Ασπαρτάμη: Όλα όσα θα θέλατε να γνωρίζετε με πρόσφατη «Ευρωπαϊκή υπογραφή»
Συχνά αναρωτιόμαστε αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την ασπαρτάμη, ένα από τα πιο γνωστά ολιγοθερμιδικά γλυκαντικά, για να «γλυκάνουμε» τα τρόφιμα και τα ροφήματα της καθημερινής μας διατροφής, ενώ ενδεχομένως γεννάται και η απορία κατά πόσο αποτελεί μία ασφαλή επιλογή.
Γράφει η Δάφνη Μπαλαφούτη, MSc, Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ότι η ασπαρτάμη, που σήμερα δίνει γλυκιά γεύση με ελάχιστες θερμίδες σε περισσότερα από 6000 προϊόντα σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων παγωτά, ανθρακούχα αναψυκτικά, τσίχλες, επιδόρπια γιαουρτού και επιτραπέζια γλυκαντικά, αποτελεί παράλληλα και ένα από τα πιο εκτενώς μελετημένα πρόσθετα τροφίμων. Η ασφάλειά της έχει τεκμηριωθεί με περισσότερες από 200 επιστημονικές μελέτες, η χρήση της ρυθμίζεται από τη Νομοθεσία Τροφίμων, και θεωρείται κατάλληλη για το γενικό πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, των γυναικών που είναι έγκυες ή θηλάζουν, καθώς και τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Ασφαλής με «πιστοποίηση»
Στην Ευρώπη, η ασπαρτάμη εγκρίθηκε ως ασφαλής για κατανάλωση τη δεκαετία του 80, μετά την αξιολόγησή της από την Επιστημονική Επιτροπή για τα Τρόφιμα (SCF), αλλά έκτοτε η ασφάλειά της έχει επανειλημμένως αξιολογηθεί κυρίως από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA). Το 2013, η EFSA επαναξιολόγησε διεξοδικά το σύνολο των επιστημονικών δεδομένων και κατέληξε ότι η ασπαρτάμη και τα προϊόντα διάσπασής της κατά την πέψη είναι ασφαλή για τον άνθρωπο στα παρόντα επίπεδα κατανάλωσης. Άλλωστε, αυτά τα συστατικά (ασπαρτικό οξύ, φαινυλαλανίνη και μικρή ποσότητα μεθανόλης) τα προσλαμβάνουμε σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τη συνήθη διατροφή μας: το ασπαρτικό οξύ και η φαινυλαλανίνη περιέχονται σε πρωτεϊνούχα τρόφιμα, όπως το κρέας, το ψάρι, τα αυγά και το γάλα, ενώ η μεθανόλη περιέχεται π.χ. σε φρούτα και χυμούς τους. Τα άτομα με το σπάνιο γενετικό νόσημα φαινυλκετονουρία (PKU), ωστόσο, δεν μπορούν να μεταβολίσουν το αμινοξύ φαινυλαλανίνη και πρέπει να αποφεύγουν την ασπαρτάμη.
«Γλυκιά» επιλογή με ελάχιστες θερμίδες
Σε κάθε ηλικία, οι περισσότεροι άνθρωποι αγαπούμε τη γλυκιά γεύση, κάτι που εξηγείται άλλωστε από το γεγονός ότι η προτίμηση αυτή είναι «καταγεγραμμένη» στα γονίδιά μας, καθώς, για παράδειγμα κατευθύνει τα νεογέννητα θηλαστικά προς θρεπτικά, ασφαλή τρόφιμα. Γνωρίζοντας ότι η ασπαρτάμη δίνει την πολυπόθητη γλυκιά γεύση, χωρίς όμως τις θερμίδες και χωρίς να επηρεάζει τα επίπεδα της γλυκόζης και της ινσουλίνης στο αίμα (κάτι που είναι πολύ σημαντικό για τα άτομα π.χ. με σακχαρώδη διαβήτη), μπορούμε να διευρύνουμε τις διατροφικές μας επιλογές και να απολαμβάνουμε τα τρόφιμα και ροφήματα που την περιέχουν, πάντα στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής, προκειμένου να ελέγχουμε την πρόσληψη θερμίδων και απλών υδατανθράκων, όποτε χρειάζεται, και χωρίς να στερούμαστε τη γλυκιά γεύση στη διατροφή μας.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ευρωπαΐκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, EFSA. Η EFSA εξηγεί την Ασφάλεια Της Ασπαρτάμης Διαθέσιμο (στα αγγλικά) στο: http://www.efsa.europa.eu/en/corporate/doc/factsheetaspartame.pdf
