Όταν ο παππούς και η γιαγιά κάνουν babysitting το καλοκαίρι

Τους καλοκαιρινούς μήνες όπου τα σχολεία είναι κλειστά αλλά οι γονείς εργαζόμενοι καθώς είναι, δεν μπορούν να αφήσουν τα παιδιά τους μόνα στο σπίτι, οι παππούδες αναλαμβάνουν να πάρουν τη σκυτάλη. Τί συμβαίνει όμως σε αυτή τη περίπτωση; Γιατί το θέμα της συμπερίληψης των παππούδων στη φύλαξη των παιδιών είναι περισσότερο πολύπλοκο;

Οι παππούδες, η αλήθεια είναι, ότι δεν είναι υποχρεωμένοι, ούτε και θα έπρεπε να είναι, να εμπλακούν στη φύλαξη των εγγονών τους. Ως γονείς των παιδιών τους, πολλές φορές μπορούν να γίνουν παραπάνω παρεμβατικοί και να μπαίνουν μπροστά στο δρόμο που θέλουν τα ενήλικα παιδιά τους να στρώσουν για τη νέα γενιά. Οι παππούδες ως παιδιά άλλης γενιάς, με διαφορετική προσέγγιση στην ανατροφή και στο θέμα της γονεϊκότητας, δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τα παιδιά τους. Αυτό πολλές φορές οδηγεί σε προστριβές αλλά και σε σύγχυση των μικρών μας ανθρώπων…

Επιπλέον, οι περισσότεροι παππούδες είναι αρκετά ενεργοί και δεν θέλουν να είναι υποχρεωμένοι να μεγαλώνουν τα εγγονάκια τους. Είτε πρόκειται για τους καλοκαιρινούς μήνες είτε όχι. Ο ρόλος του παππού και της γιαγιάς θα έπρεπε να είναι να διασκεδάζουν με τα εγγόνια τους, να ξεκουράζουν κάποιες φορές τους νέους γονείς και να ακολουθούν μια κοινή γραμμή σε αυτή τη τόσο δύσκολη αλλά και πολύτιμη αποστολή: το μεγάλωμα ενός μικρού ανθρώπου. Λίγες φορές θα σκεφτεί κανείς ότι αυτή η διαδικασία είναι ένα λειτούργημα και απαιτεί σοβαρότητα και αφοσίωση σε όλη της την πορεία.

Ποια είναι τα θετικά σε όλο αυτό;

Βεβαίως και υπάρχουν αρκετά πλεονεκτήματα στη φύλαξη του παιδιού από τους παππούδες του. Οι παππούδες είναι πρόσωπα εμπιστοσύνης και η αγάπη είναι κάτι αναμφισβήτητα εκεί σε σύγκριση με μια νταντά όπου θα αγαπήσει το παιδί εν καιρώ ίσως και όχι…. Όσοι από τους παππούδες και τις γιαγιάδες ένιωθαν ότι είχαν χάσει το γονεϊκό τους ρόλο από τη στιγμή που ενηλικιώθηκαν τα παιδιά τους, τώρα έχουν την ευκαιρία να τον ξαναζήσουν. Ωστόσο, αυτή τη φορά ο βαθμός άγχους είναι μικρότερος, αφού την ουσιαστική και τελική ευθύνη των παιδιών έχουν οι ίδιοι οι γονείς. Έτσι, χαίρονται περισσότερο την παιδική παρουσία -κάτι που, ίσως σαν γονείς δεν είχαν το χρόνο ή την ψυχική ηρεμία να απολαύσουν- και νιώθουν πιο ολοκληρωμένοι. Ακόμη, ο χρόνος που περνούν μαζί με τους παππούδες τους τα παιδιά είναι πολύτιμος, αφού αποκομίζουν την επίγνωση του ποιοι είναι και από πού προέρχονται. Μαθαίνουν, δηλαδή, τις ρίζες τους και αυτό μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στη μετέπειτα ανάπτυξη και εξέλιξή τους. Είναι σημαντικό για όλους μας να γνωρίζουμε το «οικογενειακό μας δέντρο».

Τί συμβαίνει όμως με τα μειονεκτήματα;

Οι παππούδες θα γίνουν συχνά αρκετά παρεμβατικοί υποστηρίζοντας ότι είναι πιο έμπειροι και θέτοντας τον νέο γονέα σε ρόλο παιδιού ξανά. Το παιδί-γονέας θα αφεθεί αφήνοντας το άγχος του νέου ρόλου στο παππού και μένοντας ακόμη περισσότερο στο ρόλο του παιδιού. Ωστόσο έρευνες έχουν αναδείξει προβλήματα που προκύπτουν από την παρεμβατικότητα των παππούδων στην ανατροφή των παιδιών. Πολλοί παππούδες και γιαγιάδες διαφωνούν με τον τρόπο που κάποιοι κανόνες εφαρμόζονται από τους γονείς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να τους τροποποιούν ή ακόμα και να τους αλλάζουν τελείως. Λογικό επακόλουθο είναι το παιδί να μπερδεύεται, μην ξέροντας ποιον κανόνα να ακολουθήσει ή ποιο είναι τελικά το πρόσωπο αναφοράς στην οικογένειά του, και τελικά να επιλέγει και να ακολουθεί αυτόν που ανταποκρίνεται στις δικές του επιθυμίες. Μετά ίσως επιπλήξουμε και το παιδί που έκανε κάτι τέτοιο, ενώ η ευθύνη δεν είναι δική του.

Τι μπορούμε να κάνουμε επομένως;

Οι γονείς που εργάζονται είναι απολύτως κατανοητό να θέλουν μια ασφαλή ψυχολογικά λύση και μάλιστα οικονομική για να βγει το καλοκαίρι. Ωστόσο, εάν έχουμε στο νου μας το συμφέρον του παιδιού μπορούμε να κοιτάξουμε και άλλες εναλλακτικές όπως μια κατασκήνωση, ένα κέντρο δημιουργικής απασχόλησης ή κάποιο summer camp που προσφέρει ερεθίσματα στο παιδί, το βοηθά να κοινωνικοποιηθεί και να αναπτύξει πολλές δεξιότητες που με τους παππούδες ίσως δεν θα είχαν. Πάντα υπάρχει ένα ίσως καθώς υπάρχουν παππούδες και γιαγιάδες που γνωρίζουν τι απαιτεί το μεγάλωμα ενός παιδιού και δεν επικεντρώνονται μόνο στις υλικές παροχές. Προσφέρουν ερεθίσματα, διαβάζουν παραμύθια, παίζουν με τα εγγόνια τους και προσπαθούν να αγκαλιάσουν τις νέες κατευθυντήριες γραμμές, γραμμές τόσο διαφορετικές από της δικής τους γενιάς…

Ένας συνδυασμός και των δύο θα είναι ίσως η ιδανική επιλογή, καθώς και οι παππούδες έτσι χαίρονται τα εγγόνια τους και δεν νιώθουν αυτό το βάρος της φύλαξη καθημερινά, και το παιδί αποκτά δεξιότητες και φίλους μέσα από την έκθεση του σε τέτοια περιβάλλοντα.

Παπακυργιάκη Χρύσα
Ψυχολόγος-Ειδική Παιδαγωγός
Email: chrysapapakirgiaki@yahoo.gr
Blog: psuxislogos.blogspot.com