«Θέλω τόσο πολύ ένα παιδί ... αλλά κουράστηκα πια»

Η διάγνωση υπογονιμότητας όπως και ολόκληρη η θεραπεία της πρέπει πάντα να συμπεριλαμβάνουν ψυχολογική στήριξη και συμβουλευτική. Γιατί ;

Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την γονιμότητά τους, συχνά βιώνουν συναισθήματα ενοχής και αδυναμίας. Η απουσία ελέγχου στην αναπαραγωγική ικανότητα του σώματός τους, μπορεί να τους κάνει να νοιώσουν ανήμποροι. Συχνά κατηγορούν τον εαυτό τους ή τον σύντροφό τους για το πρόβλημα που ζουν. Δυστυχώς, αυτή η ανάγκη να ρίξουν την ευθύνη κάπου, μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική για την σχέση τους και να προκαλέσει σημαντική εχθρικότητα μεταξύ των συντρόφων, η οποία με τον καιρό θα οδώνεται. Αμφισβητούν τις ικανότητές τους, την ταυτότητά τους, ακόμα και την αξία τους σαν άνθρωποι.

Τα ζευγάρια ενδεχομένως να βρεθούν σε δύσκολη στιγμή όταν ο ένας από τους δύο είναι αποφασισμένος να ακολουθήσει όλες τις πιθανές θεραπείες και να κάνει ότι χρειαστεί προκειμένου να αποκτήσουν ένα παιδί, ενώ ο άλλος να προτιμάει να βάλει κάποια όρια. Μπορεί να αγχωθούν έντονα για την επιλογή της καλύτερης θεραπείας, βομβαρδισμένοι από απόψεις τρίτων και δικές τους σκέψεις στην προσπάθειά τους να προδιαγράψουν την επιτυχία. Επιπλέον, πολλά ζευγάρια μπαίνουν σε μια διαδικασία πένθους λόγω του παιδιού που δεν μπορούν να αποκτήσουν. Οι γυναίκες που έχουν περάσει πολλαπλές αποβολές μπορεί να είναι ιδιαιτέρως καταβεβλημένες και με τάση να θλίβονται.

Με όλα αυτά τα συναισθήματα να «χτυπάνε κόκκινο», δεν αποτελεί έκπληξη το αρνητικό αντίκτυπο που μπορεί να υπάρξει στην σεξουαλική τους ζωή όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με δυσκολίες στην γονιμότητά τους. Λόγω αυτών των συναισθηματικών ζητημάτων που συνδέονται με την γονιμότητά τους, η αναζήτηση της κατάλληλης βοήθειας από ειδικό σύμβουλο υπογονιμότητας (ψυχολόγο) είναι απαραίτητη καθώς θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν και ξεπεράσουν αυτά τα προβλήματα άμεσα χωρίς να αφήσουν τον χρόνο να περνάει και να λειτουργεί αρνητικά στην πραγμάτωση της βασικής τους επιθυμίας.

Επίσης θα τους κατευθύνει στην καλύτερη δυνατή επιλογή ακόμα και κέντρου υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είτε αν δεν έχουν κάποια κατάλληλη σύσταση είτε αν έχουν ήδη κάποιες ανεπιτυχείς προσπάθειες. Είναι λογικό να μην γνωρίζουν πού να απευθυνθούν και να μοιάζουν όλα βουνό καθώς είναι ένας χώρος που αν δεν χρειαστεί να βρεθούν, δεν υπάρχει λόγος να τους απασχολήσει νωρίτερα στη ζωή τους. Και είναι πολύ βοηθητικό για αυτούς να έχουν κάποιον άνθρωπο που να γνωρίζει και να τους στηρίζει σε όλες τις συναισθηματικές δυσκολίες που ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν.

Πώς;
Στο εξωτερικό τα περισσότερα κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής έχουν υποχρεωτική μία συνεδρία με ειδικό σύμβουλο υπογονιμότητας πριν ξεκινήσουν κάποια θεραπεία. Με αυτό τον τρόπο, τα ζευγάρια έχουν την ευκαιρία να εκδηλώσουν τις ανησυχίες και τις αγωνίες τους, όπως και να αποφασίσουν αν αυτό που θα επιλέξουν είναι πραγματικά για το δικό τους καλό. Επίσης τους βοηθούν να εντοπίσουν ποιος από τους δύο στο ζευγάρι θα επωφεληθεί από επιπλέον συμβουλευτική και στήριξη επειδή μπορεί να εμφανίζει συμπτώματα δυσκολίας προσαρμογής στην κατάσταση.

Δυστυχώς, η ψυχολογική στήριξη μπορεί να είναι σημαντικό κόστος και ένας λόγος που κάποιοι δεν λαμβάνουν αυτή την υπηρεσία,. Όμως, αν η συμβουλευτική γίνει πολύ αρχικά πριν καν την επιλογή θεραπείας, το πιο πιθανό είναι (1) να μην χρειαστεί εκτενής στήριξη όταν τα πράγματα θα έχουν επιβαρυνθεί πολύ και (2) να υπάρξει επιτυχία στην ιατρική θεραπεία από την πρώτη φορά, ώστε να μην χρειαστούν πολλές προσπάθειες οι οποίες έχουν οικονομικό κόστος αλλά και ψυχικό.

Η συμβουλευτική υπογονιμότητας δεν περιορίζεται σε συζήτηση σχετικά με θεραπευτικές επιλογές και τα επόμενα βήματα καθώς σημαντικό ρόλο έχουν τα συναισθηματικά θέματα τα οποία επηρεάζουν και την ικανότητα των συντρόφων να διαχειριστούν την κατάσταση και να προσαρμοστούν σε κάποιες ίσως ξένες μέχρι τώρα συνθήκες. Είναι απαραίτητο να μπορούν να έχουν θετικά συναισθήματα ακόμα και σε αυτή την δυσκολία που εμφανίζει το σώμα τους, καθώς μόνο έτσι θα μπορέσουν να δυναμώσουν και την σχέση τους αλλά και να αποφύγουν την αποξένωση που δυστυχώς συναντάμε όταν οι σύντροφοι επικεντρώνονται στην απόκτηση απογόνου και ξεχνούν τον εαυτό τους και την σχέση τους.

Είναι εξαιρετικά δύσκολο αλλά και σωτήριο, να μπορέσει το ζευγάρι να κρατήσει ανοιχτά τα κανάλια της επικοινωνίας σε αυτές τις περιόδους. Είναι πολύ ευάλωτοι και είναι απολύτως φυσιολογικό. Γι' αυτό και θα πρέπει να τιμήσουν και όχι να υποτιμήσουν όποια συναισθήματα βιώσουν, να τα φροντίσουν προκειμένου να πλησιάσουν τον στόχο τους αποφεύγοντας χρόνιες φορτίσεις και πολλαπλές θεραπείες.

Ιωάννα Π. Θεοδωρακοπούλου, PsyD, MSc,
Συμβουλευτικός Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπευτρια
Επικεφαλής υπηρεσιών συμβουλευτικής στο Feelwelltoday
e-mail : itheodorakopoulou@feelwelltoday.com,
i.theodorakopoulos@ymail.com