Πόσα έμβρυα χρησιμοποιούμε στην εμβρυομεταφορά;

Η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης «χωρίζεται» σχηματικά στα παρακάτω στάδια:

• διέγερση των ωοθηκών (δίδονται ορμονικά σκευάσματα, προκειμένου οι ωοθήκες να «υποχρεωθούν» να παράγουν το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ωρίμων ωαρίων)
• ωοληψία (ονομάζεται η απλή επέμβαση, δια της οποίας ο ιατρός «συλλέγει» τα παραχθέντα από τις ωοθήκες ωάρια)
• γονιμοποίηση των ωαρίων στο εργαστήριο με το σπέρμα του άνδρα
• καλλιέργεια των εμβρύων (τα έμβρυα, που προκύπτουν από τα γονιμοποιημένα ωάρια, αναπτύσσονται ελεγχόμενα σε συνθήκες εργαστηρίου)
• εμβρυομεταφορά (τα έμβρυα μεταφέρονται μέσω ενός λεπτού και εύκαμπτου σωλήνα, που ο ιατρός εισάγει δια του τραχήλου στην ενδομητρική κοιλότητα, όπου και αφήνονται να εμφυτευθούν και να αναπτυχθούν)

Και πόσα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα;

Στο ερώτημα αυτό δεν υπάρχει μονοσήμαντη απάντηση… Εξαρτάται…Στόχος είναι αφενός να αυξήσουμε κατά το δυνατόν τις πιθανότητες επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης, αφετέρου αν αποφύγουμε το ενδεχόμενο πολύδυμης κύησης (δίδυμα, τρίδυμα κ.ο.κ.).

Γιατί θέλουμε να αποφύγουμε την πολύδυμη κύηση;

Οι πολύδυμες κυήσεις θεωρούνται κυήσεις αυξημένου κινδύνου.Σε μελέτη του 2005, η οποία πραγματεύεται το πρόβλημα του ιδανικού αριθμού των εμβρύων, που θα μεταφερθούν στη μήτρα, ως επιπλοκές των πολύδυμων κυήσεων αναφέρονται:

• αποβολή
• υπέρταση κύησης
• αιμορραγία στον τοκετό
• διαβήτης
• προωρότητα
• εκδήλωση νευρολογικών προβλημάτων στα νεογνά

Επιπροσθέτως, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα πρακτικά προβλήματα, τα οποία ενδεχομένως θα προκύψουν, αν πρόκειται για ζευγάρι, που έχει ήδη ένα ή περισσότερα τέκνα και κατέφυγε στην εξωσωματική, προκειμένου να αυξηθεί περαιτέρω η οικογένεια. Εν τοιαύτη περιπτώσει ίσως ο αριθμός των μελών της οικογένειας να αυξηθεί «υπερβολικά», αν αντί για ένα νέο μέλος προκύψουν με μιας δύο ή περισσότερα…

Μα η μεταφορά λιγότερων εμβρύων δεν συνεπάγεται και μικρότερες πιθανότητες επιτυχίας;

Αναφέρουμε μελέτη του 2020, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα, πως οι πιθανότητες απόκτησης τέκνου είναι χαμηλότερες στην περίπτωση μεταφοράς ενός μόνον εμβρύου σε σχέση με ό,τι ισχύει για τη μεταφορά δύο εμβρύων.

Εντούτοις, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της εν λόγω μελέτης, αν επιλεγεί η μεταφορά ενός εμβρύου σε έναν κύκλο και ενός κατεψυγμένου εμβρύου σε επόμενο κύκλο, τότε οι πιθανότητες είναι παραπλήσιες με τις αντίστοιχες της εμβρυομεταφοράς δύο εμβρύων σε έναν κύκλο, ενώ αποφεύγεται και το ενδεχόμενο πολύδυμης κύησης.

Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν και οι συντάκτες της συγκεκριμένης μελέτης, τα προς ώρας διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία είναι μάλλον «αδύναμα».

Τελικά, ποια είναι η κλινική πρακτική;

Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη τουλάχιστον, συνήθως επιλέγεται η τακτική της μεταφοράς δύο εμβρύων σε έναν κύκλο, όπως άλλωστε καταδεικνύουν και στατιστικά στοιχεία από 23 χώρες, τα οποία δημοσιεύθηκαν το 2005. Από αυτά προκύπτει, πως στο 51,7% των περιπτώσεων μεταφέρθηκαν δύο έμβρυα και στο 24% αυτών προέκυψαν πολύδυμες κυήσεις, αφού η γονιμοποίηση πλέον του ενός ωαρίου δεν συνεπάγεται αυτόματα, πως θα γεννηθούν τελικά περισσότερα του ενός μωρά.

Πάντως και η πιθανότητα μεταφοράς πλέον των δύο εμβρύων δεν αποκλείεται, αν πρόκειται για έμβρυα, η μορφολογία των οποίων υποδηλώνει χαμηλό «δυναμικό ανάπτυξης», αυτά δηλαδή, που αδόκιμα αποκαλούνται «χαμηλής ποιότητας έμβρυα», όπως αναφέρεται και μελέτη του 2008, ειδικά αν η ηλικία της γυναίκας υπερβαίνει τα 39 έτη.

Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Pandian Z, Templeton A, Serour G, Bhattacharya S. Number of embryos for transfer after IVF and ICSI: a Cochrane review. Hum Reprod. 2005 Oct;20(10):2681-7. doi: 10.1093/humrep/dei153. PMID: 16183994.

Kamath MS, Mascarenhas M, Kirubakaran R, Bhattacharya S. Number of embryos for transfer following in vitro fertilisation or intra-cytoplasmic sperm injection. Cochrane Database of Systematic Reviews 2020, Issue 8. Art. No.: CD003416. DOI: 10.1002/14651858.CD003416.pub5.

Andersen AN, Gianaroli L, Felberbaum R, de Mouzon J, Nygren KG; European IVF-monitoring programme (EIM), European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE). Assisted reproductive technology in Europe, 2001. Results generated from European registers by ESHRE. Hum Reprod. 2005 May;20(5):1158-76. doi: 10.1093/humrep/deh755. Epub 2005 Jan 21. PMID: 15665021.

JOINT SOGC-CFAS. Guidelines for the number of embryos to transfer following in vitro fertilization No. 182, September 2006. Int J Gynaecol Obstet. 2008 Aug;102(2):203-16. doi: 10.1016/j.ijgo.2008.01.007. PMID: 18773532.