«Ζωικό» βούτυρο: όσο το λιγότερο τόσο το καλύτερο!
«Πειράζει να δώσω στο παιδί μου λίγο αγελαδινό βούτυρο;» Πολλές μαμάδες θα έχουν αναρωτηθεί τι να επιλέγουν κάθε μέρα για το παιδί τους και ίσως να έχουν βρεθεί στο δίλλημα: βούτυρο ή μαργαρίνη; Τι είναι καλύτερο για το παιδί μου και για την οικογένειά μου;
Μπορεί να έχουν ακούσει πολλές αντικρουόμενες απόψεις από άλλες μαμάδες, φίλους ή συγγενείς. Η επιστημονική αλήθεια πάντως παραμένει ίδια εδώ και πολλά χρόνια: Τα λιπαρά είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά έχει τεράστια σημασία το είδος των λιπαρών που επιλέγουμε.
Μία είναι η βασική διατροφική οδηγία που αφορά στα λιπαρά: αντικαταστήστε τα ζωικά με φυτικά. Άρα, ναι, καλύτερα να αποφύγουμε το αγελαδινό βούτυρο και να επιλέγουμε φυτική μαργαρίνη (και μη σας παραπλανούν όσα τυχόν διαβάζετε στο διαδίκτυο για τα τρανς: οι μαργαρίνες στην Ελλάδα δεν περιέχουν τρανς λιπαρά εδώ και 20 χρόνια!)
Την παραπάνω οδηγία για αντικατάσταση των ζωικών με φυτικά λιπαρά έρχεται να επιβεβαιώσει μια ακόμα σημαντική μεγάλη μελέτη από το πανεπιστήμιο του Harvard*, η οποία καταλήγει στο ότι μειώνοντας ακόμα και λίγο την ποσότητα ζωικών τροφίμων που περιέχουν «κακά» κορεσμένα λιπαρά - όπως το αγελαδινό βούτυρο, το κόκκινο κρέας, τα πλήρη γαλακτοκομικά - μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος για καρδιαγγειακά νοσήματα. Πιο συγκεκριμένα, οι επιστήμονες κατέληξαν στο ότι αν αντικαταστήσουμε έστω και 1 % των κορεσμένων λιπαρών με «καλά» μονοακόρεστα (εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο) ή πολυακόρεστα λιπαρά (φυτικές μαργαρίνες), σύνθετους υδατάνθρακες (προϊόντα ολικής άλεσης) ή με πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης (π.χ. όσπρια) μπορεί να μειωθεί ο καρδιαγγειακός κίνδυνος μέχρι 8%.
Μα πρέπει να ανησυχεί μια μαμά για την υγεία της καρδιάς του παιδιού της αφού είναι ακόμα μικρό; Φυσικά και ναι. Η διαδικασία επιβάρυνσης των αρτηριών (αθηροσκλήρωση) δυστυχώς αρχίζει από την παιδική ηλικία, όταν οι διατροφικές συνήθειες του παιδιού είναι λανθασμένες. Είναι πολύ σημαντικό να μάθει το παιδί τι σημαίνει ισορροπημένη διατροφή από νωρίς και να μπορεί να ξεχωρίζει ποια τρόφιμα να επιλέγει.
Εύκολες αντικαταστάσεις τροφίμων για να μειώσουμε, λοιπόν, τα κορεσμένα λιπαρά είναι οι παρακάτω:
• Αντί για τα κόκκινο κρέας επιλέγουμε πουλερικά, λιπαρά ψάρια και όσπρια.
• Αποφεύγουμε τα σκληρά τυριά και προτιμάμε άλλα, όπως μυζήθρα και ανθότυρο, ή τυριά μειωμένα σε λιπαρά.
• Προτιμάμε τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά αντί τα πλήρη.
• Αντικαθιστούμε το αγελαδινό βούτυρο, που περιέχει πάνω από 50% «κακά» κορεσμένα και τρανς λιπαρά, με soft μαργαρίνη όπως το Βιτάμ, που είναι πλούσιο σε καλά λιπαρά (ω-3 & ω-6), απαραίτητα για τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών.
• Αποφεύγουμε τα έτοιμα σνακ - ένα φρούτο είναι πολύ πιο θρεπτικό.
Να θυμάστε πάντα, ότι ως γονείς αποτελείτε πρότυπο για τα παιδιά σας, έτσι έμμεσα θα τους μεταδώσετε με το δικό σας καλό παράδειγμα σωστών διατροφικών συνηθειών ένα υγιεινότερο τρόπο ζωής από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ζωής τους.
Μαργαρίτα Στεργίου
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
M.Sc. στη Διατροφή & Επιστήμη Τροφίμων, Université Bordeaux I, Γαλλία
M.Sc. στη Διατροφή & Δημόσια Υγεία, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
* Geng Zong, Yanping Li, Anne J. Wanders, Marjan Alssema, Peter L. Zock, Walter C. Willett, Frank B. Hu, and Qi Sun. Intakes of Individual Saturated Fatty Acids and Risk of Coronary Heart Disease in Two Large Prospective Cohort Studies of U.S. Men and Women. BMJ 2016;355:i5796