Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας: Οι 10 πιο συχνές ερωτήσεις για τον πρόωρο τοκετό

Πότε λέμε πως ένα μωρό είναι πρόωρο;

Ο όρος πρόωρο νεογνό αναφέρεται σε νεογνά, τα οποία γεννήθηκαν πριν από τη συμπλήρωση των 37 εβδομάδων κύησης. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κατάταξη της προωρότητας σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.:
• Μετρίου βαθμού ή οριακή προωρότητα: 32 εβδομάδες κύησης (ε.κ.) - <37 ε.κ.
• Υψηλού βαθμού προωρότητα: 28 ε.κ. - <32 ε.κ.
• Ακραία προωρότητα <28 ε.κ.

Με ποιοι κριτήριο έχουμε βάλει το όριο των 28 εβδομάδων σε ό,τι αφορά την ακραία προωρότητα;

Το όριο μεταξύ προωρότητας υψηλού βαθμού και ακραίας προωρότητας έχει τεθεί στις 28 εβδομάδες, διότι τα μωράκια, που γεννιούνται αφού έχουν συμπληρωθεί 28 εβδομάδες κύησης, αν δεν εμφανίζουν ειδικά προβλήματα υγείας, έχουν πιθανότητες μέχρι και 90% να αναπτυχθούν κανονικά, χωρίς να εμφανίσουν κάποια πάθηση, που σχετίζεται με την προωρότητα.
Αντίθετα τα προωράκια, τα οποία έρχονται στον κόσμο πριν από τη συμπλήρωση τουλάχιστον 23 εβδομάδων κύησης δεν έχουν σχεδόν καθόλου πιθανότητες να επιβιώσουν.

Από ποιον παράγοντα εξαρτώνται οι πιθανότητες επιβίωσης ενός πρόωρου νεογνού;

Οι πιθανότητες επιβίωσης του νεογνού αυξάνονται με την αύξηση της διάρκειας της κύησης, ενώ αφενός η πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων υγείας στο νεογνό, αφετέρου η σοβαρότητα των προβλημάτων αυτών αντίθετα μειώνονται με την παράταση της κύησης.

Η παραμονή του μωρού στη μήτρα του δίνει το χρόνο να αναπτύξει τα διάφορα συστήματά του σε ικανό βαθμό, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις «δοκιμασίες» του έξω κόσμου. Αν ο χρόνος, που του δόθηκε μέσα στη μήτρα δεν είναι αρκετός, τότε ο οργανισμός του μωρού μπορεί να αντιμετωπίσει δυσκολίες προσαρμογής στην εξωμήτριο ζωή.

Ποια προβλήματα ενδέχεται να αντιμετωπίσει ένα πρόωρο νεογνό;

Ο πρώτος άμεσος κίνδυνος, που αντιμετωπίζει ένα πρόωρο νεογνό είναι αυτός του θανάτου. Για το λόγο αυτό τα πρόωρα μεταφέρονται άμεσα στην μονάδα νεογνών, όπου και τους παρέχεται η απαραίτητη φροντίδα. Οι πρόοδοι των τελευταίων 40 ετών έχουν δώσει τη δυνατότητα σε νεογνά, τα οποία γεννήθηκαν μετά από κύηση διάρκειας ακόμα και περίπου 24 εβδομάδων να επιβιώσουν.

Τα προβλήματα, που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα πρόωρο βρέφος χωρίζονται σε βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Γενικά τα βραχυπρόθεσμα προβλήματα υγείας ενός πρόωρου νεογνού περιλαμβάνουν:

• Αναπνευστικά
• Καρδιολογικά
• Δυσκολίες στη σίτιση (ανώριμο πεπτικό σύστημα)
• Ανώριμο μεταβολισμό (συχνές υπογλυκαιμίες)
• Βαριά αναιμία
• Ίκτερο (συχνότερα από τα τελειόμηνα νεογνά και βαρύτερο)
• Εγκεφαλικές αιμορραγίες
• Ευαισθησία στις λοιμώξεις (ανώριμο ανοσοποιητικό)
• Δυσκολίες στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματός του (λόγω μειωμένης ποσότητας λίπους)

Τα μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας ενός πρόωρου νεογνού περιλαμβάνουν:

• Προβλήματα όρασης
• Προβλήματα ακοής
• Μαθησιακές δυσκολίες
• Άσθμα
• Νευρολογικές παθήσεις (μέχρι και εγκεφαλική παράλυση)

Ποια είναι τα συμπτώματα, που συνδέονται με την έναρξη πρόωρου τοκετού;

• Έναρξη συσπάσεων της μήτρας
• Πρόωρη ρήξη των υμένων
• Αιμορραγία από τον κόλπο
• Αποκόλληση του πλακούντα (έντονο διάχυτο κοιλιακό άλγος με γενικευμένη και παρατεταμένη σύσπαση της μήτρας)

Ποιος είναι ο μηχανισμός, που οδηγεί σε πρόωρο τοκετό;

Δυστυχώς σε αυτό το φλέγον ερώτημα δεν μπορούμε να δώσουμε ξεκάθαρη απάντηση. Μόνο θεωρίες έχουν διατυπωθεί στα πλαίσια των προσπαθειών μας για εξήγηση του ζητήματος αυτού, αλλά τα επιστημονικά στοιχεία, που διαθέτουμε είναι ανεπαρκή.

Ποιοι παράγοντες προδιαθέτουν για πρόωρο τοκετό;

• Ηλικία της γυναίκας μικρότερη των 18 ετών και μεγαλύτερη των 35 ετών
• Πιο συχνός σε γυναίκες, που ανήκουν στη μαύρη φυλή ή καταγωγή από Φιλιππίνες
• Διάστημα μεταξύ διαδοχικών κυήσεων μικρότερο των 6 μηνών
• Προηγούμενος πρόωρος τοκετός
• Παχυσαρκία
• Υπέρταση κύησης
• Διαβήτης κύησης
• Εκτομή τμήματος τραχήλου μήτρας στα πλαίσια θεραπείας πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
• Χρήση ουσιών
• Υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών
• Κάπνισμα
• Πολύδυμη κύηση (δίδυμα, τρίδυμα κ.ο.κ.)
• Θυρεοειδοπάθειες
• Καρδιοπάθειες
• Ανεπάρκεια τραχήλου

Υπάρχουν λόγοι, για τους οποίους ένας μαιευτήρας ενδέχεται να προκαλέσει πρόωρο τοκετό;

Υπάρχουν και περιπτώσεις, που ο μαιευτήρας είναι αναγκασμένος να προκαλέσει πρόωρο τοκετό, προκειμένου να προστατέψει την υγεία της μητέρας ή του μωρού.
• Εμφάνιση προεκλαμψίας
• Πρόωρη ρήξη θυλακίου («σπάνε νωρίς τα νερά») με εμφάνιση φλεγμονής στη μήτρα
• Ανεπαρκής πρόσληψη βάρους νεογνού

Μπορούμε να ανασχέσουμε τον πρόωρο τοκετό, όταν αυτός ξεκινήσει;

Όταν αναγνωριστούν σε μία εγκυμοσύνη σημεία, τα οποία μπορεί να προδιαθέτουν για πρόωρο τοκετό, υιοθετούνται φαρμακευτικά πρωτόκολλα, τα οποία στόχο έχουν να αναστείλουν κατά το δυνατόν τη διαδικασία αυτή. Με τα πρωτόκολλα αυτά, αν και δεν δυνάμεθα πάντα να ανασχέσουμε τον τοκετό, μας έχει δοθεί η δυνατότητα να παρατείνουμε σε πολλές περιπτώσεις την κύηση τόσο, όσο χρειάζεται το μωρό, για να ωριμάσει αρκετά, ώστε οι βραχυπρόθεσμες και η μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της προωρότητας να περιοριστούν σημαντικά.

Επίσης αν εκ του ιστορικού της εγκύου προκύπτουν παράγοντες προδιάθεσης για πρόωρο τοκετό, μπορεί να ληφθούν και προληπτικά μέτρα, για τον περιορισμό της πιθανότητας αυτής, όπως είναι η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, η περίδεση του τραχήλου της μήτρας, ή η τοποθέτηση μαιευτικού πεσσού.

Δείτε ΕΔΩ σε ποια εβδομάδα της κύησης βρίσκεστε!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr