλά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα (η υπογλυκαιμία) οδηγούν σε αδυναμία, κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης και κακή διάθεση. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν δεν τρώμε αρκετά τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες και αποτελεί ιδιαίτερο κίνδυνο για άτομα με διαβήτη και άτομα που ακολουθούν εντατική άσκηση. Μπορεί επίσης να συμβεί σε άτομα που ακολουθούν πολύ περιοριστική διατροφή.

Ακολουθώντας μία ισορροπημένη και πλήρη διατροφή με 5 γεύματα την ημέρα θα διασφαλίσουμε τα σταθερά επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και την καλύτερη διάθεση. Φροντίζουμε ωστόσο να κάνουμε τις πιο υγιεινές επιλογές υδατανθράκων με προϊόντα ολικής αλέσεως, λαχανικά, φρούτα, όσπρια και γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά.

Comfort food

Με τον όρο comfort food εννοούμε το φαγητό που αναζητούμε έτσι ώστε να μας ανακουφίσει από δυσάρεστα συναισθήματα. Συνήθως οι τροφές που αναζητούμε είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες και απλά σάκχαρα. Η επιθυμία αυτή πιθανότατα εξηγείται από την αύξηση της σεροτονίνης στον εγκέφαλο μετά την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε υδατάνθρακες. Η σεροτονίνη αποτελεί ένα μία ουσία που συνδέεται με τη βελτίωση της διάθεσης, χωρίς ωστόσο να έχει ακόμα επιβεβαιωθεί επαρκώς ότι η αύξηση της πρόσληψης υδατανθράκων οδηγεί σε αύξηση της σεροτονίνης.

Επιπλέον, πολλοί από εμάς συνδέουμε την κατανάλωση σοκολάτας με ευχάριστα συναισθήματα, ενώ μελέτες επιβεβαιώνουν την αυξημένη κατανάλωση σοκολάτας από άτομα που αισθάνονται κατάθλιψη. Ωστόσο, αυτό δε φαίνεται να οφείλεται σε ισχυρές φυσιολογικές επιδράσεις του κακάο, αλλά πιθανώς οφείλεται στη θέση της σοκολάτας στην κουλτούρα μας ως τρόφιμο επιβράβευσης και παρηγοριάς.

Καφεΐνη

Η καφεΐνη, που βρίσκεται στον καφέ, τη σοκολάτα, το τσάι, τα αναψυκτικά τύπου κόλα και τα ενεργειακά ποτά, δρα ως διεγερτικό και μπορεί να αυξήσει το συναίσθημα της επαγρύπνησης και να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κόπωσης και της κακής διάθεσης. Ωστόσο, απαιτείται μέτρο στην κατανάλωση καθώς η υπερβολική ποσότητα καφεΐνης μπορεί να εντείνει την ευερεθιστότητα και τον πονοκέφαλο.

Συμπερασματικά

Η καλή διάθεση συνδέεται άμεσα με μία διατροφή που παρέχει επαρκείς ποσότητες υγιεινών υδατανθράκων σε τακτά χρονικά διαστήματα για να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Επιπλέον, απαιτείται μια μεγάλη ποικιλία τροφών που περιέχουν πρωτεΐνες, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία.

Εντάσσοντας φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, άπαχο κρέας, λιπαρά ψάρια, όσπρια και ξηρούς καρπούς στη διατροφή μας θα υποστηρίξουμε τόσο την υγεία μας όσο και τη διάθεσή μας.

Περιμένω τις απορίες και τις ερωτήσεις σας εδώ!

Ευσταθία Παπαδά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc, PhD
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου &
University College London (UCL)
Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου
e-mail: efpapada@gmail.com

Πηγή: https://www.bda.uk.com/resource/food-facts-food-and-mood.html