Σπερματέγχυση: Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται;

Η δημοφιλία της οφείλεται τόσο στο χαμηλό της κόστος, όσο και στην απλότητά της, ενώ συνδέεται και με ικανοποιητικά ποσοστά επιτυχίας.Η διαδικασία της σπερματέγχυσης ξεκινάει με την εισαγωγή στην ενδομητρική κοιλότητα ενός εύκαμπτου καθετήρα, στο ελεύθερο άκρο του οποίου συνδέεται μια απλή σύριγγα. Η σύριγγα αυτή περιέχει από 0,3 έως 0,5 ml επεξεργασμένου σπέρματος. Στη συνέχεια το επεξεργασμένο αυτό σπέρμα εγχέεται μέσα στην ενδομητρική κοιλότητα.

Η ενδομήτριος σπερματέγχυση ενδείκνυται:
• Σε νεαρές γυναίκες με διαβατές σάλπιγγες
• Σε γυναίκες με ένδειξη εχθρικής τραχηλικής βλέννας
• Σε γυναίκες χωρίς σταθερό κύκλο (π.χ με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών ή διαταραχές ωοθυλακιορρηξίας ) , όπου πραγματοποιείται πρόκληση ωορρηξίας με φάρμακα
• Σε περιπτώσεις όπου ο σύντροφος έχει φυσιολογική ποιότητα σπέρματος ή εμφανίζει ήπιας έως μέτριας βαρύτητας προβλήματα με την ποιότητα του σπέρματος
• Σε περιπτώσεις όπου ο σύντροφος δεν έχει σπέρμα (αζωοσπερμία), οπότε όμως χρησιμοποιείται σπέρμα δότου
• Σε γυναίκες χωρίς σύντροφο που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν σπέρμα δότη

Σε περιπτώσεις ανεξήγητης υπογονιμότητας η σπερματέγχυση πιθανόν να έχει κάποιο μεγαλύτερο όφελος σε σύγκριση με τη σεξουαλική επαφή. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι στη σπερματέγχυση γίνεται επεξεργασία και ενεργοποίηση του σπέρματος στο εργαστήριο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο έχουμε περισσότερα καλά προετοιμασμένα σπερματοζωάρια που μπορούν να περάσουν την τραχηλική βλέννα και να γονιμοποιήσουν το ωάριο σε σύγκριση με την σεξουαλική επαφή όπου μόνο τα πιο ισχυρά σπερματοζωάρια μπορούν να τα καταφέρουν.

Η επιλογή της καταλληλότερης στιγμής για τη σπερματέγχυση αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το ωάριο επιβιώνει μετά από την ωοθυλακιορρηξία για 12 με 24 ώρες. Για να εντοπίσουμε την κατάλληλη αυτή στιγμή, καταφεύγουμε στη λεγόμενη υπερηχογραφική παρακολούθηση της ωοθυλακιορρηξίας. Διενεργούνται δηλαδή επαναλαμβανόμενοι υπερηχογραφικοί έλεγχοι των ωοθηκών σε συγκεκριμένες ημέρες του κύκλου, κατά τους οποίους παρακολουθούμε την ανάπτυξη των ωοθυλακίων.

Η σπερματέγχυση μπορεί να εφαρμοσθεί σε φυσικό κύκλο, δηλαδή χωρίς φάρμακα ή μετά από πρόκληση μονήρους ή πολλαπλής ωοθυλακικής ανάπτυξης με τη βοήθεια φαρμάκων. Συνήθως η φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών επιλέγεται σε γυναίκες που έχουν άστατο κύκλο όπως στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

Γιατί όμως η σπερματέγχυση αυξάνει τις πιθανότητες γονιμοποίησης του ωαρίου;
Αφενός μεν αυτό επιτυγχάνεται χάρη στην ενδυνάμωση του σπέρματος κατά την επεξεργασία, στην οποία υπόκειται πριν από αυτήν καθεαυτή σπερματέγχυση, αφετέρου δε δια της παράκαμψης του εμποδίου του τραχήλου στη διαδρομή των σπερματοζωαρίων προς τις σάλπιγγες.
Μια ενδεχόμενη παρενέργεια της σπερματέγχυσης είναι η ελαφρά αύξηση των πιθανοτήτων εξωμήτριου κύησης. Γι' αυτό είμαστε σε επιφυλακή, ώστε το ενδεχόμενο αυτό να αντιμετωπιστεί άμεσα. Επίσης κατά τι αυξημένη είναι και η πιθανότητα πολύδυμης κύησης (δίδυμα, τρίδυμα, κ.ο.κ.), όταν η σπερματέγχυση συνδυάζεται με τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, που προκαλεί ωοθυλακιορρηξία.

Ποσοστά επιτυχίας
Το ποσοστό επιτυχίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (ωοθυλακιορρηξία, ηλικία της γυναίκας, ποιότητα και αριθμός των σπερματοζωαρίων, κ.λπ.). Γενικώς θεωρείται ότι το μέσο αποδεκτό ποσοστό επιτυχίας κυμαίνεται από 10-25% ανά προσπάθεια. Αυτό σημαίνει ότι για να επιτευχθεί κύηση μπορεί να απαιτηθούν αρκετές προσπάθειες, ανάλογα με την ποιότητα του σπέρματος του συντρόφου. Αν η γυναίκα είναι άνω των 40 ετών ή έχει χαμηλό απόθεμα ωαρίων (χαμηλή ΑΜΗ), τότε το ποσοστό επιτυχίας μετά τη σπερματέγχυση μειώνεται σημαντικά. Σε μεγαλύτερες ηλικίες η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας.