Ποια είναι τα δικαιώματα και οι κοινωνικές παροχές που δικαιούνται οι μονογονεϊκές οικογένειες

Οι δύο μορφές που μπορεί να πάρει η μονογονεϊκή οικογένεια είναι οι εξής: η μονογονεϊκή οικογένεια με μόνο γονέα τη μητέρα, (που αποτελεί και την πλειοψηφία των ελληνικών μονογονεϊκών οικογενειών) και η μονογονεϊκή οικογένεια με μόνο γονέα τον πατέρα.

Κοινό χαρακτηριστικό των συγκεκριμένων οικογενειών αποτελεί η απουσία του ενός γονέα για διαφορετικό λόγο σε κάθε περίπτωση και ένα μεγάλο ποσοστό αυτών βιώνουν οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες. Οι μονογονεϊκές οικογένειες αποτελούν μια κατεξοχήν «ευπαθή» ομάδα του πληθυσμού, αφού αντιμετωπίζουν ισχυρές πιέσεις σε δύο μέτωπα: οικογενειακές ευθύνες και εργασιακή ζωή.

Στο πλαίσιο διαφόρων κοινωνικοοικονομικών παροχών για την προστασία των εργαζομένων και στη χώρα μας, ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται από την πολιτεία για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Τα μέτρα που έχουν θεσπιστεί και στοχεύουν στη διασφάλιση ενός αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης των οικογενειών αυτών και περιλαμβάνουν: επιδόματα, στεγαστικά δάνεια, προτεραιότητα στους παιδικούς σταθμούς, ψυχολογική υποστήριξη κ.α.

Όσον αφορά το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των μονογονεϊκών οικογενειών, ισχύουν τα εξής: Με το Νόμο 1329/83 (Εφαρμογή της συνταγματικής αρχής της ισότητας ανδρών και γυναικών στον Αστικό Κώδικα) για την αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου, η άγαμη μητέρα εξομοιώνεται νομικά ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις με την έγγαμη μητέρα. Με τον ίδιο Νόμο καταργείται κάθε δυσμενής διάκριση σε βάρος των παιδιών που γεννιούνται εκτός γάμου και προβλέπεται η πλήρης εξομοίωση με τα παιδιά που γεννιούνται από γάμο.

Μερικές από τις κοινωνικές παροχές και δικαιώματα που έχουν οι μονογονεϊκές οικογένειες είναι οι εξής:
α) Παροχή επιπλέον άδειας με αποδοχές ανά έτος στους μονογονείς – εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. Ο/Η εργαζόμενος/η άγαμος /η χήρος/α μονογονέας στον ιδιωτικό τομέα δικαιούται άδεια με αποδοχές έξι (6) εργάσιμων ημερών το χρόνο, πέραν αυτής που δικαιούται από άλλες διατάξεις.
β) Μοριοδότηση. Δυνατότητα μοριοδότησης στα παιδιά των μονογονεϊκών οικογενειών. Κάθε τέκνο μονογονεϊκής οικογένειας θα λαμβάνει 50 μονάδες, για την πρόσληψη μέσω του Α.Σ.Ε.Π.
γ) Επίδομα απροστάτευτου τέκνου. Οι Διευθύνσεις των δήμων κατόπιν αιτήσεως των ενδιαφερομένων γονιών καταβάλλουν μηνιαίο επίδομα 44 ευρώ σε ανήλικα που στερούνται της πατρικής προστασίας μέχρι συμπληρώσεως του 16ου έτους της ηλικίας τους, ήτοι σε μονογονεϊκές οικογένειες με μόνο γονέα τη μητέρα.
δ) Παιδικοί σταθμοί. Τα τέκνα μονογονεϊκών οικογενειών εγγράφονται κατά προτεραιότητα στους παιδικούς σταθμούς των ΟΤΑ, του ΠΙΚΠΑ, καθώς και του Ιδρύματος Βρεφονηπιακών Σταθμών Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Λάρισας.
ε) Περίθαλψη. Σχετικά με την περίθαλψη, παρέχεται δωρεάν νοσοκομειακή και ιατροφαρμακευτική στις ανασφάλιστες και οικονομικά αδύναμες άγαμες μητέρες.

Ο σπουδαιότερος ρόλος της οικογένειας ανεξαιρέτως με τη μορφή που έχει, είναι η υγιής ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των μελών της, η ομαλή συμβίωσή τους και η διαμόρφωση υγιούς προσωπικότητας των παιδιών σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Έτσι, ο γονέας που μεγαλώνει μόνος για οποιονδήποτε λόγο τα παιδιά του, δεν είναι μόνος, αλλά μοναδικός.

Μπακαμήτσου Στυλιανή
ασκ. Δικηγόρος στο Δικηγορικό Γραφείο Αυλωνίτης Δημήτριος και Συνεργάτες
http://www.avlonitislaw.gr