«Τέτοιο βαθμό αξίζεις» - Αληθινές ιστορίες βαθμολογίας

ΓΙΑ ΤΟΣΟ ΑΞΙΖΕΙ. Είναι μια φράση που ακούω συχνά, τώρα που είναι περίοδος βαθμών. Την ακούω όμως με αρνητική χροιά, την χρησιμοποιεί κάποιος για να δικαιολογήσει τους χαμηλούς ή πολύ χαμηλούς βαθμούς που βάζει σε έναν μαθητή ή μαθήτρια. Τι σημαίνει όμως αυτό; Γιατί οι βαθμοί μοιάζουν τιμωρητικοί; Θα έπρεπε να είναι τιμωρητικοί; Άραγε ένας πολύ χαμηλός βαθμός (6, 5 ή 4) μπορεί να αποτελέσει κίνητρο για ένα παιδί να προσπαθήσει παραπάνω στο επόμενο τρίμηνο ή αιτία για να πεθάνει ακόμα και η μικρή πιθανότητα να προσπαθήσει στο μέλλον;

Νομίζω η ουσία είναι αλλού και όχι στο να δείξουμε τι «αξίζει» ένα παιδί κρίνοντας από 10 διαγωνίσματα ή τεστ ή προφορικές εξετάσεις, αλλά στο τι αξίζει να προσπαθήσει. Κι αυτό θέλει ενθάρρυνση. Οι ΔΑΣΚΑΛΟΙ να μη νιώθουμε ότι έχουμε ΕΞΟΥΣΙΑ και ευκαιρία να αποδώσουμε ΑΞΙΑ και οι ΓΟΝΕΙΣ να βλέπουμε τους βαθμούς των παιδιών σαν αριθμούς, δεν ΕΙΣΤΕ ΟΙ ΒΑΘΜΟΙ ΤΟΥΣ ΟΥΤΕ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΟΙ ΝΑ ΝΙΩΣΕΤΕ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΙ. Είναι απλώς αριθμοί που κάτι δείχνουν, αρκεί να κουβεντιάσουμε το τι.

Πολλές φορές αδυνατώ να καταλάβω τι συμβαίνει με τους βαθμούς. Πώς τους βλέπουν οι γονείς, πώς τους βλέπουν οι δάσκαλοι και πώς τελικά τους βλέπουν οι μαθητές που είναι οι άμεσα ενδιαφερομένοι.

Να πω εξαρχής πως δεν πιστεύω στη χρησιμότητα των βαθμών στο δημοτικό.

Γιατί απέχουν πολύ από αυτό που θα γίνει ένα παιδί σαν ενήλικας. Ένα 7 στο δημοτικό μπορεί να οδηγήσει σε έναν πετυχημένο επαγγελματία στο μέλλον. Ένα 10 στο δημοτικό μπορεί να οδηγήσει σε έναν άνθρωπο που δε θα συνεχίσει τις σπουδές του. Στόχος του δημοτικού είναι να σου μάθει τη μέθοδο, τη ρουτίνα, τη μελέτη, την αγάπη του να μαθαίνεις κι όλα αυτά δε χρειάζονται βαθμό για το πόσο τα πλησίασες ή όχι. Από την άλλη οι βαθμοί είναι δείκτες. Συγκεκριμένη περίοδο σου δείχνουν συγκεκριμένη προσπάθεια και συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Είναι αρκετό αυτό για να χαρακτηρίσουμε ένα παιδί από τους βαθμούς του; Όχι.

Είναι αρκετό αυτό για να πούμε σε ένα παιδί ότι είμαστε περήφανοι για τους βαθμούς του; Όχι. Ας μην ανεβάζουμε βαθμούς τριμήνου στο διαδίκτυο. Ας μην τους διαφημίζουμε.

Κανένα παιδί δεν χρειάζεται να σκεφτεί ότι οι γονείς του διαφημίζουν τους καλούς βαθμούς του. Γιατί θα σκεφτεί ότι θα ντραπούν για τους κακούς βαθμούς του και δεν θα τους διαφημίσουν.

Οι βαθμοί θα έπρεπε απλώς να ενημερώνουν, να γίνουν αφορμή για μια κουβέντα κι ύστερα να μπούνε σε ένα συρτάρι.

Έχει νόημα να βάλεις άριστα σε όλα; Όχι. Αλλά προσπάθησε οι βαθμοί κάθε παιδιού να αφορούν το ίδιο το παιδί την προσπάθειά του. Όχι τη σχέση που έχει η προσπάθειά του με αυτή των συμμαθητών του ή τον μέσο όρο της τάξης.

Κάθε παιδί είναι ένας κόσμος που προσπαθεί για τον εαυτό του. Όχι για τους άλλους.

Έχει νόημα να βάλεις σε έναν μαθητή βαθμό κάτω από 7; 6 ή 5 ή 4; Όχι. Γιατί έτσι δείχνεις ότι δεν σε ενδιαφέρει να του δώσεις κίνητρο, αλλά να τον τιμωρήσεις, να τον εκδικηθείς για την μελέτη ή την προσπάθεια που έκανε ή δεν έκανε. Κι οι μαθητές που δεν προσπάθησαν; Αυτοί που τεμπέλιασαν;

Κανένας κακός βαθμός δε θα τους ταρακουνήσει. Γιατί υπάρχουν λόγοι που δεν κατάφερε να έχει καλύτερο αποτέλεσμα ένα παιδί. Κι αυτό δεν θα διορθωθεί με έναν κακό βαθμό, εκβιαστικό ή τιμωρικό.

Θα διορθωθεί με το να προσπαθήσεις να σκεφτείς τι συμβαίνει στη ζωή του παιδιού, να βοηθήσεις αν μπορείς. Κανένα «τέτοιος βαθμός του αξίζει» δεν ταιριάζει σε κανένα παιδί, γιατί η αξία του παιδιού δεν μετριέται με βαθμούς. Δεν είμαστε οι βαθμοί μας, είμαστε κάτι παραπάνω από αυτούς. Ας το θυμόμαστε όλοι για να βοηθάμε τα παιδιά να νιώσουν ότι όλα ΑΞΙΖΟΥΝ.

Μάριος Μάζαρης
Εκπαιδευτικός
schoolmarius