«Εκείνη περνάει επιλόχειο κατάθλιψη… Eμένα ποιος θα μου πει τι περνάω ως νέος μπαμπάς;»
Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε τους νέους μπαμπάδες οι οποίοι μπορεί να αισθάνονται μεγάλη φόρτιση – σωματικά και ψυχικά – από την ημέρα που ήρθε το μωρό τους στη ζωή τους.
Συχνά τους ξεχνάμε όμως δεν είναι καθόλου σπάνιο να εμφανίσουν συμπτώματα κατάθλιψης την ίδια περίοδο που η μητέρα περνάει επιλόχειο κατάθλιψη. Οι έρευνες δείχνουν ότι το 10% των νέων μπαμπάδων εμφανίζουν τέτοια συμπτώματα μετά την άφιξη του μωρού στη ζωή τους. Δηλαδή 1 στους 10. Αρκετά λογικό καθώς κάποιοι από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην κατάθλιψη της μαμάς του μωρού, μπορεί να επηρεάσουν και τον μπαμπά του.
Γι' αυτό, αν πιάνετε τον μπαμπά του παιδιού σας να σας λέει ότι δεν αισθάνεται και τόσο καλά την συγκεκριμένη περίοδο της ζωής σας, μοιραστείτε μαζί του το άρθρο αυτό και δώστε του λίγο χρόνο να σκεφτεί τα παρακάτω.
Κάποιοι από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση συναισθημάτων κατάθλιψης είναι το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό για άγχος ή κατάθλιψη, ιστορικό σε εξαρτήσεις από αλκοόλ ή ουσίες, σε τάσεις για εμμονές και ψυχαναγκασμό, αλλαγές στον επαγγελματικό τομέα και δυσφορικές συνθήκες, οικονομικές πιέσεις, δυσκολίες στον ύπνο, συγκρουσιακές σχέσεις με την σύζυγο, ανεπαρκής στήριξη από άμεσο περιβάλλον, αμφιθυμία στον ρόλο του πατέρα, διαταραγμένες σχέσεις με τους γονείς (τον ένα ή και τους δύο).
Όμως θέλω να προσθέσω ότι η κατάθλιψη δεν εμφανίζεται πάντα όπως την έχουμε φανταστεί σύμφωνα με την πληροφόρηση που έχουμε. Ορισμένοι άνθρωποι την βιώνουν σαν βαθιά θλίψη, απελπισία και αναξιότητα. Όμως μπορεί να έρθει και σαν αίσθημα έντονης κόπωσης, ανικανότητα να χαλαρώσουμε, αγωνία, αδιαφορία για ότι άλλοτε ήταν ευχάριστο σε δραστηριότητα, δυσκολία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, παρορμητισμό και απροσεξία, απομόνωση και μοναχικότητα, ανάγκη να βρισκόμαστε περισσότερες ώρες έξω από το σπίτι, απογοήτευση, υπερβολική ανησυχία για τα οικονομικά θέματα, απώλεια ικανοποίησης στον εργασιακό τομέα, δυσαρέσκεια για τον γάμο μας, αίσθημα απόρριψης από την σύζυγο, επικριτικότητα προς τον εαυτό μας ή τους άλλους, οργή και υπερβολική αντιδραστικότητα,, εξάντληση ή υπερένταση.
Αν η σύζυγος σας δεν είναι καλά ψυχολογικά και βρίσκεται σε ψυχοθεραπεία για την επιλόχειο κατάθλιψη, είναι αναμενόμενο να αισθανθείτε μια επιπλέον πίεση ότι θα πρέπει εσείς να είστε καλά και να στηρίξετε όλη την οικογένεια ενώ εκείνη κάνει την προσπάθειά της να αναρρώσει. Κι αυτό είναι κατανοητό. Ανάλογα με την σχέση που έχετε με την σύζυγό σας, το πώς τα πάει και πόσο άσχημα αισθάνεστε εσείς, είναι λογικό να έχετε την ανάγκη να βρείτε μια ισορροπία μεταξύ αυτού που χρειάζεται να κάνετε για τον εαυτό σας και αυτού που χρειάζεται να κάνετε για τη σύζυγό σας. Αλλά να θυμάστε, θα είναι πολύ βοηθητικό για εκείνη να είστε δυνατός και υγιής. Το τελευταίο πράγμα για το οποίο χρειάζεται εκείνη να ανησυχεί είναι για το πώς είστε εσείς. Άρα κάντε ότι χρειάζεται για να προσέξετε και να φροντίσετε τον εαυτό σας.
Σας διαβεβαιώνω ότι δεν πρόκειται να σας βοηθήσει καθόλου το να προσπαθείτε να αρνηθείτε οποιοδήποτε αρνητικό συναίσθημα, να αγνοήσετε ή να κρύβετε τα συναισθήματά σας, να ρίξετε τις ελπίδες σας στο πέρασμα του χρόνου και στην τύχη, να περνάτε περισσότερο χρόνο μακριά από το σπίτι, να αποσύρεστε από την οικογένεια και φίλους, να σκέφτεστε εντελώς στρεβλωμένες ιδέες όπως «οι δυνατοί άντρες δεν αρρωσταίνουν» ή ότι η κατάθλιψη είναι αδυναμία χαρακτήρα, να δουλεύετε περισσότερες ώρες, να ξοδεύετε τον χρόνο σας αντιδρώντας και ξεσπώντας αλλού όπως να μένετε έξω μέχρι αργά, να βγαίνετε μετά τη δουλειά ή να πίνετε περισσότερο, να ξεσπάτε σε όσους προσπαθούν να σας στηρίξουν, να απορρίπτεται την βοήθεια.
Αντιθέτως θα σας σύστηνα να μιλάτε σε άτομα που εμπιστεύεστε για τα συναισθήματά σας, να επικοινωνήσετε με κάποιον γιατρό με τον οποίον νοιώθετε άνετα, να ζητήσετε συστάσεις για ειδικό αν επιθυμείτε να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά αυτό που περνάτε, να μην αφήσετε τις οικονομικές σας ανησυχίες να σας εμποδίσουν στην αναζήτηση βοήθειας, να μην περιμένετε να νοιώσετε αμέσως καλύτερα, να συμμετέχετε σε αθλητικές δραστηριότητες ή να εντάξετε στο πρόγραμμά σας ήπια σωματική άσκηση, να αναβάλλετε όποιες μείζονες αποφάσεις είναι στο προσκήνιο στην παρούσα φάση.
Όμως η αναζήτηση βοήθειας γίνεται κάτι δύσκολο γιατί εσείς οι ίδιοι επιλέγετε να μην λέτε πώς αισθάνεστε. Ίσως πάλι να προσπαθήσετε να πείσετε τον εαυτό σας ότι είναι φυσιολογικό αυτό που σας συμβαίνει και ότι θα φύγει με έναν καλό βραδινό ύπνο, ή να λέτε στον εαυτό σας ότι όλοι οι νέοι μπαμπάδες είναι εξαντλημένοι και αισθάνονται σαν εσάς. Κάποιες φορές σας μοιάζει ευκολότερο το να μην το αντιμετωπίσετε μιας κι έχετε την τάση οι άνδρες μην αγγίζετε τα ψυχολογικά συμπτώματά σας και να επιλέγετε να καταπνίξετε την κατάθλιψή σας με κατανάλωση αλκοόλ ή χρήση άλλων ουσιών.
Θα κλείσω τονίζοντάς σας τους λόγους για τους οποίους είναι σημαντικό και απαραίτητο να αποφασίσετε να βοηθηθείτε σωστά και όπως αξίζει στον εαυτό σας !
Η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή κατάσταση και επηρεάζει όλο το σώμα, τη διάθεση και τις σκέψεις μας. Το κάθε μέλος της οικογένειάς σας έχει ανάγκη να είναι υγιές. Όταν φροντίζετε εσείς πρώτα τον εαυτό σου, η σύζυγός σας θα αισθανθεί καλύτερα, το μωρό σας θα αισθανθεί καλύτερα και ΕΣΕΙΣ θα αισθανθείτε καλύτερα. Αν ανησυχείτε για το πώς αισθάνεστε, ζητήστε βοήθεια όπως κάθε φυσιολογικός άνθρωπος, ώστε να μπορέσετε να κάνετε μόνο αυτό που χρειάζεστε – και τίποτα παραπάνω - κι έτσι να επιστρέψετε στην διάθεση και κατάσταση που επιθυμείτε και ήσασταν νωρίτερα.
Ιωάννα Θεοδωρακόπουλου, PsyD, MSc
Συμβουλευτικός ψυχολόγος - ψυχοθεραπεύτρια
Σύμβουλος υπογονιμότητας
Επικεφαλής επιστημονικών υπηρεσιών του www.feelwelltoday.com
e-mail: itheodorakopoulou@feelwelltoday.com / ioanna.thps@gmail.com