Υπογονιμότητα και ψυχική υγεία: Τι δείχνουν μελέτες

Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των ζευγαριών που αναζητούν θεραπεία για την υπογονιμότητα έχει αυξηθεί δραματικά και οι λόγοι είναι πολλοί.

Λόγω της συμμετοχής σε θεραπείες γονιμότητας έχει αυξηθεί παράλληλα η ευαισθητοποίηση για τη διερεύνηση των ψυχολογικών επιπτώσεων της υπογονιμότητας.

Ψυχολογικές επιπτώσεις της υπογονιμότητας

Το άγχος της μη εκπλήρωσης της επιθυμίας απόκτησης ενός παιδιού, έχει συσχετιστεί με προβλήματα ψυχικής υγείας με κυριότερα τον θυμό, την κατάθλιψη, το άγχος, τη σεξουαλική δυσλειτουργία ακόμα και την κοινωνική απομόνωση. Τα ζευγάρια βιώνουν στίγμα, αίσθηση απώλειας και μειωμένη αυτοεκτίμηση στο πλαίσιο της υπογονιμότητάς τους (Nachtigall 1992). Γενικά, στα υπογόνιμα ζευγάρια οι γυναίκες παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα αγωνίας από τους άνδρες συντρόφους τους (Wright 1991, Greil 1988).

Ψυχολογική δυσφορία

Το άγχος και η κατάθλιψη περιγράφονται ως συχνές συνέπειες της υπογονιμότητας. Ένας αριθμός μελετών έχει βρει ότι η συχνότητα εμφάνισης της κατάθλιψης σε υπογόνιμα ζευγάρια που παρουσιάζονται για θεραπεία υπογονιμότητας είναι σημαντικά υψηλότερη από ό,τι στους ελέγχους γόνιμων ζευγαριών. Το άγχος έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι σημαντικά υψηλότερο στα υπογόνιμα ζευγάρια σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό, με το 8%-28% των υπογόνιμων ζευγαριών να αναφέρει κλινικά σημαντικό άγχος (Anderson 2003· Chen 2004· Parikh 2000).

Θεραπείες υπογονιμότητας

Ενώ πολλά ζευγάρια που παρουσιάζονται για θεραπεία υπογονιμότητας έχουν άγχος, η ίδια η διαδικασία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής συνδέεται επίσης με αυξημένα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και στρες (Leiblum 1987). Ένας αυξανόμενος αριθμός ερευνητικών μελετών έχει εξετάσει τον αντίκτυπο της θεραπείας υπογονιμότητας σε διαφορετικά στάδια, με τις περισσότερες να επικεντρώνονται στον αντίκτυπο των αποτυχημένων δοκιμών εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Τα δεδομένα, ωστόσο, εξακολουθούν να είναι αμφιλεγόμενα, καθώς άλλες μελέτες έχουν βρει ελάχιστη ψυχολογική διαταραχή που προκαλείται από τη διαδικασία θεραπείας της υπογονιμότητας ή την αποτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης (Paulson 1988· Boivin 1996). Υπό το πρίσμα της διαφοράς στα αποτελέσματα, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εγκατάλειψη της θεραπείας υπογονιμότητας, καθώς αυτός ο πληθυσμός συχνά δεν συμπεριλαμβάνεται ή αρνείται να συμμετάσχει σε μελέτες.

Το αποτέλεσμα της θεραπείας υπογονιμότητας μπορεί επίσης να επηρεαστεί από ψυχολογικούς παράγοντες. Μια σειρά από μελέτες έχουν εξετάσει το άγχος και την κατάσταση της διάθεσης ως προγνωστικούς παράγοντες της έκβασης στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Η πλειοψηφία αυτών των μελετών υποστηρίζει τη θεωρία ότι η δυσφορία σχετίζεται με χαμηλότερα ποσοστά εγκυμοσύνης μεταξύ των γυναικών που ακολουθούν θεραπεία υπογονιμότητας (Boivin 1995, Thiering 1993, Demytenaere 1998, Smeenk 2001, Sanders 1999).

Ψυχολογικές παρεμβάσεις

Υπό το φως των δεδομένων που υποδηλώνουν ότι τα ψυχολογικά συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα, την επιτυχία της θεραπείας υπογονιμότητας και την ικανότητα ανοχής της συνεχιζόμενης θεραπείας, το ενδιαφέρον για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων κατά τη διάρκεια της θεραπείας υπογονιμότητας έχει αυξηθεί.

Με πληροφορίες από το womensmentalhealth.org