«Το παιδί και το.. κουμπί!», γράφει η αναπτυξιακή λογοθεραπεύτρια, Φανή Βαγγελάτου

Τα τελευταία χρόνια, εκτός από το κλασικό περιβάλλον εργασίας (του πλανήτη μου) έχω καταφέρει να έχω ακόμα μεγαλύτερη επικοινωνία με οικογένειες μέσα από τη σελίδα μου και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είμαι επίσης ιδιαιτέρως χαρούμενη γι' αυτό, καθώς Έλληνες από όλο τον κόσμο (κυριολεκτικά) μου γράφουν τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζουν με τα παιδιά τους και ζητούν συμβουλές και βοήθεια.

Γι' αυτές τις δυσκολίες και γι' αυτές τις συμβουλές θέλω να σας μιλήσω σήμερα καθώς η οικογένεια και το περιβάλλον για εμένα είναι το πιο σημαντικό στη ζωή ενός παιδιού με μικρότερες, μεγαλύτερες ή καθόλου δυσκολίες.

Λαμβάνω mail:
• Το παιδί μου χτυπάει στο σχολείο και στο σπίτι
• Η μικρή μας διεκδικεί αυτό που θέλει πέφτοντας κάτω και χτυπώντας τα χέρια της στο πάτωμα
• Το 7χρονο αγοράκι μου λέει ψέματα για τα μαθήματά του
• Το μικρό μας είναι τριών και φωνάζει πιο δυνατά από εμάς για να του κάνουμε το χατίρι
• Ο μικρός έφτασε 5 και τρώει μόνο αλεσμένες τροφές, μπισκότα και σοκολατάκια
και άλλα πολλά..

Ακριβώς τα ίδια, συζητάμε και με τους γονείς των παιδιών με τα οποία «δουλεύω» και μάλιστα ΔΩΡΕΑΝ σε τακτά χρονικά διαστήματα ατομικά ή σε ομάδες, καθώς εκτός από τα ατομικά προγράμματα παρέμβασης επιμένω πολύ για τη συμβουλευτική σε πράγματα πρακτικά μέσα στο σπίτι και στο σχολείο:

• Τα παιδιά μου δεν μαζεύουν τα παιχνίδια τους
• Η κόρη μου και ο γιός μου παίζουν ξύλο μεταξύ τους
• Ο μικρός έρχεται και κοιμάται μαζί μας το βράδυ
• Η κόρη μου δεν κάθεται να διαβάσει
και τα σχετικά..

Γνωρίζετε όλοι (ένας ένας ξεχωριστά) πως έχω απαντήσει σε όλους, έχω γράψει/μιλήσει για τη διαρκή διαμόρφωση και τροποποίηση συμπεριφοράς, έχω τονίσει πως τα παιδιά είναι καθρέφτης των γονέων αλλά όχι μόνο στα άσχημα αλλά και στα τόσα καλά, πως όλοι κάνουμε λάθη, πως δεν υπάρχει ιδανικός γονέας και πως τα παιδιά ακόμα και με κάποιες «ανεπιθύμητες συμπεριφορές» θα εξελιχθούν και δεν υπάρχει πάντα λόγος για να κινδυνολογούμε!

Οφείλω όμως αγαπητοί φίλοι μου, μετά από τόσες πολλές οικογένειες και τόσα πολλά παιδάκια, να σας δώσω και τη στατιστική.

Κλείνοντας το 2013 διαπίστωσα πως η ορθότερη απάντηση σε παρόμοια θέματα θα ήταν:
«Tο παιδί δεν έχει κουμπί να το πατήσεις και να κάνει/σταματήσει να κάνει αυτό που θέλεις/δεν θέλεις, όπως άλλωστε όλοι οι άνθρωποι!».

Από τα 100 email στα 70 δεν έλαβα απάντηση για τις μεθόδους που σύστησα και από τις ομάδες που συντόνισα, το 50% το γονέων έκανε αδικαιολόγητες απουσίες, δεν ειδοποιούσε και ξεχνούσε τις ημερομηνίες των συναντήσεων. Παρόλαυτά το 100% των γονέων εκθείασε τη βοήθεια των ομάδων και τις συμβουλευτικής και συνέχισε να ζητάει συμβουλές σε ώρες και μέρες που δεν ήταν οι προκαθορισμένες (σε αυτές γίνονταν απουσίες) καθώς και λύσεις σε θέματα τα οποία μπορεί να είχαν απαντηθεί αλλά απαιτούσαν χρόνο, κόπο, μάλλον κλάματα και ίσως ξενύχτι!

Η διαδικασία τροποποίησης συμπεριφοράς (πώς να κάνω το παιδί μου να με ακούει) είναι μια διαρκής και ατέρμονη διαδικασία και φυσικά όχι απαραίτητα εύκολη. Σαν «θεραπεύτρια» και «ειδικός» δεν με πειράζει κάποιος να μην είναι έτοιμος να δουλέψει για κάτι το οποίο δεν μπορεί να διαχειριστεί (πχ. να κάνει το παιδί να κοιμάται στο κρεβάτι του) γιατί δεν έχει χρόνο ή γιατί δεν μπορεί να έρθει αντιμέτωπος με αυτό τώρα, με στεναχωρεί πολύ όμως να βλέπω ανθρώπους να ψάχνουν για λύσεις, να μιλούν για προβλήματα αλλά να ψάχνουν για «κουμπιά»! Να μην ακούν προτάσεις που απαιτούν χρόνο και κόπο, να μη θέλουν να επενδύσουν σε μακροχρόνιες και απαιτητικές διαδικασίες, παρόλαυτά όμως, να επιμένουν να ρωτούν μέχρι να λάβουν την απάντηση που τους «κάνει».

Τα παιδιά μας δεν έχουν κουμπιά όπως δεν έχουμε κι εμείς. Αν θέλουμε να τα διδάξουμε κάτι ή να τα κάνουμε να σταματήσουν μια κακή συνήθεια πρέπει να καταστρώσουμε σχέδιο, να εφαρμόσουμε στρατηγικές και να επιμείνουμε σε αυτές έτοιμοι για όλες τις αντιδράσεις. Εγώ, που δεν αλλάζω εύκολα, δεν μπορώ να περιμένω μια μικρογραφία μου (ακόμα και μόλις μισό μέτρο) να αλλάζει από τη μια στιγμή στην άλλη. Τα πράγματα δεν είναι πάντα εύκολα, δεν είναι όμως και ιδιαιτέρως δύσκολα! Οι γονείς δεν είναι «μηχανές παραγωγής σωστής συμπεριφοράς» είναι άνθρωποι, κάνουν λάθη, προσπαθούν, αγωνίζονται, ακούν και συνεχώς μαθαίνουν!

Τα παιδιά από την άλλη δεν ήρθαν με οδηγίες χρήσεως και όσο και να ψάχνουμε, δε θα βρούμε κανένα κουμπί πίσω από τις πάνες, τους αφαλούς και τα όμορφα, τρυφερά μπουτάκια! Οι απαντήσεις που ψάχνουν οι μαμάδες και οι μπαμπάδες συνήθως κρύβονται στην κοινή λογική και αν δυσκολευόμαστε να τις βρούμε, ο χρόνος και η παρατήρηση είναι τα μεγαλύτερα όπλα! Αν πάλι αυτό που μας ενοχλεί δεν έχουμε το χρόνο ή την υπομονή να το αλλάξουμε τώρα, καλό είναι να σταματήσουμε να μιλάμε γι' αυτό σα να προσπαθούμε μάταια, να αποδεχτούμε το χρόνο που χρειαζόμαστε και να επανέλθουμε σε αυτό όταν θα είμαστε έτοιμοι!

Να μη ξεχνάτε μαμάδες και μπαμπάδες, όταν λέμε πως τα παιδιά είναι ο καθρέφτης σας, εννοούμε πως σας τα πήραν όλα.. και τα άσχημα, αλλά και τόσα άλλα καλά!

Φανή Βαγγελάτου B.Sc. - M.A.
Αναπτυξιακή Λογοθεραπεύτρια
Ειδ. Παιδαγωγός
Αναλύτρια Συμπεριφοράς Π.Ε.Α.Σ.
Συντονίστρια Σχολών Γονέων
τ. 210-9609172 κ. 693 613 1982
www.planitis.eu