Ποια είναι τα τρία στάδια της εφηβείας;
Πολλά ακούγονται από τους γονείς για τα έφηβα παιδιά τους: "Δεν με ακούει, ...μου αντιμιλάει, έχει νεύρα, εκνευρίζεται και θυμώνει πολύ εύκολα...".
Όσοι έχουν παιδιά στην εφηβεία τους ακούγονται γνώριμα αυτά τα λόγια. Τι συμβαίνει λοιπόν; Πότε περνάει από την παιδική ηλικία στην εφηβική το παιδί μας; Ποια είναι τα στάδια της εφηβείας;
Μετά την προεφηβική περίοδο που κρατάει περίπου από τα 9-11 χρόνια, ο προέφηβος μπαίνει στην εφηβεία, περνώντας μέσα από τρία στάδια εξέλιξης μέχρι την ενηλικίωση:
• την ήβη (ορμονική αφύπνιση, 12-14 ετών),
• την κυρίαρχη εφηβεία (ψυχοσυναισθηματικές μεταβολές, 14-17 ετών) και
• το εφηβικό κλείσιμο (απογαλάκτιση και αποχαιρετισμός της εφηβείας, 17-19 ετών).
Η κοινωνική εικόνα του αγοριού στην ήβη δέχεται πολυάριθμες επιρροές προκειμένου το αγόρι να γίνει άνδρας. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο έφηβος υπερεκτιμά τους φίλους του και ταυτίζεται ή/και μιμείται τον πατέρα του. Ομοίως, το κορίτσι στην περίοδο της ήβης, παρουσιάζει εξίσου γρήγορη εναλλαγή της παιδικότητας προς την «ανερχόμενη» γυναίκα. Οι σωματικές αλλαγές που βιώνει την κάνουν να νιώθει αμήχανα ενώ φλερτάρει το άλλο φύλο και ταυτόχρονα συγκρίνεται με το ίδιο φύλο. Χαρακτηριστική εικόνα είναι η χειριστική και ανήσυχη συναισθηματικά και συμπεριφορικά έφηβη.
Η εφηβική σεξουαλικότητα ξεκινά από την ανάπτυξη και καταλήγει στην ωρίμανση. Στη διαδικασία αυτή συμβάλλουν η κοινωνία, η ψυχολογία, η βιολογία και η λειτουργικότητα του εφήβου. Την περίοδο αυτή κυριαρχεί συνειδητά πια ο αυνανισμός που θα οδηγήσει στην ολοκλήρωση μέσα από την πρώτη σεξουαλική επαφή.
Κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας και τα δύο φύλα, αναζητούν ενημέρωση και παρατηρούν το σώμα τους, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα γεννητικά τους όργανα. Μια χαρακτηριστική αγωνία σε αυτή την ηλικιακή φάση είναι η ανησυχία των γονιών και των έφηβων αγοριών για το αν το μέγεθος του πέους τους είναι ικανοποιητικό ή όχι.
Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή