Αφαλός του μωρού: Πότε «πέφτει» και πώς να τον περιποιηθώ;
Ο ομφάλιος λώρος είναι πηγή ζωής που συνδέει την μητέρα με το έμβρυο καθόλη την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ουσιαστικά είναι ένας σωλήνας που παρέχει στο έμβρυο τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες για την ανάπτυξή του. Κατά τον τοκετό, ο ομφάλιος λώρος κόβεται.
Αρχικά, είναι παχύς, ελαστικός και ημιδιαφανής, αλλά ύστερα από λίγες μέρες αποξηραίνεται, συρρικνώνεται και προεξέχει από τον αφαλό. Μπορεί να είναι κατά κάποιο τρόπο ένα «δυσάρεστο» θέαμα στην εικόνα του μωρού, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αποτελεί λόγο ανησυχίας, καθώς πέφτει μετά το πέρας 1-3 εβδομάδων και η περιοχή εξελίσσεται στον αφαλό του βρέφους.
Η περιποίηση του αφαλού
Όταν βγείτε από το μαιευτήριο, το πιο πιθανό είναι ότι το κομμάτι του ομφάλιου λώρου με το σημείο όπου έχει δεθεί να μην έχει αποκοπεί ακόμα και είναι πιασμένο με ένα πλαστικό κλιπ. Θα μείνει εκεί μέχρι να ξεραθεί αρκετά ώστε να πέσει. Μέχρι τότε, το μόνο που έχετε να κάνετε εσείς είναι να καθαρίζετε απαλά τον αφαλό του με οινόπνευμα σε κάθε αλλαγή πάνας. Απλά βρέχετε ένα κομμάτι αποστειρωμένης γάζας ή λίγο βαμβάκι με οινόπνευμα, ανασηκώνετε ελαφρά τον αφαλό και καθαρίζετε τη βάση του.
Μην ανησυχείτε ότι μπορεί να πονέσετε το μωρό, γιατί δεν νιώθει τίποτα στο συγκεκριμένο σημείο. Θα πρέπει να έχετε υπ΄ όψιν σας ότι ο ομφάλιος λώρος δεν είναι τίποτα περισσότερο από έναν νεκρό ιστό. Κατά την πτώση του λώρου ενδέχεται να παρατηρηθεί μια μικρή αιμορραγία, αλλά διακόπτεται με την ήπια πίεση στο σημείο. Όταν η αιμορραγία δεν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, δεν είναι ανησυχητική.
Στην πλειοψηφία των βρεφών, ο αφαλός πέφτει μέσα σε διάστημα από 10 ημέρες έως 3 εβδομάδες μετά τη γέννα. Μέχρι τότε, δεν θα πρέπει να κάνετε μπάνιο στο μπανάκι και να διπλώνετε προς τα έξω το επάνω τμήμα της πάνας, ώστε ο λώρος να αερίζεται. Μην ξεχνάτε να πλένετε καλά τα χέρια σας πριν και μετά την περιποίηση του αφαλού και την αλλαγή της πάνας.
Τι συμβαίνει μετά την πτώση του λώρου;
Μετά την πτώση του λώρου, μερικές φορές, απομένει ένα κομμάτι ροζ ιστού, το κοκκίωμα. Παρόλο που το κοκκίωμα δεν παράγει συμπτώματα, ενδέχεται να παρατηρήσετε μια μικρή ποσότητα εκκρίματος από το σημείο όπου ο λώρος συνδεόταν με την κοιλιά του μωρού. Το κοκκίωμα θα εξαφανιστεί μόνο του, ύστερα από κάποιους μήνες. Σε ορισμένες περιστάσεις, η εφαρμογή νιτρικού αργύρου συμβάλλει στην ταχύτερη πτώση του.
Πότε πρέπει να ανησυχήσω;
Οι ιστοί που βρίσκονται γύρω από τον ομφάλιο λώρο σπάνια μολύνονται. Η ομφαλίτιδα, η μόλυνση δηλαδή του εναπομείναντος τμήματος του ομφάλιου λώρου και των παρακείμενων ιστών, συνοδεύεται από ερεθισμό και κοκκίνισμα της περιοχής. Επιπλέον, ενδεχομένως και να παρατηρήσετε πυώδες έκκριμα και δυσοσμία. Σε κάποιες περιπτώσεις το μωρό ενδέχεται να παρουσιάσει ενδείξεις νόσησης, όπως πυρετό, ανορεξία και υπνηλία, γεγονός που χρήζει άμεσης ιατρικής εξέτασης.
Ομφαλοκήλη
Μερικοί γονείς, αρκετό καιρό, μετά την πτώση του ομφάλιου λώρου, παρατηρούν ένα ογκίδιο που προεξέχει από τον αφαλό του μωρού. Αυτό το εξόγκωμα που συνήθως είναι πιο εμφανές όταν το μωρό κλαίει ή σφίγγεται, είναι η ομφαλοκήλη που εμφανίζεται συχνότερα στα πρόωρα βρέφη. Η κήλη προκαλείται από την πρόσπτωση ενός οργάνου της κοιλιάς, καλυμμένου με δέρμα μέσα από μια προσωρινή οπή του κοιλιακού τοιχώματος στη περιοχή κάτω από τον αφαλό. Δεν προκαλεί δυσφορία στο μωρό, ενώ η οπή κλείνει κατά το 4-5 έτος. Παρόλο που ορισμένα περιστατικά πρέπει να αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση, η ομφαλοκήλη σπάνια απαιτεί εγχείρηση, για αυτό το λόγο εξάλλου και δεν γεννά ανησυχία.