Εξωσωματική με φάρμακα ή χωρίς;
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι εδώ και δεκαετίες μία από τις επιλογές που έχουν τα ζευγάρια με ζητήματα υπογονιμότητας.
Η πρώτη εξωσωματική γονιμοποίηση (1978) πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια ενός φυσικού κύκλου, δηλαδή με τη λήψη του ωαρίου που αναπτύχθηκε φυσιολογικά. Με την πάροδο των ετών, η μέθοδος αυτή μετεξελίχθηκε στην κλασική εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), όπου με τη χρήση σύγχρονων φαρμάκων διαφορετικής προέλευσης, επιτυγχάνεται πολλαπλή παραγωγή ωαρίων με υψηλά ποσοστά κυήσεων. Στη σημερινή εποχή, με τις εξελίξεις στην Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, αυξάνονται τα ζευγάρια που φτάνουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα, που δεν είναι άλλο από την απόκτηση υγιών παιδιών.
Εξωσωματική γονιμοποίηση με φάρμακα
Κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση, τα ωάρια της γυναίκας γονιμοποιούνται σε εργαστηριακές συνθήκες και στη συνέχεια επανατοποθετούνται στο ενδομήτριο. Στόχος της θεραπείας είναι η επίτευξη εγκυμοσύνης με τη μεταφορά ενός ή περισσότερων εμβρύων στη μήτρα της μέλλουσας μητέρας. Η θεραπεία της εξωσωματικής γονιμοποίησης χρησιμοποιείται κυρίως σε περιπτώσεις όπου υπάρχει δυσλειτουργία ή απόφραξη των σαλπίγγων, ορμονολογικά προβλήματα, πολυκυστικές ωοθήκες, ενδομητρίωση, προβλήματα στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα (αριθμός σπερματοζωαρίων και κινητικότητα σπέρματος) καθώς και ποικίλα άλλα γνωστά ή άγνωστα αίτια υπογονιμότητας. Να σημειωθεί ότι υπάρχει η δυνατότητα κατάψυξης ωαρίων και εμβρύων σε διάφορες μορφές (π.χ. βλαστοκύστες), προεμφυτευτικής διάγνωσης (PGD/PGS), ποιοτικού ελέγχου εμβρύων καθώς και επιλογή των ώριμων ωαρίων και εμβρύων.
Η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή αποτελεί ένα από τα πιο βασικά αίτια επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Τα τελευταία χρόνια, σημαντικό μέρος της έρευνας αναπαραγωγής είναι επικεντρωμένο στη δημιουργία νέων φαρμακευτικών ουσιών με στόχο τη βελτίωση της πρόκλησης ωοθυλακιορρηξίας και την ελάττωση των παρενεργειών στις γυναίκες. Σήμερα τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται αυξάνουν τα ποσοστά επιτυχίας της εγκυμοσύνης, είναι ασφαλή και δεν εμφανίζουν σημαντικές παρενέργειες.
Εξωσωματική χωρίς φάρμακα σε φυσικό κύκλο
Η εξωσωματική χωρίς φάρμακα σε φυσικό κύκλο εφαρμόζεται σε ειδικές κατηγορίες γυναικών (όπως σε γυναίκες με πτωχή ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή), σε περιπτώσεις αμιγώς ανδρικής υπογονιμότητας, σε περιπτώσεις όπου δεν επιτρέπεται η χρήση φαρμάκων λόγω προβλημάτων υγείας και όταν οι γυναίκες δεν επιθυμούν να πάρουν φάρμακα. Κατά τη διάρκεια του φυσικού κύκλου το ενδομήτριο αναπτύσσεται και ωριμάζει με φυσικό τρόπο κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στις περιπτώσεις πρόκλησης ωοθυλακιορρηξίας. Σε κάποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται ο τροποποιημένος φυσικός κύκλος (Mini-IVF) με τη χορήγηση μικρής δόσης φαρμάκων. Ο φυσικός κύκλος περιορίζεται στη χρήση ενός και μόνο εμβρύου, δίνει όμως τη δυνατότητα πολλών κύκλων και σε συνδυασμό με την κρυοσυντήρηση ωαρίων και εμβρύων αποτελεί σημαντική επιλογή. Να σημειωθεί επίσης, ότι όσο αυξάνεται η ηλικία της γυναίκας, μειώνεται η παραγωγή ωαρίων και η ποιότητά τους.
Οι επιλογές στη θεραπεία της υπογονιμότητας
Σήμερα υπάρχουν περισσότερες επιλογές στη θεραπεία της υπογονιμότητας, με τη χρήση φαρμάκων διέγερσης των ωοθηκών ή χωρίς φάρμακα σε φυσικό κύκλο. Η απόφαση για την επιλογή της κατάλληλης μεθόδου εξαρτάται από την ηλικία, τον υπέρηχο της ωοθήκης στις πρώτες ημέρες του κύκλου, τα επίπεδα της AMH, από τη σχέση FSH, E2 και PRL (τη 2η ημέρα του κύκλου), καθώς και από την επιθυμία του ζεύγους.
Χειρουργός Γυναικολόγος - Μαιευτήρας
Ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση και ενδοσκοπική χειρουργική
Διευθυντής Μ.Ι.Υ.Α. emBIO medical center
embio.com.gr, embio-med.gr