Κάποτε θα αλλάξουν οι ρόλοι σας. Μια μέρα η μάνα σου, θα σε φωνάξει «Μάνα». Γιατί έτσι θα σε βλέπει, αφού πλέον εσύ θα τη φροντίζεις. Μην κάνεις το λάθος και της γυρίσεις την πλάτη, όπως κάνουν τόσοι και τόσες γιοι και κόρες, που είτε εγκαταλείπουν τους γονείς τους, είτε τους βλέπουν σε γιορτές και αν.
Θα είναι δύσκολο γιατί μαζί με τη δική σου οικογένεια, θα έχεις και τη μάνα σου, να έχει τη συμπεριφορά μικρού παιδιού. Άλλοτε θα σου γκρινιάζει που δεν πας να την δεις τόσο συχνά, άλλοτε θα τη θεωρείς παράξενη.
Τώρα μου ήρθε στο μυαλό ένα διήγημα του Ρέιμοντ Κάρβερ, τα «Κιβώτια», όπου μια μάνα μεγάλη σε ηλικία, έχει εμμονή με τις μετακομίσεις. Όλο αλλάζει σπίτια, και ο γιος της έχει πια κουραστεί με αυτό το «ραβαΐσι». Ώσπου στο τέλος του διηγήματος, ο ήρωας αποκαλεί τη μάνα του όπως ο αλκοολικός του πατέρας πριν τον θάνατό του, όταν είχε κάποιες καλές μέρες. «Καρδούλα μου», της λέει. «Μην φοβάσαι, καρδούλα μου».
Εγώ μέσα σε αυτό το «καρδούλα μου», ένιωσα την ψυχή μου να μαλακώνει απότομα.
Αυτές οι μετακομίσεις είναι ένα συμβολισμός. Μια μάνα μεγαλώνει μαζί με τα παιδιά της, και κάποτε γερνάει, και οι πράξεις της μπορεί κάποιες στιγμές να μην είναι τόσο λογικές.
Αλλά είναι και θα είναι πάντα η "καρδούλα" μας.
Εγώ, κάπου εδώ θα ήθελα να μιλήσω για τη γιαγιά μου. Η γιαγιά μου είναι μάνα δύο γυναικών, και κόρη της προγιαγιάς μου, η οποία έφυγε από την ζωή πριν από τρία χρόνια, λίγο πριν την Πρωτοχρονιά, σε ηλικία 98 ετών. Τα τελευταία χρόνια, πριν «φύγει», ήταν δύσκολα. Η γιαγιά μου βίωνε κάθε μέρα ένα γολγοθά. Όμως, μέχρι το τέλος, της κρατούσε το χέρι. Έγινε πραγματικά η μάνα της μάνα της.
Η προγιαγιά μου τη φώναζε «Μάνα». Και δεν έχω ξαναδεί κάτι πιο τρυφερό. Σε αυτό τον κύκλο της ζωής, και της μητρότητας, οι δύο αγαπημένες μου γυναίκες, οι ηρωίδες μου, έγιναν για εμένα ένα φωτεινό παράδειγμα.
Η αγάπη είναι πάνω από τη ζωή, και τον χρόνο.
Βλέπω ανθρώπους να ταΐζουν τις μαμάδες τους στο στόμα, να τις κάνουν μπάνιο. Βλέπω ανθρώπους να κουβαλάνε το γέρικο σκυλάκι, ή γατάκι τους στα χέρια. Βλέπω ανθρώπους με ψυχές μεγαλύτερες από τον ήλιο. Και τότε ξέρω πως ο κόσμος ανάμεσα στα χαλάσματά του, έχει μια καυτή λάβα καλοσύνης και πως οι επόμενες γενιές θα έχουν λουλούδια στα χέρια τους, και το εγώ θα είναι πάντα μικρότερο του εμείς.
Θέλω να κρατήσω ενός λεπτού σιγή για τους ανθρώπους, που η ανθρωπιά τους σείει τη Γη!
Θέλω αυτή την ημέρα να μην ξεχνάμε τα ανήμπορα πλάσματα, που μας έδωσαν το αντίδοτο του θανάτου. Μια μάνα δεν έχει ηλικία. Μια κόρη δεν έχει ηλικία.
Να τις χαιρόμαστε λοιπόν, και να τις αγαπάμε!