Φλεγμονές της μήτρας: Τι πρέπει να γνωρίζετε για την ενδομητρίτιδα

Η μήτρα (αρχαιοελληνικός όρος: «ὑστέρα») είναι ένα όργανο με σχήμα ανεστραμμένου αχλαδιού και αποτελεί μέρος του αναπαραγωγικού συστήματος της γυναίκας.

Πρόκειται για ένα κοίλο όργανο (= όργανο με κοιλότητα). Η κοιλότητα της μήτρας ονομάζεται ενδομητρική κοιλότητα και εντός αυτής αναπτύσσεται προστατευμένο το μωρό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η ενδομητρική κοιλότητα έχει σχήμα ανάποδου τριγώνου. Στις γωνίες του τριγώνου της ενδομητρικής κοιλότητας απαντώνται τρεις οπές. Η οπή που συναντάμε στην κάτω γωνία ονομάζεται έσω τραχηλικό στόμιο και συνδέει την ενδομητρική κοιλότητα μέσω του ενδοτραχηλικού σωλήνα με τον κόλπο. Στις δύο πάνω γωνίες του τριγώνου συναντάμε τα σαλπιγγικά στόμια.

Η μήτρα, όπως φαίνεται και στην παρακάτω εικόνα εντοπίζεται εντός της πυέλου (λεκάνης) της γυναίκας.

Εξωτερικά η μήτρα καλύπτεται από ένα λεπτό στρώμα ιστού, που ονομάζεται ορογόνος χιτών.

Το τοίχωμα της μήτρας έχει πάχος 2 με 3 εκατοστά και σε αυτό διακρίνουμε δύο βασικά στρώματα:

• Το μυομήτριο, που είναι το εξωτερικό στρώμα και – όπως υποδηλώνει και το όνομά του – αποτελείται από μυϊκό ιστό.
• Το ενδομήτριο, το οποίο είναι ο ιστός, που καλύπτει εσωτερικά την ενδομητρική κοιλότητα.

Στο ενδομήτριο διακρίνουμε δύο στρώματα (στιβάδες):

• Τη βασική στιβάδα, της οποίας η δομή παραμένει αμετάβλητη κατά τη διάρκεια του εμμηνορρυσιακού κύκλου
• Τη λειτουργική στοιβάδα, η οποία υπό την επιρροή των ορμονών, που ρυθμίζουν τον κύκλο¸ εμπλουτίζεται σε αγγεία και θρεπτικά στοιχεία, ώστε περί τα μέσα του κύκλου να είναι έτοιμη να «υποδεχθεί» το έμβρυο (αν επέλθει γονιμοποίηση) και να υποστηρίξει την ανάπτυξή του. Αν δεν επέλθει γονιμοποίηση, τότε η λειτουργική στιβάδα αποπίπτει («πέφτει») και εξέρχεται εκ του τραχήλου και του κόλπου υπό τη μορφή τεμαχίων ιστού αναμεμιγμένων με αίμα κατά την έμμηνο ρύση (την περίοδο δηλαδή).

Τι είναι η ενδομητρίτιδα;

Στους ιατρικούς όρους η κατάληξη « - ίτις» ή « - ίτιδα» υποδηλώνει, πως υφίσταται φλεγμονή στον ιστό, που περιγράφεται στο πρώτο ήμισυ της λέξης. Έτσι ο όρος «ενδομητρ – ίτις» ή «ενδομητρ – ιτιδα» υποδηλώνει, ότι υφίσταται φλεγμονή στο ενδομήτριο.

Ενίοτε όμως η φλεγμονή αυτή έχει επεκταθεί και στο μυομήτριο, αλλά και σε ιστούς και όργανα εκτός μήτρας, όπως είναι οι σάλπιγγες, οι ωοθήκες (όπου ενδέχεται να δημιουργηθούν σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και αποστήματα) ή στην πύελο (όπου ενδέχεται να εκδηλωθεί φλεγμονή, που ονομάζεται περιτονίτιδα).

Υπάρχουν δύο ειδών ενδομητρίτιδες: η οξεία και η χρόνια. Στη μεν πρώτη μικροσκοπικά ευρήματα ενδεικτικά φλεγμονής εντοπίζονται μόνον στο επιφανειακό στρώμα του ενδομητρίου, ενώ στη δεύτερη τέτοια σημεία αναγνωρίζονται και σε βαθύτερα στρώματα του ενδομητρικού ιστού.

Πού οφείλεται η ενδομητρίτιδα;

Η ενδομητρίτιδα οφείλεται στη «μετανάστευση» παθογόνων μικροοργανισμών από τον κόλπο και μέσω του τραχηλικού αυλού στο εσωτερικό της μήτρας, όπου και πολλαπλασιάζονται.

Στη συνέχεια οι μικροοργανισμοί αυτοί δεν αποκλείεται να «ξεπεράσουν» το ενδομήτριο και να φθάσουν στο μυομήτριο ή δια των σαλπίγγων να μετακινηθούν προς τα παραμήτρια, όπως ονομάζονται οι περιοχές εκατέρωθεν της μήτρας. Η μετακίνηση αυτή των παθογόνων μικροοργανισμών συχνά έχει ως αποτέλεσμα τη σύγχρονη «μετανάστευση» της φλεγμονής, στις σάλπιγγες, στις ωοθήκες και στην πύελο γενικότερα.

Δείτε ΕΔΩ πότε είναι οι γόνιμες ημέρες σας!

Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr