Ισχιαλγία στην εγκυμοσύνη: Αίτια, συμπτώματα, πρόληψη και θεραπεία

Τι είναι η ισχιαλγία;

Η ισχιαλγία είναι ο πόνος, που προκαλείται από την πίεση πάνω στο ισχιακό νεύρο. Ο πόνος αυτός έχει μάλιστα χαρακτηριστικό εντοπισμό, ο οποίος ακολουθεί την κατανομή των κλάδων του νεύρου αυτού.

Το ισχιακό νεύρο είναι το μεγαλύτερο νεύρο του ανθρώπινου σώματος. Εκφύεται από την οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και εισέρχεται στην πύελο. Στη συνέχεια κατανέμει τους διαφόρους κλάδους του στους γλουτούς καθώς και στην οπίσθια επιφάνεια των μηρών και της γαστροκνημίας. Η άσκηση πίεσης σε οποιοδήποτε σημείο του ισχιακού νεύρου έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση οξέος άλγους, παραισθησίας (μυρμήγκιασμα), ή αιμωδίας (μούδιασμα). Οι δυσάρεστες αυτές αισθήσεις κατανέμονται ακολουθώντας την πορεία του ισχιακού νεύρου, όπως δείχνει και η παρακάτω εικόνα.

Ποια είναι τα αίτια της ισχιαλγίας;

Η ισχιαλγία εμφανίζεται, όταν πίεση ασκείται στο ισχιακό νεύρο, συνήθως επειδή ο δίσκος, που βρίσκεται μεταξύ των σπονδύλων, μετακινείται από τη θέση του. Άλλο αίτιο της ισχιαλγίας είναι η εμφάνιση φλεγμονής στις αρθρώσεις μεταξύ των σπονδύλων. Σπανιότερα ισχιαλγία ενδέχεται να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της κύησης και κυρίως κατά το τρίτο τρίμηνο, ενώ στην περίπτωση αυτή συνήθως υποστρέφει μετά τον τοκετό.

Πώς η κύηση ενδέχεται να προκαλέσει ισχιαλγία;

• Αίτιο της ισχιαλγίας, το οποίο συνδέεται με αυτήν καθαυτήν την κύηση, είναι η υπερβολική πρόσληψη βάρους, αλλά και η κατακράτηση υγρών. Αμφότερα τα φαινόμενα ενδέχεται να αυξήσουν την πίεση στο ισχιακό νεύρο κατά τη διέλευσή του από την πύελο.
• Επίσης η μήτρα, με το αυξημένο μέγεθός της δεν αποκλείεται να ασκήσει πίεση επί του ισχιακού νεύρου στο ύψος της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
• Το μέγεθος της μήτρας σας, αλλά και των μαστών σας, εξάλλου προκαλούν μετατόπιση του κέντρου βάρους του σώματός σας. Κατά τον τρόπο αυτό ασκείται πίεση στη σπονδυλική σας στήλη. Συνεπώς οι μύες της σπονδυλικής στήλης και των γλουτών βρίσκονται σε συνεχή τάση, ώστε να αντιρροπήσουν αυτήν τη μετατόπιση του κέντρου βάρους και μπορεί να «εγκλωβίσουν» το ισχιακό νεύρο, ασκώντας πίεση σε αυτό.
• Τέλος όσο πλησιάζει η ημέρα του τοκετού και το μωρό κατεβαίνει στη λεκάνη σας «παίρνοντας θέση», όπως λέμε, υπάρχει η πιθανότητα να πιέσει με το κεφάλι του το ισχιακό νεύρο.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ισχιαλγίας στην εγκυμοσύνη;

Αν υποφέρετε από ισχιαλγία κατά τη διάρκεια της κύησης, τότε κατά πάσα πιθανότητα θα αισθάνεστε οξύ πόνο, μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα συνήθως στην πίσω πλευρά του ενός γλουτού ή του ενός μηρού ή της μίας γαστροκνημίας. Φυσικά δεν αποκλείεται τα συμπτώματα αυτά να είναι αμφοτερόπλευρα.

Υπάρχει επίσης η πιθανότητα τα συμπτώματα να είναι διακοπτόμενα. Έτσι ενδέχεται τα συμπτώματα αυτά «να έρχονται και να φεύγουν», ανάλογα με τη στάση του σώματός σας, με τη θέση του μωρού ή με το αν η κατακράτηση υγρών είναι περισσότερο ή λιγότερο έντονη. Η αστάθεια αυτή της παρουσίας των συμπτωμάτων φαίνεται, πως οφείλεται στην αύξηση ή στη μείωση της πίεσης, η οποία ασκείται στο ισχιακό νεύρο.

Η ισχιαλγία μπορεί κατά την κύηση να συνυπάρχει με οσφυαλγία, αλλά αυτό δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις.

Υπάρχει τρόπος πρόληψης της ισχιαλγίας στην εγκυμοσύνη;

Δυστυχώς απολύτως αξιόπιστος τρόπος πρόληψης της εμφάνισης ισχιαλγίας κατά τη διάρκεια της κύησης δεν υφίσταται. Εντούτοις, η εμπειρία έχει δείξει, πως γυναίκες, που γυμνάζονται τακτικά πριν και κατά τη διάρκεια της κύησης, αν φυσικά δεν υπάρχουν αντενδείξεις, έχουν σχετικά μικρότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αυτό.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ισχιαλγίας στην εγκυμοσύνη;

Η ισχιαλγία στην εγκυμοσύνη διαγιγνώσκεται κατά κύριο λόγο επί τη βάσει των συμπτωμάτων, που η γυναίκα περιγράφει. Φυσικά από τη στιγμή, που η ισχιαλγία ενδέχεται να συνδέεται με προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, θα μπορούσε να πει κανείς, πως χρήσιμος θα ήταν και ο ανάλογος απεικονιστικός έλεγχος της περιοχής αυτής. Από τη στιγμή όμως που αφενός αυτή καθαυτή η ανατομία της σπονδυλικής στήλης μεταβάλλεται λόγω της μετατόπισης του κέντρου βάρους της εγκυμονούσης, αφετέρου τα επεμβατικά θεραπευτικά μέσα, τα οποία θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε είναι σχετικά περιορισμένα κατά την κύηση, ίσως ο απεικονιστικός αυτός έλεγχος να έχει αξία σε επιλεγμένες μόνο περιπτώσεις.

Πώς αντιμετωπίζεται η ισχιαλγία κατά την κύηση;

• Καταρχήν, είναι σημαντικό να αποφεύγεται η ορθοστασία. Προσπαθείτε, όσο αυτό είναι δυνατόν, να εκμεταλλεύεστε τις όποιες ώρες ανάπαυσης έχετε, ώστε να ξαπλώνετε ή να κάθεστε χρησιμοποιώντας ένα υποπόδιο, ένα σκαμνάκι λόγου χάρη.
• Καλόν είναι εξάλλου να προτιμάτε τα ίσια παπούτσια. Καλύτερα να αφήσετε τη χρήση των υποδημάτων με τακούνια για μετά τον τοκετό.
• Κάποιες γυναίκες ανακουφίζονται από την ισχιαλγία, όταν ξαπλώνουν στο πλάι με ένα ή δύο μαξιλάρια ανάμεσα από τα πόδια.
• Χρήσιμες ίσως αποδειχθούν και οι μαλάξεις στην οσφύ, από εξειδικευμένους φυσιοθεραπευτές καθώς και η τοποθέτηση στη δοκιμαζόμενη περιοχή θερμών επιθεμάτων, τα οποία καλόν είναι να μην έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα, αλλά να τοποθετούνται πάνω από τα ρούχα.
• Φυσικά ιδιαίτερη έμφαση καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης πρέπει να δοθεί, ειδικά από γυναίκες, που είχαν πρόβλημα ισχιαλγίας και πριν την εγκυμοσύνη, στη πρόσληψη βάρους. Είναι σημαντικό η πρόσληψη βάρους να περιοριστεί στα ενδεδειγμένα για το σωματότυπό σας επίπεδα.
• Τέλος, αν τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά, ίσως να χρειαστεί, σε συνεννόηση πάντα με τον ιατρό σας, να λάβετε και αναλγητικά, των οποίων η χορήγηση επιτρέπεται στην εγκυμοσύνη.

Δείτε ΕΔΩ σε ποιο στάδιο της κύησης βρίσκεστε!

Θα χαρώ να απαντήσω σε οποιαδήποτε απορία σας εδώ!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr