Αναδοχή ανηλίκου: Τι είναι και σε τι διαφέρει από την επιμέλεια τέκνου

Έχει προσωρινό χαρακτήρα σε σχέση με την επιμέλεια και την επιτροπεία ανηλίκου. Ο ρόλος των αναδόχων γονέων είναι επιβοηθητικός των φυσικών γονέων ή του επιτρόπου. Στο θεσμό της αναδοχής ανηλίκου, τρίτοι έχουν την πραγματική φροντίδα του προσώπου του ανηλίκου γιατί τους την ανέθεσαν, είτε οι φυσικοί γονείς, είτε ο επίτροπος, είτε το δικαστήριο.

Τα είδη της αναδοχής είναι τα εξής:
• Συγγενική αναδοχή: Η περίπτωση αυτή αφορά οικογένειες που βρίσκονται σε κρίση. Η κοινωνική λειτουργός έρχεται σε επαφή με τους συγγενείς που θέλουν να πάρουν το παιδί και εφόσον το αποδεχτούν έχουμε τη συγγενική αναδοχή.
• Μεσοπρόθεσμη αναδοχή: Το είδος αυτό της αναδοχής είναι διάρκειας μέχρι 2 χρόνων. Γίνεται όταν οι οικογένειες χρειάζονται αυτό το διάστημα για να ξεπεράσουν την κρίση ώστε να ξαναπάρουν το παιδί κοντά τους. Είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος αναδοχής ο οποίος ενδέχεται να εξελιχθεί σε μακροπρόθεσμη τοποθέτηση.
• Μακροπρόθεσμη αναδοχή: Τα παιδιά στην περίπτωση αυτή δεν επιστρέφουν ποτέ στους βιολογικούς του γονείς.
• Αναδοχή φιλοξενίας: Συμβαίνει όταν κάποιος θέλει να φιλοξενήσει στο σπίτι κάποιο παιδί για Σαββατοκύριακο, γιορτές, καλοκαίρι κ.α.

Οι προϋποθέσεις για να γίνει κάποιος ανάδοχος γονέας είναι οι εξής:
• Οι ανάδοχοι γονείς να πληρούν τα όρια ηλικίας και έχουν διαφορά ηλικίας από τον αναδεχόμενο, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία περί υιοθεσίας (ήτοι 30ετών ως 60 ετών, και η διαφοράς ηλικίας του γονέα που υιοθετεί με το τέκνο πρέπει να είναι από 18 ως 50 χρόνια).
• Οι ανάδοχοι γονείς και οι συνοικούντες με αυτούς να έχουν καλή ψυχική, διανοητική και σωματική υγεία, ιδίως μάλιστα να μην πάσχουν από χρόνια μεταδοτικά νοσήματα.
• Οι ανάδοχοι γονείς και οι συνοικούντες με αυτούς να μην έχουν καταδικασθεί τελεσίδικα ή δεν εκκρεμεί σε βάρος τους ποινική δίωξη για τα αδικήματα εκείνα που επισύρουν έκπτωση από τη γονική μέριμνα, όπως κακοποίηση, που αφορούν τη ζωή και την υγεία και το ήθος των παιδιών) καθώς και για τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία περί ναρκωτικών και περί εμπορίας ανθρώπων και οργάνων.
• Οι ανάδοχοι γονείς να έχουν αποδεδειγμένα τη δυνατότητα να καλύψουν τα βασικά έξοδα διατροφής, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης του ανάδοχου τέκνου, διαθέτοντας επαρκείς προς τούτο οικονομικούς πόρους και καταβάλλοντας προσωπική φροντίδα.
Οι φυσικοί γονείς ή ο επίτροπος μπορούν, να τοποθετήσουν το ανήλικο παιδί, με γνώμονα πάντα το συμφέρον του, σε ανάδοχη οικογένεια, κατά προτίμηση συγγενική, καταρτίζοντας μαζί της τη σχετική σύμβαση.
Εάν τα ως άνω αναφερόμενα πρόσωπα το κρίνουν σκόπιμο, μπορούν να ζητήσουν τη συνδρομή του αρμόδιου φορέα, για εξεύρεση της κατάλληλης οικογένειας.

Προκειμένου για τοποθέτηση ανηλίκου σε ανάδοχη οικογένεια, από νομικό πρόσωπο που έχει οριστεί επίτροπος του συνάπτεται μεταξύ του επιτρόπου, όπως αυτός κατά περίπτωση εκπροσωπείται νόμιμα, και των ανάδοχων γονέων σύμβαση, σύμφωνα με την οποία ο ανάδοχος γονέας αναλαμβάνει την πραγματική φροντίδα του ανηλίκου.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να τοποθετηθεί με δικαστική απόφαση ανήλικος σε ανάδοχη οικογένεια, είναι το συμφέρον του να επιβάλλει την ανάθεση της πραγματικής φροντίδας του σε τρίτους (ανάδοχους γονείς), ιδίως δε σε συγγενείς είτε γιατί οι γονείς του αδυνατούν ή εμποδίζονται να ασκούν, κατά τρόπο ικανοποιητικό, εν όλω ή εν μέρει τη γονική μέριμνα, είτε γιατί ο επίτροπός του αδυνατεί ή εμποδίζεται να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του που σχετίζονται με την εξασφάλιση της υγιούς σωματικής και πνευματικής ανάπτυξης του ανηλίκου.

Αξίζει δε να σημειωθεί, ότι οι έννομες σχέσεις του ανηλίκου με τη φυσική του οικογένεια παραμένουν αμετάβλητες, ενώ δεν επηρεάζονται οι αρμοδιότητες που απορρέουν από τη γονική μέριμνα.

Δημήτριος Ν. Αυλωνίτης
Δικηγόρος, LL.B.
κιν. 6972205516
e-mail: info@avlonitislaw.gr
http://www.avlonitislaw.gr