Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας-Σεβασμός στη μητρική γλώσσα του κάθε παιδιού
Η Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Φεβρουαρίου.
Καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Unesco, για την προώθηση της γλωσσικής πολυμορφίας και τη διάσωση των γλωσσών που τείνουν να “εξαφανιστούν”.
Αφορμή για την υιοθέτησή της το 1999 από τη Γενική Συνέλευση της Unesco στάθηκε η σφαγή της Ντάκα στις 12 Φεβρουαρίου του 1952, όταν φοιτητές του Ανατολικού Πακιστάν (σημερινού Μπανγκλαντές) ξεσηκώθηκαν για να εμποδίσουν την κατάργηση της γλώσσας τους «Μπενγκάλι» και την υιοθέτηση της επίσημης πακιστανικής «Ουρντού». Η αιματοχυσία που ακολούθησε έδωσε στην επέτειο την εύγλωττη ονομασία Σφαγή της Ντάκα.
Ο εορτασμός αυτής τη ημέρας έχει διττό νόημα. Από τη μια, υπογραμμίζει το σεβασμό που οφείλουμε στη μητρική μας
γλώσσα και προβάλλει τις θυσίες και τους αγώνες που έχουν γίνει σε πολλά μέρη του κόσμου για να διαφυλάξουν οι άνθρωποι το δικαίωμά τους να μαθαίνουν, να μιλούν, να μελετούν και να διδάσκουν τη μητρική τους γλώσσα. Από την άλλη, μας υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα να μιλά, να προωθεί και να προστατεύει κανείς τη μητρική του γλώσσα είναι δοσμένο όμοια σε εμάς και στους άλλους.
Σύμφωνα με την Unesco : «Οι γλώσσες είναι τα πιο ισχυρά εργαλεία στην προσπάθεια διατήρησης και ανάπτυξης τόσο της υλικής όσο και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι προσπάθειες που γίνονται για τη διάδοση των μητρικών γλωσσών δεν ενθαρρύνουν μόνο τη γλωσσική ποικιλότητα και την πολύγλωσση εκπαίδευση. Βοηθούν, επίσης, να κατανοήσουμε πληρέστερα τις γλωσσικές και πολιτισμικές παραδόσεις ανά τον κόσμο και να είμαστε αλληλέγγυοι στη βάση της κατά- νόησης, της αποδοχής και του διαλόγου».
Υπολογίζεται ότι το 96% των ανθρώπινων γλωσσών μιλιούνται από μόλις 3% του συνολικού πληθυσμού της γης!
Η μετάδοση μιας γλώσσας ως μητρικής από τους γονείς στα παιδιά είναι εξαιρετικά σημαντική για την επιβίωσή της, επειδή δημιουργεί νέους ομιλητές συμβάλλοντας, έτσι, ουσιαστικά στη διατήρηση και τη διαιώνισή της.
Όπως επισημαίνεται από την Unesco η ρήξη στη διαγενεακή μετάδοση μιας γλώσσας, είτε πρόκειται για συνειδητή απόφαση των γονιών να μην την μεταδώσουν στα παιδιά τους, είτε πρόκειται για απόφαση που επιβάλλουν εξωγενείς και ανεξάρτητες από την προσωπική επιθυμία των γονιών, κοινωνικές, πολιτικές ή οικονομικές συνθήκες, δεν είναι ποτέ πράξη αδιάφορη. Ιδιαίτερα σήμερα που ορισμένες γλώσσες επιβάλλονται ευρέως λόγω της παγκοσμιοποίησης και της διεύρυνσης των οδών επικοινωνίας, βλ. αγγλική και σε λιγότερο βαθμό ισπανική, γαλλική κ.ά., είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσει κανείς ότι η διατήρηση των μικρότερων μητρικών γλωσσών και του δικαιώματος του καθενός και της καθεμιάς να μορφώνεται, να εκφράζεται ελεύθερα και χωρίς περιορισμούς και να δημιουργεί στη μητρική του γλώσσα, είναι δήλωση παρουσίας.