Ο ρόλος των γονιών στη σεξουαλική αγωγή των παιδιών τους

Μάλιστα είναι πολύ σημαντικός, γιατί διαπαιδαγωγούν όχι μόνο μέσα από τις συζητήσεις και τις απαντήσεις που τους δίνουν, αλλά και μέσα από τη συμπεριφορά τους και τη σχέση μεταξύ τους. Όλοι μας σχεδόν γνωρίζουμε πως τα παιδιά λειτουργούν μιμητικά και αντιγράφουν τη γονική συμπεριφορά.

Αυτό με τη σειρά του σημαίνει, πως τα παιδιά μαθαίνουν για τη σεξουαλικότητα παρατηρώντας, ακούγοντας και βιώνοντας την ατμόσφαιρα που επικρατεί μέσα στο σπίτι, γίνονται δηλαδή παρατηρητές, αλλά και αποδέκτες μηνυμάτων για τις σχέσεις των δύο φύλων, τις συμπεριφορές και τα συναισθήματα που αναπτύσσονται στο ζευγάρι.

Όπως είναι φυσικό, τον πρώτο ρόλο στη ζωή ενός παιδιού, τον έχει η οικογένειά του. Το παιδί από την οικογένεια αρχίζει να χτίζει μία υγιή σχέση με το σώμα του και τον εαυτό του και παίρνει τα πρώτα ερεθίσματα και μηνύματα για τη ζωή και τον κόσμο.

Από την ηλικία των τριών ετών, όπου η περιέργεια βρίσκεται στα ύψη και το παιδί αρχίζει να εξερευνά όχι μόνο το περιβάλλον γύρω του αλλά ανακαλύπτει και το σώμα του, ο γονιός είναι εκείνος που μπορεί να του μιλήσει για τις φρέσκιες αυτές ανακαλύψεις αλλά και για τη διαφορετικότητα των δύο φύλων. Άλλωστε, αργά ή γρήγορα θα του κάνει τη γνωστή ερώτηση για το «πως γεννιούνται τα παιδιά», όπου χρειάζεται να είναι προετοιμασμένος για την απάντηση. Βέβαια, ας μην ξεχνάμε πως ο δείκτης της ψυχοσεξουαλικής και ψυχοσυναισθηματικής ωρίμανσης δεν είναι ίδιος για όλα τα παιδιά. Έτσι λοιπόν, αν κάποιο παιδάκι καθυστερήσει κάπως να εξωτερικεύσει την περιέργειά του γύρω από τη γέννησή του και το σεξ, δεν χρειάζεται ο γονιός να ανησυχήσει.

Ο γονιός είναι εκείνος που θα προσπαθήσει να ευαισθητοποιήσει το παιδί να μάθει για τον εαυτό του, που αποτελείται από το σώμα του και το μυαλό του. Ένα παιδί από την ηλικία των έξι χρόνων είναι απαραίτητο να εξοικειώνεται και να μαθαίνει με επιστημονικό τρόπο και ταυτόχρονα προσαρμοσμένο στην ηλικιακή του φάση, στις ανάγκες του και τις δυνατότητές του, για την ανατομία και τη φυσιολογία των γεννητικών του οργάνων, τη φροντίδα τους, τη σημασία τους, τη μοναδικότητα του σώματός του και της ύπαρξής του, τις ομοιότητές του με τα παιδιά του ίδιου φύλου και τις διαφορές του με τα παιδιά του αντίθετου φύλου, τις σχέσεις του με τους σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή του, αλλά και όσα θα το βοηθήσουν να αναπτύξει υγιείς διαπροσωπικές και διαφυλικές σχέσεις στο μέλλον ως ενήλικας. Το παιδί αρχίζει σταδιακά να επικοινωνεί με τον εαυτό του και με τους άλλους, και μαθαίνει ότι η αγάπη και η καλή επικοινωνία με τον εαυτό του σημαίνει «σέβομαι τον εαυτό μου, τον φροντίζω σωματικά και ψυχοσυναισθηματικά και τον προστατεύω, κάνοντας σωστές επιλογές και αποφεύγοντας καταστάσεις που μπορεί να ενέχουν κινδύνους για την ομαλή εξέλιξή μου».

Όλα αυτά δίνονται μέσα από έναν ενδιαφέροντα, για το παιδί, τρόπο μετάδοσης γνώσεων και στάσεων ζωής που δεν του προκαλεί φόβο και δεν το αποθαρρύνει, αλλά αντιθέτως ενισχύεται και ισχυροποιείται η καλή και υγιής επαφή με τον εαυτό του και τη μοναδικότητά του. Παράλληλα μπαίνουν τα θεμέλια και οι βάσεις, που είναι απαραίτητες για τη σωματική, σεξουαλική και ψυχική του υγεία στη μετέπειτα ζωή του ως αυριανός ενήλικας.

Και ας μην ξεχνάμε, πως όταν μιλάμε για σεξουαλική αγωγή, δεν εννοούμε να μάθουμε στο παιδί πώς να κάνει σεξ αλλά να μάθει τις έννοιες του αυτοσεβασμού και του ετεροσεβασμού. Το παιδί που έχει σωστή ενημέρωση θα μάθει να αγαπάει και να προσέχει περισσότερο τον εαυτό του και θα κάνει υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις...

Μαρίνα Μόσχα
Ψυχοθεραπεύτρια, Συνεργάτης του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας του Θάνου Ασκητή

Διαβάστε επίσης:

Πώς και πότε μιλάμε στο παιδί μας για το σεξ