Η κατάψυξη ωαρίων είναι το μέλλον της γονιμότητας;
Με τις βελτιώσεις στην τεχνολογία κατάψυξης ωαρίων τα τελευταία χρόνια, είναι φυσικό ότι όλο και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν να καταψύξουν τα ωάριά τους, κυρίως για να γλιτώσουν από το άγχος και τους συμβιβασμούς ζωής εξαιτίας του βιολογικού ρολογιού, λένε σήμερα όλο και περισσότερες μελέτες.
Η κατάψυξη ωαρίων υπάρχει εδώ και πολλές δεκαετίες – και προτεινόταν παλαιότερα κυρίως σε γυναίκες που χρειάζονταν χημειοθεραπεία για καρκίνο ή άλλες παθήσεις και οι οποίες αντιμετώπιζαν μικρές πιθανότητες να έχουν υγιή ωάρια μετά τις επεμβάσεις τους. Οι παλαιότερες τεχνικές, όμως, ήταν λιγότερο επιτυχημένες επειδή η διαδικασία της κατάψυξης προκαλούσε τον σχηματισμό κρυστάλλων στο ωοκύτταρο, που κατέστρεφαν τη δομή του. Ως αποτέλεσμα, τα ωάρια συχνά δεν ήταν βιώσιμα μετά την απόψυξη.
Την τελευταία δεκαετία, τα προβλήματα αυτά έχουν λυθεί με την τεχνική της υαλοποίησης (vitrification) η οποία εφαρμόζεται στα σύγχρονα κέντρα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Η ταχεία κατάψυξη των ωαρίων, εμποδίζει τη δημιουργία ενδοκυτταρικών κρυστάλλων κι έτσι τα ωάρια που έχουν καταψυχθεί με υαλοποίηση είναι παρόμοιας αποτελεσματικότητας ως προς την ικανότητά τους να οδηγήσουν σε εγκυμοσύνη, με τα «φρέσκα» ωάρια που δεν έχουν περάσει από αυτή τη διαδικασία.
Καθυστερώντας το βιολογικό ρολόι
Η κατάψυξη ωαρίων θεωρείται ο μόνος τρόπος που μπορεί να καθυστερήσει το λεγόμενο «βιολογικό ρολόι» των γυναικών, το οποίο υπάρχει εξαιτίας του γεγονότος ότι, καθώς μεγαλώνουν, γίνεται πιο πιθανό τα ωάρια τους να παρουσιάσουν χρωμοσωμικές ανωμαλίες, αυξάνοντας τον κίνδυνο αποβολής και ορισμένων διαταραχών. Για παράδειγμα, ο κίνδυνος μιας γυναίκας να συλλάβει ένα παιδί με σύνδρομο Down αυξάνεται από περίπου 1 στις 350 γυναίκες στην ηλικία των 35 ετών, σε 1 στις 100 στην ηλικία των 40 ετών και σε 1 στις 30 στην ηλικία των 45 ετών, σύμφωνα με τη Mayo Clinic.
Επιπλέον, εάν μια γυναίκα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει τις μεθόδους της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής για να μείνει έγκυος αργότερα στη ζωή της, έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας εάν χρησιμοποιήσει “νεότερα” ωάρια (είτε δικά της ωάρια που κατέψυξε σε νεαρότερη ηλικία, είτε ωάρια από δότρια). Με αυτόν τον τρόπο, η κατάψυξη ωαρίων παρέχει στις γυναίκες την ευκαιρία να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους ενώ επιδιώκουν επαγγελματικούς στόχους ή αναζητούν τον κατάλληλο σύντροφο.
«Ακόμη, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κατάψυξη ωαρίων νωρίτερα στη ζωή μιας γυναίκας δεν μειώνει τις πιθανότητες μιας γυναίκας να μείνει έγκυος με φυσικό τρόπο αργότερα. Μπορεί σίγουρα όμως να εξασφαλίσει μια ζωή απαλλαγμένη από το άγχος της γονιμότητας που μπορεί να οδηγήσει σε λάθος επιλογές ζωής, εξαιτίας αυτού του γεγονότος», επισημαίνει ο Παναγιώτης Ψαθάς MD, PhD – Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος – Ιατρός Αναπαραγωγής, Ιδρυτικό μέλος της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life – ΙΑΣΩ.
Πρόληψη της υπογονιμότητας που οφείλεται στην ηλικία
Η υπογονιμότητα που αναπόφευκτα, ως φυσική εξέλιξη, έρχεται στη ζωή της γυναίκας από μια ηλικία και μετά, μέχρι σήμερα ήταν ένα από τα πιο δυσεπίλυτα ζητήματα των γυναικών κι αυτό γιατί συνήθως οδηγούσε τις γυναίκες -και σε πολλές περιπτώσεις τις οδηγεί ακόμη- σε συμβιβασμούς ζωής, άλλοτε συνειδητούς κι άλλοτε υποσυνείδητους.
Σήμερα όμως η υπογονιμότητα που οφείλεται στην ηλικία μπορεί πλέον να προληφθεί.
«Η επιλογή της διατήρησης γονιμότητας μέσω της κατάψυξης ωαρίων, είναι ίσως η πιο σημαντική ευκαιρία στη ζωή μιας νέας γυναίκας, να προλάβει αυτή τη φυσική εξέλιξη, που από μικρή ηλικία παίζει τόσο καθοριστικό ρόλο, στις αποφάσεις της, διαμορφώνει το χαρακτήρα της κι επιδρά καθοριστικά στην προσωπική της ανάπτυξη και στις επιλογές της», όπως δηλώνει χαρακτηριστικά ο Δρ Ψαθάς.
Με την επιλογή της κατάψυξης ωαρίων, οι γυναίκες κατανοούν πλέον ότι μπορούν να τα έχουν όλα και πάρουν σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή τους που βασίζονται στις πραγματικές επιθυμίες τους και όχι στην πίεση του χρόνου.
Η μετάθεση της μητρότητας για αργότερα, με την κατάψυξη ωαρίων, βάζει τις γυναίκες στη θέση που δικαιούνται. Στη θέση των ίσων ευκαιριών κι επιλογών στην κοινωνία. Στην Ελλάδα η κατάψυξη ωαρίων έχει ήδη αρχίσει να δημιουργεί μια νέα κουλτούρα ισότητας μεταξύ των δύο φύλων.
«Μιλάμε για την κατάψυξη ωαρίων σήμερα και ίσως δεν έχουμε κατανοήσει ακόμη κι εμείς οι ίδιοι κατά πόσο αυτή η εξέλιξη θα δημιουργήσει νέες νοοτροπίες που θα βασίζονται στην ελευθερία και την ισότητα των δύο φύλων και τελικά σε μια δικαιότερη και με ίσες ευκαιρίες για άντρες και γυναίκες, κοινωνία», καταλήγει ο Δρ Ψαθάς.
Παναγιώτης Ψαθάς MD, PhD – Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος – Ιατρός Αναπαραγωγής, Ιδρυτικό μέλος της Μονάδας Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Institute of Life – ΙΑΣΩ https://ppsathas.com
