Δεν θέλω να γίνω τοξικός γονιός!

«Θέλω να είμαι ο καλύτερος γονιός για το παιδί μου, δεν θέλω να γίνω σαν εκείνους τους τοξικούς γονείς που βλέπω γύρω μου!» ακούω συχνά στο γραφείο από γονείς γεμάτους άγχος και φόβο μήπως και τελικά «ο καλός γονιός» είναι ένα όνειρο απατηλό για αυτούς.

Το μόνο σίγουρο είναι πως κανείς δεν γεννιέται γονιός, αντίθετα μεγαλώνει από γονείς ή φροντιστές που και εκείνοι προσπάθησαν να κάνουν το καλύτερο για τα παιδιά τους. Άλλοι το πέτυχαν, άλλοι όχι και τόσο καλά, άλλοι χαρακτηρίστηκαν ως τοξικοί, αδιάφοροι, ψυχροί και απόμακροι, κλπ.

Όλοι είμαστε άνθρωποι και ως άνθρωποι είναι φυσικό να κάνουμε και λάθη. Σημαντικό είναι να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να μην τα επαναλαμβάνουμε. Έτσι ακριβώς και ως γονείς, το σίγουρο είναι ότι θα κάνετε λάθη, φτάνει όμως να μάθετε μέσα από αυτά και να μην τα επαναλαμβάνετε, αντίθετα να τα χρησιμοποιείτε θετικά στην εξέλιξή σας. Τα λάθη είναι ανθρώπινα, άλλωστε μέσα από την αλληλεπίδραση με το παιδί σας, την επαφή και την επικοινωνία μαζί του θα αναπτύξετε τις δεξιότητες εκείνες που θα σας κάνουν έναν καλό γονιό εφόσον «δουλέψετε» γι αυτό. Και να θυμάστε πως όταν λέμε «καλός γονιός» δεν αναφερόμαστε σε έναν γονιό που δεν θα θυμώσει με το παιδί του, δεν θα υπερβάλλει κάποιες φορές, δεν θα το μαλώσει ποτέ ή δεν θα χάσει την ψυχραιμία του. Είπαμε, άνθρωποι είστε και όχι προγραμματισμένες μηχανές, άνθρωποι ζωντανοί με σκέψεις και συναισθήματα που οδηγούν σε αντίστοιχες συμπεριφορές οι οποίες δεν είναι απαραίτητα και τοξικές.

Εννιά χαρακτηριστικά της τοξικής μητέρας

Ποιοι θεωρούνται τοξικοί γονείς;

Γονείς που λεκτικά μπορεί να δηλώνουν πόσο αγαπούν τα παιδιά τους, στην πράξη όμως συμπεριφέρονται με τρόπους που τελικά δημιουργούν στα παιδιά τους ανασφάλεια, αμφιβολίες ως προς την αγάπη και την αποδοχή. Γονείς με διπλά μηνύματα, γονείς που άλλα λένε και άλλα δείχνουν με τις πράξεις τους, γονείς που παραμελούν τις παιδικές ανάγκες, γονείς που δεν έχουν μάθει να ακούν τα παιδιά τους και γενικότερα τους άλλους, γονείς εγωκεντρικοί, γονείς που αντί να στηρίξουν τα παιδιά τους τα κακομεταχειρίζονται, τα υποτιμούν, ασκούν αρνητική κριτική, τα συγκρίνουν. Γονείς που δεν αναγνωρίζουν τίποτα θετικό, δεν σέβονται, φέρονται ανώριμα, δεν κατανοούν τις ανάγκες των παιδιών τους, γονείς που βάζουν τον εαυτό τους πάνω από εκείνα, γονείς χειριστικοί που θεωρούν ότι έχουν πάντα δίκιο, γονείς που δυστυχώς αφήνουν συναισθηματικά σημαδεμένη την παιδική ψυχούλα. Δυστυχώς οι τοξικοί γονείς και ψέματα λένε και χειραγωγούν, και αγνοούν, και ταπεινώνουν και επικρίνουν τους άλλους αλλά και τα παιδιά τους. Ο τρόπος τους και οι πράξεις τους πέφτουν κάτω από την ομπρέλα της παραμέλησης ή της συναισθηματικής, λεκτικής ή σωματικής κακοποίησης. Τίποτα δεν είναι ποτέ αρκετά καλό και πάντα βρίσκουν τρόπους για να υποτιμήσουν και να υποβιβάσουν, να συγκρίνουν το παιδί τους, ασχέτως αν εκείνο για παράδειγμα είναι άριστος μαθητής ή πολύ καλός στα αθλήματα.

Οι τοξικοί γονείς γενικά επιδιώκουν να ελέγχουν πλήρως το παιδί τους σε κάθε πτυχή της ζωής τους και είναι εξαιρετικά ταλαντούχοι στο να κάνουν τους άλλους να πιστεύουν ότι ό,τι κάνουν είναι προς το συμφέρον του παιδιού. Αν λοιπόν αναγνωρίσετε τον εαυτό σας στα παραπάνω, καλό είναι να αναρωτηθείτε για το πώς θέλετε να σας θυμούνται τα παιδιά σας, ως έναν καλό γονιό, υποστηρικτικό, συναισθηματικά παρών ή ως έναν γονιό που το μόνο που τον ένοιαζε ήταν ο εαυτός του, ως έναν γονιό που μύριζε …τοξικότητα. Η βοήθεια ειδικού θα φανεί χρήσιμη στην αναγνώριση και αντιμετώπιση τοξικών συμπεριφορών.

Μαρίνα Μόσχα

Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας